5. Kabinetten en wetten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Kabinetten en wetten

Doel

• Verkiezingen zien als een democratisch middel in Nederland
• stelsel van evenredige vertegenwoordiging en districtstelsel uitleggen en de voor- en nadelen benoemen
• vorming nieuwe regering/kabinet uitleggen

Begrippen

• Provinciale Staten
• Tweede Kamer
• Eerste Kamer
• Staten-Generaal
• stelsel van evenredige vertegenwoordiging
• districtenstelsel
• regering
• fractie
• coalitie
• coalitiepartijen
• oppositiepartijen
• informateur
• regeerakkoord
• formateur
• kiesdeler

Personen

• Pim Fortuyn

Jaartallen

• 1848
• 1917

verkiezingen

Nederland = democratie

volwassenen (18 jaar en ouder)  => KIESRECHT

• Tweede Kamer (direct)
• Provinciale Staten (direcht) => Eerste Kamer (indirect)
• Gemeenteraad (direct)

Hoeveel zetels zijn er in de Tweede Kamer?

Hoeveel zetels zijn er nodig om met een meerderheid te regeren?

Verklaar oppositie en coalitie in eigen woorden.

En wat na de verkiezingen?

Bepaling aantal zetels (= vertegenwoordigers) Tweede Kamer

Zetelbepaling volgens evenredige vertegenwoordiging

• één landelijke lijst met kandidaten
• 25 % stemmen => 25% zetels in Tweede Kamer
• aantal zetels per partij bepaald door kiesdeler
   - min aantal benodigde stemmen voor 1 zetel
   - kiesdeler = totaal aantal uitgebrachte stemmen : aantal zetels TK 
  
  

vóór 1917: districtenstelsel

• Nederland opgedeeld in districten
• Stemmen per disctrict => persoon met de meeste stemmen binnen district ging naar Tweede Kamer
• Nog altijd in Groot-Brittannië en VS
  
  

Welk stelsel geniet jouw voorkeur?

1. evenredige vertegenwoordiging
2. districten

• alle geldige stemmen tellen
• zetels worden procentueel verdeeld, betere afspiegeling maatschappij
• meer kans voor kleine partijen

• versplintering

                Voordelen                                    Nadelen

• elke regio (district) vertegenwoordigd
• regionale partijen
• minder versnippering
• kamerleden bekend met regio, bevolking en problemen  

• the winner takes it all
• alleen lokale kandidaat bekend

                Voordelen                                    Nadelen

• verkiezingen

• verdelen zetels Tweede Kamer

• vormen nieuwe regering/kabinet

Waarom is een regering
vormen zo lastig?

Vormen nieuwe regering

• veel (kleine) fracties
• ! enkel goedkeuren wet bij meerderheid Tweede Kamer
            => SAMENWERKEN 
• coalitiepartijen >< oppositiepartijen

Vormen nieuwe regering

1. informateur
2. regeerakkoord
3. formateur
4. Koninklijk Besluit