overzicht brugklas 1B periode 3 Latijn en Grieks

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Aan welke letters herken je het impefectum bij Latijn?

1. i
2. ba
3. ere
4. e

het imperfectum Latijn

stam (+e) + BA + m, s, t, mus, tis, nt

bijv. voca + BA + m

bijv. dic + e + BA + nt

Waaraan herken je het imperfectum bij Grieks?

1. ε voor de stam / augment
2. bindklinker
3. ἀ voor de stam / augment
4. ook BA

Het imperfectum Grieks

augment (ἐ) + stam + uitgangen

ἐ + λυ + ον

ἐ + λυ + ες 

ἐ + λυ + ε(ν)

ἐ + λυ + ο + μεν

ἐ + λυ + ε + τε

ἐ + λυ + ον

als het woord al met een klinker begint, dan wordt deze klinker verlengd! bijv. ἤκουον (van ἀκούω)

Welke uitgang behoort NIET tot het praesens Latijn?

1. s
2. t
3. tis
4. ez

Praesens Latijn

stam (+bindklinker) + o, s, t, mus, tis, nt

1e, 2e, 3e enkelvoud --> ik, jij, hij/zij/het

1e, 2e, 3e meervoud --> wij, jullie, zij

Infinitivus op -re (bijv. audire, amare, dicere)

Imperativus enkelvoud = stam (+e) --> ama / fuge

meervoud = stam (+i) + te --> amate / fugite

Geef de goede vertaling van amamus

1. ik bemin
2. jullie beminnen
3. zij beminnen
4. wij beminnen

Geef de goede vertaling van dicis?

1. ik zeg
2. jij zegt
3. jullie zeggen
4. zeg!

Praesens Grieks

stam + ω, εις, ει, ομεν, ετε, ουσι(ν)

bijv. λυ + ω, εις, ει, ομεν, ετε, ουσι(ν)

infinitivus Grieks = stam + ειν

bijv. λυειν (losmaken)

IMPERATIVUS = stam + ε / stam + ετε 

--> λυω / λυετε --> maak los!

Geef de goede vertaling van λυει

1. ik maak los
2. hij/zij/het maakt los
3. jij maakt los
4. zij maken los

Wat is λυειν

1. 3e enkelvoud
2. 3e meervoud
3. imperativus enkelvoud
4. infinitivus

Overzicht werkwoorden

praesens (tegenwoordige tijd) en imperfectum (verleden tijd)

Latijn : stam + o, s, t, mus, tis, nt

Grieks: stam + ω, εις, ει, ομεν, ετε, ουσι(ν)

Latijn: stam + (e) + BA + m/s/t/mus/tis/nt

Grieks: augment (ἐ) + stam

             + ον, ες, ε(ν), ομεν, ετε, ον   

Zelfstandige naamwoorden Latijn

Gewone verbuiging: rosa (vrl), dominus (mnl), bellum (onz)

Gemengde verbuiging: rex (mnl/vrl) / nomen (onz)

naamvallen, functies en vertalen

nominativus = onderwerp (/nwd)

genitivus = VAN

dativus = AAN/VOOR

accusativus = lijdend voorwerp (of na voorzetsels)

ablativus = MET/DOOR/IN

Hoe vertaal je bellorum?

1. van de oorlogen
2. van de oorlog
3. met/door/in/aan/voor de oorlogen
4. de oorlog (lv)

Hoe vertaal je rosa?

1. roos (ow) / met/door de roos
2. aan/voor de roos / rozen (ow)
3. van de rozen
4. de roos (lv)

Hoe vertaal je domino?

1. aan/voor/met/door de heersers
2. van de heerser
3. de heersers (lv)
4. aan/voor/met/door de heerser

De gemengde verbuiging

nominativus en genitivus leren

genitivus nodig als stam!

Genitivus = is! bijv. reg + is --> stam is reg!

Goed weten of woord volgens gewone of gemengde verbuiging gaat!

mannelijk en vrouwelijk = rex                        onzijdig = nomen 

Welke naamval is regi?

1. nominativus
2. genitivus
3. dativus
4. ablativus

Vertaal regum

1. aan/voor/met/door de koningen
2. van de koningen
3. met/door de koning
4. de koning (acc)

Vertaal corporis:

1. aan/voor het lichaam
2. met/door/aan/voor de lichamen
3. het lichaam (ow/lv)
4. van het lichaam

Zelfstandige naamwoorden Grieks

gewone verbuiging: ἀδελφη/οἰκία (vrl), ἀδελφος (mnl), τέκνον (onz)

gemende verbuiging: δαίμων (mnl/vrl), σῶμα (onz)

--> lidwoorden wel zoals gewone verbuiging!

Vertalen naamvallen Grieks

nom = onderwerp (/nwd)

genitivus = van

!!! dativus = aan/voor (personen) / met/door/in (dingen)

accusativus = lijdend voorwerp (/na voorzetsels)

welke naamval is τοῖς ἀδελφοῖς?

1. dativus
2. accusativus
3. nominativus
4. genitivus

Hoe vertaal je τοῦ τέκνου?

1. aan/voor het kind
2. met/door het kind
3. van het kind
4. de kinderen (ow/lv)

Hoe vertaal je τῃ ἀδελφῃ?

1. van de zus
2. aan/voor de zus
3. de zus (lv)
4. de zus (ow)

Gemengde verbuiging Grieks

nominativus én genitivus leren

genitivus eindigt op -ος, genitivus zonder uitgang = stam

LET OP: nom meervoud = ες, accusativus meervoud = ας 

lidwoorden gaan wel volgens gewone verbuiging

Welke naamval is altijd hetzelfde als de nominativus bij onzijdige woorden?

1. genitivus
2. dativus
3. accusativus
4. ablativus

Hoe vertaal je δαίμονα?

1. de godheid (ow)
2. de godheid (lv)
3. de godheden (ow)
4. de godheden (lv)

Hoe vertaal je σωματων?

1. met/door de lichamen
2. van het lichaam
3. de lichamen (ow)
4. van de lichamen