4H 7.1 Organismen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Ecologie en milieu

7.1 Organismen
7.2 Populaties
7.3 Ecosystemen
7.4 Veranderde ecosystemen
7.5 Kringlopen
7.6 Duurzaamheid en natuurbescherming

7.7 Voedselproductie

7.8 Energie

BiNaS 93

Programma

• Start thema 7 Ecologie en milieu
• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 7.1 --> Organismen
• Opdrachten maken
• Afsluiting 
  

Leerdoelen 7.1 

• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is en wat de kenmerken ervan zijn.
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem noemen.
• Je kunt de invloed van belangrijke abiotische factoren op organismen beschrijven. 

Wat weet je nog over ecologie uit H3?

Welke van deze begrippen ken je nog het beste?

Pioniers-ecosysteem

Voedsel-keten

Levensge-meenschap

Piramide van biomassa

Abiotische factor

Ecologie

De wisselwerking tussen organismen en hun omgeving

Kan op alle organisatieniveaus worden onderzocht.

Alle populaties samen in een bepaald gebied is een levensgemeenschap

Biotoop zijn alle abiotische factoren in een bepaald gebied

Levensgemeenschap + biotoop = ecosysteem

Als individuen van 2 verschillende populaties lange tijd niet met elkaar voortplanten

Bijvoorbeeld door geografische isolatie zoals een rivier of bergketen

• Levensgemeenschap = alle populaties in een bepaald gebied samen
• Biotoop = alle abiotische factoren in een bepaald gebied samen
• Ecosysteem = alle abiotische en biotische factoren in een bepaald gebied samen
• Biosfeer = alle ecosystemen op aarde samen

Definities 

Als individuen van 2 verschillende populaties lange tijd niet met elkaar voortplanten

Bijvoorbeeld door geografische isolatie zoals een rivier of bergketen

Habitat = leefgebied van een organisme binnen een ecosysteem zoals het wateroppervlak of de bosbodem

Definities 

Habitat

Een gebied waar dieren en planten leven is hun habitat,
 klein gebied binnen de biotoop

(biotoop = het abiotische deel van het ecosysteem)

Er kunnen in één biotoop verschillende habitats zijn.

Invloeden van het milieu op organismen

BODEM:

• 
  

Soorten Bodems in NL

Eigenschappen van de bodem 

Eigenschappen zijn van invloed op de 

soortensamenstelling.

• Bodemsoort --> zoals zand, klei
• Grootte van bodemdeeltjes
• pH
• Hoeveelheid water in de bodem
• Hoeveelheid zuurstof
• Hoeveelheid humus 

Licht

• Fotosynthese
  
• Schaduwplanten of zonplanten
  
• De daglengte heeft invloed op voortplanting van planten en dieren
  
• Verticale migratie bij waterdieren zoals watervlooien
  

Water

Planten zijn aangepast op de beschikbare hoeveelheid water

• Dikte cuticula (waslaagje)
  
• Hoeveelheid huidmondjes
  
• Grootte wortelstelsel
  

Waterdieren 

• Zuurstofgehalte
  
• Zoutgehalte
  

Temperatuur

Van invloed op de:

• Enzymwerking
  
• Koudbloedige dieren niet actief bij lage temperatuur
  

Een vos uit de woestijn ziet er heel anders uit dan een vos in een poolklimaat. Wat zijn kenmerken van een woestijnvos?

1. Kleine oren en een witte vacht
2. Kleine oren en een bruine vacht
3. Grote oren en een bruine vacht
4. Grote oren en een witte vacht

Tolerantie

Verspreidingsgebied (areaal) = het gebied waar een soort op aarde voorkomt.

Tolerantie: het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen.

Tolerantie

• Minimum (overlevingskans is minimaal)​
  
• Optimum (overlevingskans is maximaal)​
  
• Maximum (overlevingskans is minimaal)​

Tolerantie

Hoe breder de tolerantiecurve des te groter de tolerantie van een soort, des te meer waarden van die milieufactor zij aan kunnen.

Tolerantie is het vermogen van organismen om ...

1. schommelingen in een biotische factor te verdragen
2. schommelingen in een abiotische factor te verdragen
3. te kunnen overleven in een gebied
4. de wisselwerking tussen org en hun omg te bestuderen

Welke soort heeft de grootste tolerantie?

1. Soort a
2. Soort b
3. Zowel soort a als b, want er is overlap

Er is een verband tussen de tolerantie en het areaal van een soort.
Bekijk de afbeelding. Welke soort heeft het grootste tolerantiegebied?

1. soort A
2. soort B
3. soort C
4. soort D

Welke soort heeft de grootste tolerantie voor watertemperatuur

1. Lemna minor
2. Lemna turionifera
3. Spirodela ployrhiza

In diagram 1 staat de tolerantie weergegeven van een bepaalde soort voor de concentratie zouten in de omgeving. Er is geen duidelijk optimum-punt te zien, maar een 'tolerantiegebied'.
Wat betekent dat?

1. De soort verdraagt schommelingen in zoutconcentratie goed
2. De soort verdraagt schommelingen in zoutconcentratie slecht
3. Het gaat om een soort wat helemaal niet kan overleven in een zoute omgeving
4. Indien de zoutconcentraties nog hoger zijn zal er een optimum ontstaan bij de soort

Huiswerk

Lezen 7.1

Maken opdracht 1 t/m 7 begrippenlijst maken

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist video's

Oefenen Biologiepagina.nl