BS5: Dihybride kruisingen (VWO)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Goedemorgen!

This is the place to   Bio

H3: 

Genetica

BS 5: 

Dihybride kruisingen

VWO Stof

Leerdoelen

1. Je kunt kruisingsschema's maken voor dihybride kruisingen met onafhankelijke overerving.
2. Uit deze kruisingen kun je de frequentie van genotypen en fenotypen van de nakomelingen afleiden.

Onafhankelijke en gekoppelde overerving

Bij onafhankelijke overerving kunnen de genen onafhankelijk in geslachtscellen terecht komen.

Bij gekoppelde overerving liggen de genen op hetzelfde chromosoom en hebben daardoor een grote kans om in dezelfde geslachtscel terecht te komen.

Dihybride kruising

Bij een dihybride kruising kijken we naar twee eigenschappen die overerven.

Bijvoorbeeid bij Mendels erwten:

Geel (A) is dominant over groen (a) en een gladde huid (B) is dominant over een gekreukte huid (b)

Geslachtscellen bij dihybride kruisingen

Een individu met het genotype AaBb heeft 4 mogelijke geslachtscellen:

1. AB;
2. aB;
3. Ab; 
4. ab

Dihybride kruisingen

Zwarte effen koe x roodbonte stier

Opstellen van een dihybride kruising

A = zwarte haarkleur

a = rode haarkleur

B = effen vacht

b = gevlekte vacht

Kansberekenen in een dihybride kruising

AaBb x AaBb

A = zwart, a = rood

 B = effen, b = gevlekt

Kans op AABB?

• Kans op AA = 1/4 (25%)
• Kans op BB = 1/4 (25%)
• Dus kans op AABB = 1/4 x 1/4 = 1/16 (6,25%)

Kansberekenen in een dihybride kruising

AaBb x AaBb

A = zwart, a = rood

 B = effen, b = gevlekt

Kans op Aabb?

• Kans op Aa = 1/2 (25%)
• Kans op bb = 1/4 (25%)
• Dus kans op AAbb = 1/2 x 1/4 = 1/8 (12,5%)

Kansberekenen in een dihybride kruising

AaBb x AaBb

A = zwart, a = rood

 B = effen, b = gevlekt

Kans op zwart effen?

• Kans op zwart = 3/4 (75%)
• Kans effen = 3/4 (75%)
• Dus kans op zwart effen = 3/4 x 3/4 = 9/16 (56,25%)

Genotypen van ouders bepalen in een dihybride kruising

A = zwarte vacht

a = bruine vacht

B = normale oren

b = hangoren

Wat zijn de genotypen van de ouders?

Genotypen ouders bepalen in een dihybride kruising

• AA x AA = 100% dominant fenotype (AA)
• aa x aa = 100% recessief fenotype (aa)
• AA x aa = 100% dominant fenotype (Aa)
• Aa x aa = 50% dominant (Aa) en 50% recessief fenotype (aa)
• Aa x Aa = 75% dominant (AA en Aa) en 25% recessief fenotype (aa) 

Genotypen van ouders bepalen in een dihybride kruising

A = zwarte vacht

a = bruine vacht

B = normale oren

b = hangoren

Wat zijn de genotypen van de ouders?

• 10 zwart en 11 bruin = 1:1 = Aa x aa
• 16 recht en 5 hangoor = 3:1 = Bb x Bb
• Conclusie: AaBb x aaBb (zwart en recht x bruin en recht)

Aan de slag

Maken:

VWO: 55 t/m 61