H13.4 sociale ongelijkheid op macro niveau

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H13.4 sociale ongelijkheid op macroniveau

krijg je deze kloof gedicht?

Vier soorten sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid ontstaat bij een ongelijke verdeling van hulpbronnen:

1. economische hulpbronnen; geld en bezit

2. sociale hulpbronnen;  contacten met mensen

3. symbolische hulpbronnen; status en aanzien

4. politieke hulpbronnen; macht en gezag

pagina 49

Sociale mobiliteit

Positietoewijzing:

door maatschappelijke oorzaken komt een persoon of groep op een bepaalde plek terecht.

Positieverwerving:

mensen verwerven hun maatschappelijke positie door eigen toedoen, door hun acties. 

In gesloten samenlevingen is er nauwelijks sprake van sociale mobiliteit. 

In een open samenleving hebben mensen meer kansen om sociaal mobiel te zijn.

pagina 50

Iris gaat als eerste van haar familie naar de universiteit. Is hier sprake van sociale mobiliteit?

Iris gaat als eerste van haar familie naar de universiteit. Is hier sprake van sociale mobiliteit?

1. Nee, het gaat hier niet om sociale mobiliteit
2. Ja, via het proces van positietoewijzing
3. Ja, via het proces van positieverwerving
4. Ja, zowel via het proces van positietoewijzing als van positieverwerving

3 soorten kapitaal

Kansen worden groter wanneer iemand kapitaal heeft. Er zijn drie soorten:

• economisch kapitaal; (financieel) bezit of hoog inkomen
• sociaal kapitaal; connecties, netwerken, etc.
• cultureel kapitaal; culturele competenties, kennis, houdingen, opvattingen en smaak die passen bij hoge sociale posities

pagina 51

Hoe heet de institutie die zorgt voor minder sociale ongelijkheid?

Hoe heet de institutie die zorgt voor minder sociale ongelijkheid?

p. 51

De verzorgingsstaat

Collectieve en private goederen

Collectieve goederen

Deze goederen zijn non-exclusief:

iedereen mag ervan meegenieten.

vb: schoon water

Private goederen

Deze goederen zijn exclusief:

mensen moeten ervoor betalen. 

vb: een smartphone

pagina 52

0

sociale ongelijkheid zorgt voor spanningen tussen groepen

sociale ongelijkheid zorgt voor spanningen tussen bevolkingsgroepen

spanningen
macroniveau

Tekst

grote verschillen in de

samenleving

verschillen op microniveau leiden tot spanningen op macroniveau

conflicten

botsingen

protesten

conflict:

een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de eigen doelen te bereiken

gebieden waar conflicten kunnen ontstaan

gender

generatie

klasse

etniciteit

sociaal-cultureel

sociale cohesie: Het aantal en de kwaliteiten van de bindingen die mensen in een ruimer sociaal kader met elkaar hebben, het gevoel een groep te zijn, lid te zijn van verantwoordelijkheid voor elkaars welzijn en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen

identiteit: Het beeld dat iemand heeft van zichzelf, dat hij uitdraagt en anderen voorhoudt en dat hij als kenmerkend en blijven beschouwd voor zijn eigen persoon en dat is afgeleid van zijn perceptie voer de groepen waar hij wel of juist geen deel van uit maakt

• harmoniemodel (ook wel poldermodel)                         overleg
• conflictmodel: stakingen en protesten
• sociale cohesie: meestal eerst afname, na oplossing vaak meer en sterkere bindingen
• op mesoniveau kunnen die sterkere bindingen ook leiden tot een versterkte groepsidentiteit wat polarisatie tot gevolg kan hebben. 

  Oplossingen sociale ongelijkheid op macroniveau

Klik op de kaart om hem te vergroten

• bij langdurige conflicten kan er scheuring ontstaan: 

     realisten en gematigde actoren vs idealisten en radicalen

• door conflicten kunnen veranderingen in de samenleving   ontstaan. Bijvoorbeeld Algemeen Kiesrecht voor iedereen in      1919.
• machtsblokken kunnen veranderingen lang blokkeren

  Oplossingen sociale ongelijkheid op macroniveau

verandering
Het hoofdconcept verandering verwijst naar richting en tempo van ontwikkelingen in de samenleving en de (on)mogelijkheden deze te beïinvloeden

Klik op de kaart om hem te vergroten