metonymie hfdst 3 klas 2 vwo

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Beeldspraak: metonymie

Na deze les weet je wat een metonymie (ook: metoniem, metonymia) is.

Je kunt de verschillen noemen tussen een vergelijking, personificatie, metafoor en metonymie

Vijf vormen van beeldspraak

vergelijking

metafoor

personificatie

metonymie

synesthesie

Wat is een personificatie?

Waar herken je een vergelijking aan?

Een metafoor

1. is figuurlijk taalgebruik
2. is letterlijk taalgebruik

Mischa en Renee lijken op elkaar als twee druppels water.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Die zwijnenstal moet je eerst opruimen.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Die kozijnen schreeuwen om een verfbeurt.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Wat is een metonymie?

Er is sprake van een verband tussen het beeld en de werkelijkheid; je benadert een element van de werkelijkheid (bijv. in de zin 'Oranje wist opnieuw te winnen')

Nu volgen acht soorten metonymie.

1. Je bedoelt een voorwerp, maar noemt het materiaal waarvan het voorwerp gemaakt is. 

Voorbeeld:

We hebben een paar dagen lekker kunnen schaatsen, maar ik heb mijn ijzers nu maar weer ingevet.

2. Je bedoelt de inhoud, maar noemt het voorwerp.

Voorbeeld:

Zullen we nog een glaasje drinken?

3. Je bedoelt een voorwerp, maar noemt de maker.

Voorbeeld:

Hij bezit een echte Van Gogh. 

4. Je noemt een deel i.p.v. het geheel.

Voorbeeld:

Voor we vertrekken, tellen we even de neuzen.

5. Je noemt het geheel i.p.v. een deel.

Voorbeeld:

Zwolle won met 1-0 van Groningen.

6. Je benoemt plaats/ruimte, maar bedoelt de mensen.

Voorbeeld:

De zaal gaf de artiest een minutenlang applaus.

7. Je benoemt de eigenschap, maar bedoelt de persoon.

Voorbeeld:

Dat blondje geeft het goede antwoord.

8. Je noemt een aardrijkskundige naam, maar bedoelt het product dat daarmee verbonden is.

Voorbeeld:

Ik eet het liefst edammer.

Voordat we met de bus vertrokken, moesten we eerst de neuzen nog even tellen

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Toen we op de alpenweide lagen, hoorden we in de verte een beekje murmelen

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Die stratenmaker heeft een paar handen als kolenschoppen

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Tijdens de najaarsstorm stoeide de wind met de bladeren.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

De leraar zat tijdens het proefwerk mistig voor zich uit te kijken

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Die kleuter zit in 5 vwo.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Doe mij nog maar een bakkie.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Aan de slag!

Maak opdracht 2 en 3 (p. 105)

Klaar? Ga verder met opdracht 5 (p. 107)