introductie zuren en basen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Oplosmiddelen: Zuren & Basen

(Uitstapje PO)

Leerdoelen

Na deze les weet ik...:

• bijzondere eigenschappen van water
• wat zure stoffen zijn
• wat basische stoffen zijn

Welke eigenschappen
heeft water?

Water

• Een van de meest gebruikte stoffen
• => Heeft een groot oplosbaarheid

• Smeltpunt van 273 K (0^oC) en kookpunt van 373 K (100^oC)
• Groot soortelijke warmte

• Water is een neutrale stof
• => Wat is dat eigenlijk??

Oplossingen

• Een oplossing is een mengsel van een vloeibaar oplosmiddel met een andere stof die helder is.

• We gaan nu uit van oplossingen met water als oplosmiddel.

Oplossingen

• We kunnen alle oplossingen verdelen in drie groepen.

1. zuren
2. neutrale oplossingen
3. basen

• Dat meten we middels de pH
• pH = Zuurtegraad

Waar denk je aan bij een zuur

pH

• pH = "Zuurgraad" 

• Precies pH 7 = neutraal

• Onder de pH 7 = zuur

• Boven de pH 7 = basisch

De pH schaal

Wat gebeurt er als je water toevoegt aan een zure oplossing?

1. Het wordt zuurder
2. Het wordt minder zuurder
3. wordt het basisch

Wanneer je een zure oplossing verdunt met water ...

1. ... wordt de pH lager.
2. blijft de pH gelijk.
3. ... wordt de pH hoger.

Wat gebeurt er als je water toevoegt aan een basische oplossing?

1. Het wordt zuurder
2. Het wordt basischer
3. Het wordt minder basisch

Wanneer je een basische oplossing verdunt met water ...

1. ... wordt de pH lager.
2. blijft de pH gelijk.
3. ... wordt de pH hoger.

De pH schaal 

Aantonen van een zuur/base (pH)

• pH meter
• Universeel indicator papier (pH papier)
• Rood en blauw lakmoes
• Indicatoren

pH

Zuren en basen - Herkennen

• Zure stoffen kan je herkennen aan zijn zure smaak.
  
• Citroenzuur is een voorbeeld van een zure stof. 

• Basische stoffen zijn de tegenpolen van zuren: 
• Basische stoffen smaken vaak zeepachtig. 
• Afwasmiddel en shampoo is toevallig ook basisch.

• Is gewone zeep ook basisch??

Zuren en basen - Toepassingen

• Schoonmaakmiddelen

• Zure schoonmaakmiddelen = Kalkoplossers
• (Schoonmaak azijn, antikal, zoutzuur)

• Basische schoonmaakmiddelen = Vetoplossers
• (Ammonia, gootsteenontstopper, soda)

Volgende les

• Practicum!

• Schoonmaakmiddelen (9 verschillende)
• pH meten op verschillende manieren

• Meetrapport schrijven

Welke stof is een zuur?

1. azijn
2. soda
3. gootsteenontstopper
4. water

Welk van de onderstaande schoonmaakmiddelen is een zuur schoonmaakmiddel?

1. Groene zeep
2. Ammonia
3. Gootsteenontstopper
4. wc ontkalker

Met een zuur schoonmaakmiddel kan ik?

1. vet verwijderen
2. de vaat wassen
3. ramen lappen
4. kalk verwijderen

Wat is de zuurgraad (pH) van water

1. 0
2. 7
3. 10
4. 14

Hoe maak je een zuur?

1. Een zout verhitten .
2. Een zout verhitten en dan water toevoegen?
3. Een zout verhitten, het gas opvangen en daar water aan toe voegen.
4. Een zout verhitten en water toevoegen.

Aan de slag 

• Doorlezen §6.3
• Maken:
  

      * §6.3 => opdr. 30, 32, 33, 35

• Eerste 5 minuten in stilte
• Daarna fluisterend overleggen met buur of werken met muziek

• Vraag? Steek je hand op
• Af? => Geen huiswerk