Groepskenmerken

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

inhoud les 

- Lesdoelen

- Refresh your memory

-Groepskenmerken

-Groepsdoelen 

- Soorten groepen 

Lesdoelen 

- De leerling kan uitleggen wat communicatie is.

- De leerling kan de verschillende vormen van communicatie benoemen.

- De leerling ka de verschillende groepskenmerken benoemen.

Wat is communicatie?

1. Het gebruiken van taal
2. Het interpreteren van een boodschap
3. Het overbrengen van informatie van de een naar de ander
4. Het begrijpen van een boodschap

Wat is je sociale netwerk?

Groep

Een groep ontstaan wanneer mensen iets gemeenschappelijk met elkaar hebben.

Wat zou een maatschappelijk team op de werkvloer gemeenschappelijk hebben?

Kenmerken van een groep:

1. Er is een groepsdoel.
2. Er is sprake van groepsinteractie.
   
3. Er is een bepaalde machtsstructuur.
   
4. Er zijn groepsnormen.
   
5. Er zijn groepsrollen.

Voorbeeld

In de maatschappelijke zorg worden groepen gevormd rondom ondersteuningsdoelen. De mate waarin een cliënt ondersteuning nodig heeft, bepaalt vaak in welke groep hij komt.

Groepsdoelen bestaan naast individuele doelen. Deze doelen kunnen met elkaar botsen. In studiegroepen is dit regelmatig het geval. Daar kan een individueel doel als ‘een gezellige tijd met elkaar hebben’ botsen met het groepsdoel dat gericht is op het behalen van een diploma.

Werkvorm

Opdracht: observeer je medestudenten en bepaal bij welke "groep" jij hoort. 

Tijd: twee minuten!

De studenten krijgen de opdracht om in twee minuten elkaar zo snel mogelijk op te zoeken en een groep te vormen waar ze denken bij te horen. Dit kan op basis zijn  van cultuur, vooropleiding, haarkleur, gender etc. 

Doelen, interactie en normen

Groepsdoel

• Mensen streven naar een bepaalde situatie, iets waar diegene belang aan hecht. 
• Zij zoeken een ander op dit doel te bereiken. 
• In de zorg zijn vaak groepen ingericht op ondersteuningsdoelen
  

Groepsinteractie

Mensen in een groep communiceren voortdurend met elkaar. Verbaal, maar vooral ook non-verbaal. 

Communicatie is interactie, dat wil zeggen: groepsleden beïnvloeden elkaar voortdurend.

Groepsnormen

• Onder groepsnormen verstaan we het gedrag van personen  in de groep, zoals de groep deze zelf heeft vastgesteld. 

• Deze normen zijn gebaseerd op wederzijdse verwachtingen.

Groepsnormen kunnen ook vastgesteld worden doordat een groep onenigheid heeft gehad, denk bijvoorbeeld aan het nakomen van afspraken of het niet over elkaar roddelen.

Soms zijn normen zo vanzelfsprekend dat ze niet worden ervaren als een groepsregel.

Soorten groepen:

- Primaire en
secundaire groepen

- Formele en informele groepen

-Homogene en heterogene groepen

Primaire groep

Primaire groepen: Groepen die heel belangrijk zijn voor mensen, misschien wel de belangrijkste in iemands leven.

 “primair” betekent “eerste”

Voorbeeld: Zorgvragers onderling

Voorbeelden van primaire groepen

Secundaire groep

Een secundaire groep is een groep waarbij een koele wat meer afstandelijk met elkaar wordt omgegaan. 

B.v. ziekenhuisafdeling

Primaire groep

Secundaire groep 

Formele groepen

Formele groepen zijn opgericht met een vastgesteld doel. Daar hoort een aantal regels bij die vaak beschreven zijn in een reglement of een arbeidsovereenkomst.

Voorbeelden van formele groepen

Voorbeeld formele groep:

 Zorgvragers in een cliëntenraad. Dit is een groep zorgvragers die meepraat over beslissingen van een zorgorganisatie

Informele groepen

Informele groepen zijn groepen die zich spontaan gevormd hebben. Er hoeft bij een informele groep geen  duidelijk doel te zijn.

voorbeeld: vriendengroepen 

Homogene groep

Het woord homo betekent ‘gelijk’. In een homogene groep hebben de deelnemers een gemeenschappelijk kenmerk. Een groep met alleen maar mannen is een homogene groep omdat alle leden man zijn.

Voorbeelden homogene groepen

- Ouderenzorg: de groep bestaat uit allemaal ouderen.

- Afdeling longklachten: de groep bestaat uit zorgvragers met longklachten.

- Groep vegetariërs op een afdeling: De cliënten eten allemaal vegetarisch.

Wanneer spreek je van een homogene groep?

1. Verschillende leeftijden
2. Zelfde beperking
3. Mannen en vrouwen op dezelfde afdeling
4. zelfde sekse

Heterogene groep

Het woord  betekent ‘verschillend’. De deelnemers zijn verschillend. Een groep met mannen en vrouwen is een voorbeeld van een heterogene groep. 

Voorbeelden Hetrogene groepen

* De klas waar je in zit

* Een korfbalteam; bij korfbal zijn de teams gemengd

* Een groep van de naschoolse opvang; de kinderen hebben verschillende leeftijden.

Iedere groep bestaat uit 5 dezelfde kenmerken, om welk kenmerk gaat onderstaande omschrijving:

Je communiceert voortdurend met elkaar, zowel verbaal als non-verbaal. Groepsleden beïnvloeden elkaar voortdurend.

1. Groepsnormen
2. Groepsdoelen
3. Groepsinteractie
4. Machtstructuur

Wat is een heterogene groep?

literatuurlijst 

ThiemeMeulenhoff – Communicatie en begeleiden – Module 2 Communiceren met het sociale netwerk van de zorgvrager:

1. Naasten begeleiden

2. Mantelzorgers en het sociale netwerk begeleiden