3e les 1HV op 22 september 2022

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Jagers en boeren

1.4 - Leven van de landbouw

Beeldkenmerk

Op de achtergrond zie een grottekening van een hertenjacht, gevonden in de kloof van Valltorta, Spanje. Op de voorgrond zie je een aardewerken pot (klokbeker) uit Noord-Europa. Deze twee afbeeldingen staan voor de leefwijze van mensen in de pre-historie: jagen-verzamelen en landbouw.

De levenswijze van jager-verzamelaars (jagen en verzamelen)

• §1.2 De eerste mens
• §1.3 Geen vaste woonplaats

Het ontstaan van landbouw en landbouw samenlevingen (boeren)

• §1.4 Leven van de landbouw

Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen (steden)

• §2.1 Een samenleving met steden
• §2.2 Het land van de Farao

Vruchtbare Halve Maan

10.000 v. Chr.

Gevolgen I

1. Mensen gingen op vaste plaatsen wonen -> verzorging van gewassen en vee.

2. Een bevolkingsgroei -> ontstaan van dorpen.

Huiswerk

Waren er vragen over opdracht 1 en 2 van paragraaf 1.4?

Gevolgen II

3. aanzet tot nieuwe uitvindingen (trekhak / ploeg / wiel / aardewerk / maalstenen)

4. aanzet tot nieuwe technieken (weven / potten bakken / polijsten van steen)

dorpen

graan

bevolking

Nijl

Vruchtbare

10.000

Boeren

Jager-verzamelaars

Verplaatsen van plek naar plek

Graan, fruit en groenten verzamelen 

Op dieren en vissen jagen

Kleine groepen

Enkele bezittingen die mee gedragen konden worden

Landbouw was een grote verandering voor de manier waarop mensen leefden in de prehistorie. Wat veranderde er precies?
Versleep iedere verandering naar de juiste plaats. 

grote groepen

aardewerk

dieren temmen (domestificeren)

eigen gewassen verbouwen

op 1 plek wonen

Voordelen van landbouw

Nadelen van landbouw

Veel continuïteit

Meer beroepen mogelijk

meer bezit mogelijk

harder werk

groter risico

grotere opbrengst

groter risico op besmettelijke ziektes

sociale ongelijkheid

Video

Hunnebedden - 15min.

https:

Vragen bij de video

Waarom zijn Hunebedden gemaakt door boeren en niet door jagers en verzamelaars?

Wat is een Hune?

Informatieboek op pagina 18

Lezen vanaf kopje ontstaan van de landbouw (samen)

Zelfstandig lezen kopjes ''De landbouwsamenleving'' en ''Landbouw in Nederland''

Klaar? Opdrachten staan alvast op het whiteboard 

Opdrachten voor in de les 

Opdracht 3, 5 en 10

Straks nabespreken opdracht 3 om 10:05

Klaar? Probeer opdracht 7 en 9