GS GM4 1.2 Industrialisatie en de opkomst van het Socialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Geschiedenis - Gemengd/Mavo 4

Industrialisatie en de opkomst van het Socialisme

Beschrijf het socialisme in één zin.

Wat is censuskiesrecht?

Leerdoelen

• Je weet welke gevolgen die industrialisatie had voor Nederland en diens burgers.
  
• Je weet de oorzaken van de opkomst van het socialisme en diens idealen.

Wat weet je allemaal van de Industriële Revolutie?

Stoomkracht > Industrialisatie

Geen handmatige productie, maar met machines: mechanisering. Gevolg: fabrieksarbeiders

Industrieel kapitalisme

Slechte arbeidsomstandigheden

Gevolg van kapitalisme: arbeiders uitgebuit

• Lange werktijden en weinig pauze
• Onveilige machines, veel ongelukken
• Zwaar werk en vuile ruimtes, veel ziektes
• Weinig tot geen vrije dagen
• Lage lonen

Geen riolering, water, bestrating, vuilnisdienst, verlichting. Erg kleine huizen (één familie per kamer), dicht op elkaar, niet geïsoleerd, geen hygiëne, veel ziektes, vlakbij ongezonde fabrieken. 

Verstedelijking, mensen verhuizen van platteland naar de stad.

Urbanisatie

Woonomstandigheden

Onderhandelde namens een grote groep arbeiders en kon oproepen tot staken.

Vakbonden

Socialisme (links)

• Gelijkheid belangrijker dan vrijheid
• Opkomen voor zwakkeren in de samenleving (armen, arbeiders, ouderen, werklozen, etc.)

Liberalisme (rechts)

• Vrijheid belangrijker dan gelijkheid
• Zo min mogelijk overheids-bemoeienis (met de economie), eigen verantwoordelijkheid 

Door wetgeving / het parlement sociale wetten en voorzieningen maken.  

Sociaaldemocraten

Sociaal 

Democratische

Arbeiders

Partij

PJ Troelstra

Communisme?

Wilden door revolutie de ideale arbeiderssamenleving invoeren. 

Communisme

K Marx

Wie moet zorgen/betalen voor betere arbeids- en woonomstandigheden? 

Sociale Kwestie

Sociale Wetten

• Armenwet (1854)
• Kinderwetje van Van Houten (1874)
• Leerplichtwet (1901)
• Woningwet (1901)
• Ongevallenwet (1901)

Wat houdt industrialisatie in?

1. Automatisering
2. Komst van fabrieken
3. Verstedelijking
4. Thuis produceren

Wat houdt kapitalisme in?

1. Fabrieken bouwen met machines
2. Maken van goedkope producten
3. Geld uitgeven aan producten
4. Je bezit vergroten

Wat houdt urbanisatie in?

1. Groei van de bevolking
2. Hoog sterftecijfer op platteland
3. Hoog geboortecijfer in de steden
4. Mensen verhuizen van platteland naar stad

Wat was het doel van een vakbond?

1. Stakingen organiseren
2. Arbeidsomstandigh. verbeteren
3. Sociale wetten maken
4. Werkgevers verdedigen

Arbeids-

omstandig-

heden

Beide

Woon-

omstandig-

heden

Geen riolering

Lage lonen

Ziektes

Geen water

Kleine ruimtes

Ongezond

Gevaarlijke machines

Lange werkdagen

Communisme

Beide

Sociaal-

democraten

Gelijkheid boven vrijheid

Sociale wetten

Parlement

Troelstra

SDAP

Revolutie

Marx

Wat houdt de Sociale Kwestie in?

1. Omstandigheden arbeiders verbeteren
2. Verslechtering arbeidsomstandigh.
3. Strijd communisme en sociaaldemocraten
4. Verslechtering woonomstandigheden

Beschrijf een gevolg van de industrialisatie.

Beschrijf een oorzaak van de opkomst van het socialisme.

Wat vond je van deze les? Heb je nog tips?