Herhaling thema 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Herhaling thema 2

Wat gaan we doen

20 min herhaling

25 min Samenvatting schrijven, tijd voor vragen

1. Je kunt de functies van voedingsstoffen en voedingsvezels in voedingsmiddelen noemen

Er zijn vier hoofdgroepen voedingsstoffen.

1. Bouwstoffen
2. Brandstoffen
3. Reservestoffen
4. Beschermende stoffen. 

Voedingsvezels (of vezels)

Is een verzamelnaam voor stoffen uit planten die je lichaam NIET kan verteren 

Zitten vooral in groente, fruit, aardappelen, volkorenbrood, peulvruchten, noten en ontbijtgranen 

Ze zorgen voor een verzadigd gevoel

Nodig voor een goede darmontwikkeling

2. Je kunt zes groepen voedingsstoffen noemen met hun functies en kenmerken

3. Je kunt de functies van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven

Vertering gebeurt met verteringssappen. Die verteringssappen worden gemaakt in de verteringsklieren: zie afb. hiernaast

Veel verteringssappen bevatten enzymen, zijn stoffen die de reactie versnellen, voedingsstoffen worden sneller afgebroken. 

4. Je kunt de delen van een gebit noemen met hun functies

Door te kauwen worden de stukjes verdeeld in kleinere stukjes waardoor het beter kan worden verteerd

Speeksel wordt ook toegevoegd

5. Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven

In de wand van de darm zitten spieren

Lengte spieren, zitten in de lengte

Kringspieren zitten eromheen

Deze spieren samen vormen een 

peristaltische beweging 

6. Je kunt in een afbeelding de delen van het verteringsstelsel benoemen

Lang kanaal van de mond naar de anus

Voedsel wordt verkleind in 

verteringsproducten en opgenomen 

in het bloed= verteren

Niet alle voedingsstoffen 

moeten worden verteert!

7. Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen

• Mondholte: Kleine stukjes kauwen - speekselklieren - speeksel – eten glijbaar maken
  
• Keelholte: slikken – verslikken
  
• Slokdarm: peristaltische bewegingen
  

Je neusholte wordt afgeschermd met de huis en de luchtpijp met het strotklepje

De maag (buitenkant)

De maag (binnenkant)

In de maag zit                   De maag is altijd in beweging door 

maagsap                             lengtespieren

Maagportier sluit 

de maag af, 

laat steeds maar een beetje voedsel doorgaan naar de 12vingerigedarm

Lever, galblaas, twaalfvingerige darm en alvleesklier

In de twaalfvingerigedarm komen de sappen van de lever en de alvleesklier

De lever maakt gal aan, wordt opgeslagen in de galblaas

De alvleesklier maakt alvleeskliersap

Dunne darm

Is ongeveer 6m lang?!

In de wand liggen darmklieren die darmsap maken. 

De voedselbrij in de dunne darm bevat veel water, hierin zitten voedingsstoffen en verteringsproducten opgelost

Deze worden opgenomen in het bloed

In de wand zitten darmplooien, deze maken het oppervlakte groter

De wanden zijn erg dun, zodat de stoffen er makkelijk doorheen kunnen

Blindedarm, dikke darm, endeldarm

De dikke darm is 1,5m lang. De onverteerde voedseldelen uit de dunnen darm komen hier terecht, bevat nog veel water. De dikke darm neemt dit water op in het bloed.

De ingedikte voedselbrij met onverteerde resten komt terecht in de endeldarm.

Hier wordt alles opgeslagen tot de endeldarm vol zit en je het signaal krijgt dat je moet poepen.

Je kan zelf de sluitspier (anus) openen en jezelf zo 'ontlasten'.

8. Je kunt met de schijf van vijf adviezen voor een gezonde voeding geven

Adviezen voor gezond eten

Groen: vooral vitaminen

Geel: vooral vetten

Roze: vooral eiwitten

Oranje: vooral koolhydraten

Blauw: vooral water

Hoe groter de vak hoe meer je ervan moet hebben

9. Je weet wat een gezond gewicht is en welke keuzen daaraan kunnen bijdragen

Hoe meer je eet, hoe meer je gewicht toeneemt

Bij iedereen heeft gewicht te maken met erfelijke eigenschappen

• bouw vh lichaam
• stofwisseling (snel/langzaam)
• dikte onderhuidse vetlaag

Overgewicht

Bij overgewicht of obesitas (ernstig overgewicht) is er teveel vet in het lichaam opgeslagen.

Mensen met overgewicht hebben meer kans op hart- en vaatziekten en diabetes (suikerziekte).

Overgewicht is ook slecht voor de gewrichten.

Ondergewicht

Ondervoeding= te weinig voedingsstoffen nemen

Een te laag lichaamsgewicht noem je ondergewicht.

Hierbij kan er een tekort aan voedingsstoffen ontstaan.

Iemand met ondergewicht kan sneller ziek worden 

en is sneller moe en lusteloos.

Er is een grotere kans op botbreuken.

10. Je kunt mogelijke oorzaken en gevolgen van eetstoornissen noemen en enkele voorbeelden geven

Bij een eetstoornis is eten een moeilijke zaak. Mensen met een eetstoornis hebben negatieve gevoelens over hun gewicht.

Voorbeelden van eetstoornissen:

• Anorexia nervosa (weigeren om te eten, ondergewicht)
• Boulimia nervosa (eet soms maar braakt of gebruikt laxeermiddelen, ondergewicht)
• Eetbuisstoornis (overgewicht)

Wat ga je doen

Samenvatting maken (kijk goed naar de blauwe woorden)

Tijd om vragen te stellen