§7.3 Eten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

'Paragraaf 7.3 Eten'

Vandaag

Herhaling 7.2 en huiswerk

Nieuwe stof uitleg : 

 '7.3 eten'

Aan het werk

Afsluiting

Herhaling 7.2 Ademen

huiswerk was: 

-Lees blz. 33 en 35

-Maak opdrachten 16, 17, 19, 20, 22, 24, 25

-Kijk je werk na en verbeter

de luchtpijp vertakt zich in

1. bronchiën
2. longblaasjes
3. luchtpijpvaten
4. luchtpijptakjes

waarom kan er snel gaswisseling plaatsvinden in de longen?

1. de wand van de luchtpijp is erg dun
2. er zit een laagje slijm in de longblaasjes
3. Het oppervlak van de longblaasjes is groot
4. alle antwoorden zijn goed

je kunt beter ademhalen door je neus omdat

1. de lucht dan wordt verwarmd
2. je gewaarschuwd wordt voor gevaarlijke stoffen
3. de lucht vochtig gemaakt wordt
4. alle antwoorden zijn goed

Welk gas heeft het lichaam nodig voor de verbranding?

Welk hormoon zorgt ervoor dat glycogeen langzaam weer wordt omgezet in glucose

1. insuline
2. adrenaline
3. glycogeen
4. glucagon

Wat hoort niet bij chronische bronchitis maar bij longemfyseem?

1. de slijmvliezen ontstoken zijn
2. iemand minder longblaasjes heeft
3. De slijmvliezen meer slijm produceren
4. Er kan minder lucht bij de longblaasjes komen

Wat weet je over ingeademde in vergelijking met uitgeademde lucht?

1. Het bevat meer koolstofdioxide en minder zuurstof
2. Het bevat minder koolstofdioxide en meer zuurstof
3. ligt eraan of je veel beweegt
4. kan je niet weten

Opdracht 7 =  C

Opdracht 8 =  E

Onderdeel P heet het longblaasje

Leerdoelen

1. Je voedingsstoffen en functies benoemen.

2. Je kan uitleggen wanneer je gezond eet(met schijf van vijf).

3. Je kan beschrijven hoe tandbederf ontstaat.

4. Je kan beschrijven hoe verstopte bloedvaten kunnen ontstaan.

5. Je kan uitleggen wat er kan gebeuren bij ondervoeding en bij overmatige voeding. 

Indicator = aantoonstof = joodoplossing (voor het aantonen van zetmeel)

Joodoplossing is van zichzelf geel. Op het moment dat het in aanraking komt met zetmeel dan kleurt het blauw/paars/zwart

Voedingsmiddel en voedingsstoffen

Voedingsmiddel = alles dat je eet en drinkt.

Voedingsstoffen = de stoffen die in het voedingsmiddel zitten.

Voedingsvezels = vezels voor je darmen, zodat je kan poepen

Welke voedingsstoffen kennen we ?

3 groepen voedingsstoffen:

Energierijke stoffen

koolhydraten (suiker - zetmeel) - vetten

Bouwstoffen

eiwitten - vetten - mineralen - water

Beschermende stoffen

vitaminen - mineralen

Drie groepen voedingsstoffen

voedings- stof	energierijke stof/brandstof	bouw stoffen	beschermende stoffen
koolhydraten	xxxxxxxx
vetten	xxxxxxxx	xxxxxxxx
eiwitten		xxxxxxxx
mineralen		xxxxxxxx	xxxxxxxxxx
vitaminen			xxxxxxxxxx
water		xxxxxxxx

Wat zijn voedingsmiddelen?

1. Gezond leren eten
2. Middelen om voeding te maken
3. Alles wat we eten
4. Alles wat we eten en drinken

Energierijke stoffen

Bouwstoffen

Beschermende stoffen

suiker

zetmeel

vetten

eiwitten

mineralen

vitaminen

vetten

mineralen

water

Waar zijn voedingsvezels belangrijk voor?

1. voor de smaak
2. voor het kauwen
3. voor de darmen - dat ze goed kunnen werken
4. voor het slikken

Wanneer eet je gezond?

Schijf van vijf

ADH of referentie-inname

Oefenopdracht rekenen aan een maaltijd

Gebruik bron 4 blz 41 

-Ik ontbijt met 76 gram Yoghurt en ½ banaan  

        (1 banaan weegt 70 gram) 

-Opdr.1: Hoeveel energie levert mijn ontbijt? 

-Opdr.2:Hoe lang kan ik hierop lopen?   

  (bron 18 blz.46 lopen kost 18kJ per minuut) 

Antwoord: rekenen aan een maaltijd

Opdr. 1

Yoghurt:  Tabel: 100 gram yoghurt=243 Kj  

Berekening:  243 : 100 = 2,42 kJ/g

ik eet 76 gram en dat levert: 76 x 2,42= 185 kJ levert de yoghurt  

Banaan:  ½ banaan  (1/2 x 70 gram)= 35 gram  Tabel: 100 gram =375 kJ  

Berekening: 375 : 100 = 3,75 kJ/g

35 x 3,75 = 131 kJ levert de banaan  

  Mijn ontbijt levert 185 + 131 = 316 kJ  

  

  

 

Antwoord: rekenen aan een maaltijd

Opdr. 2: 

lopen kost 18 kJ/min    

Ik heb 316 kJ binnen gekregen   

316kJ: 18kJ/min=17,5 minuten kan ik op dit ontbijt lopen  

  

  

 

Nu 

Lees blz 38, 39 en 41

Maak van paragraaf 7.3 de opdrachten: 4, 6, 7, 9, 10, 12 en 13

Klaar? Lees blz. 44, 46 en 47

'Paragraaf 7.3 Eten'

Vandaag

-7.3 afmaken

        Vragen bespreken?

        Uitleg leerdoel 3 en 4 en 5

        Afmaken opdrachten

-Start 7.4

Huiswerk was: 

Lees blz 20, 21 en 22

Maak van paragraaf 7.3 de opdrachten: 4, 6, 7, 9, 10, 12 en 13

Leerdoelen 3, 4 en 5

1. Je voedingsstoffen en functies benoemen.

2. Je kan uitleggen wanneer je gezond eet(met schijf van vijf).

3. Je kan beschrijven hoe tandbederf ontstaat.

4. Je kan beschrijven hoe verstopte bloedvaten kunnen ontstaan.

5. Je kan uitleggen wat er kan gebeuren bij ondervoeding en bij overmatige voeding. 

Suiker in drinken

Te veel suiker

Eet je veel zoete voedingsmiddelen? Dan heb je sneller kans op tandbederf (cariës).

Bacteriën zetten de suikers om in een zuur.

Te veel suiker

Poets met een tandpasta waar fluor in zit.

Fluor maakt het tandglazuur sterker.

Je verwijderd ook tandplak (kleverig laagje van bacteriën en voedselresten).

Te veel vet

Als je jarenlang veel vette producten eet, neemt het cholesterolgehalte in het bloed toe.

Cholesterol is een vetachtige stof.

Wanneer je veel vet binnen krijgt, hoopt cholesterol zich op in de bloedvaten.

Cholesterol vernauwt bloedvaten

5. Je kan uitleggen wat er kan gebeuren bij ondervoeding en bij overmatige voeding. 

Hoeveel energie je nodig hebt, hangt van 4 dingen af :

????

????

????

????

4. Je kan uitleggen hoe je een gezond gewicht kan behouden

Hoeveel energie je nodig hebt, hangt van 3 dingen af :

1. Leeftijd (ben je jong of oud)

2. Geslacht (ben je een jongen of meisje)

3. Activiteit (beweeg je veel of niet)

4. Omgevingstemperatuur (kou kost meer energie)

overgewicht en ondergewicht

Nu (en huiswerk )

Lees blz 44, 46 en 47

Maak van paragraaf 7.3 de opdrachten: 16, 17, 18, 19, 21, 23, 25

Check of je deze al af hebt: 4, 6, 7, 9, 10, 12 en 13

Klaar? Lees paragraaf 7.4

Benoem de onderdelen.

Kun je er ook een taak bij noemen?

1 = galblaas --> opslag gal

2 = galgang

3 = 12 - vingerige darm

4 = blinde darm

5 = wormvormig aanhangsel

6 = mondholte

7 = speekselklieren

8 = slokdarm

9 = lever --> produceren van gal, opslag glucose = suiker als glycogeen, schadelijke stoffen afbreken zoals medicijnen en alcohol, afbraak hemoglobine van rode bloedcellen

10 = maag --> opslag voedsel, maagsap (verterings-sap voor eiwitten)  en maagzuur (doodt bacteriën toegevoegd)

11 = maagportier

12 = alvleesklier --> produceert hormonen: insuline en glucagon

13 = dunne darm --> darmsap (verterings-sap voor eiwitten) , de plek waar voedingsstoffen in het bloed worden opgenomen. 

14 = dikke darm --> vocht wordt uit de poep gehaald. 

15 = endeldarm --> opslag voor poep

16 = anus

In alle darmen vinden peristaltische bewegingen plaats. (voorbeeldje van die panty en die mandarijn)