Les 7: H3q herhaling + kloppend maken van reactievergelijkingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H2.2 chemische reacties

Leg klaar: schrift en pen

Nieuwe afspraken

- Het moet rustiger zijn 

- Sneller maatregelen nemen 

-Waarschuwing, gang, gele kaart

-Regelmatig spullen checken

Deze les

• Leerdoelen
• Herhaling systematische naamgeving 
• Uitleg faseaanduidingen en massabehoud
• Oefenen voor SO2

Mijn verwachtingen tijdens de les

• Tijdens de uitleg ben je stil en steek je je hand op als je iets wilt zeggen.
• Tijdens het maken van oefenopgaven mag je met je buurman/buurvrouw overleggen.
• Tijdens het bespreken van de oefenopgaven ben je weer stil en steek je je hand op als je iets wilt zeggen.

Leerdoelen

• Je kunt de fase-aanduiding van stoffen gebruiken 
• Je weet het verschil tussen de formule van een stof en één molecuul 
• Je weet dat bij een chemische reactie geen atomen verloren gaan 

De formule van een verbinding afleiden uit de systematische naam 

Voorbeeld:

Gebruikt Griekse telwoorden 

De formule van een verbinding afleiden uit de systematische naam. 

Stappenplan:

1. Noteer de symbolen van de atoomsoorten in de naam
   
2. Zet de nummers van de Griekse telwoorden, die in de naam voor de atoomsoort staan, achter het symbool van deze atoomsoort. Noteer de nummers als index.
   
3. De laatste lettergreep van de naam is vaak -de.
4. Zet de fase achter de formule.

Noteer

Stappenplan systematische naamgeving:

1. Namen / symbolen van de atoomsoorten
   
2. Index / Griekse telwoorden
   
3.  -(i)de.
4. Noteer de fase

Wat is de formule van Stikstofdioxide?

1. NO​2​​
2. N​2​​O
3. NO
4. NO2

Wat is de formule van Zwaveldichloride?

1. SCl
2. S2Cl
3. SCl​2​​
4. S​2​​Cl

Wat is de formmule van Fosforpentabromide?

1. F​5​​Br
2. PBr​5​​
3. FBr​5​​
4. P​5​​Br

Stikstofdioxide = NO₂

Zwaveldichloride = SCl₂

Fosforpentabromide = PBr₅

De systematische naam geven bij een formule

Stappenplan:

1. Noteer de namen van de symbolen met ruimte om er een telwoord voor te schrijven.
2. Noteer het Griekse telwoord van elke index voor de bijbehorende atoomsoort. 
   
3. Zet de uitgang -de achter de laatste atoomsoort. 

Wat is de systematische naam van
?

S​2​​O​2​​

1. Dizwaveldioxide
2. Dizwaveldizuurstof
3. Zwaveldioxide
4. Zwavelzuurstof

Wat is de systematische naam van
?

NF​3​​

1. Stikstoffluoride
2. Stikstofdifluoride
3. Tristikstoffluoride
4. Stikstoftrifluoride

Dizwaveldioxide =S₂O₂

Stikstoftrifluoride = NF₃

Faseaanduidingen

Vast = (s)

Vloeibaar = (l)

Gas = (g)

Opgelost in water = (aq)

Faseaanduidingen

Een molecuulformule kan een molecuul aangeven (micro niveau) of een stof (macro niveau).

Bij micro niveau: een watermolecuul heeft de formule H₂O 

Bij macro niveau: de stof water heeft de formule H2O (l)

Noteer

Bij een molecuul (micro) = alleen de molecuulformule

Bij een stof (macro) = molecuulformule en faseaanduiding

Practicum nabespreking

Massa van gassen      Hypothese      Mengen vs reageren

Noteer

Bij een chemische reactie zijn het aantal en soort atomen voor en na de reactie hetzelfde (atoombalans).

Daarom is er ook sprake van massabehoud.

Maak opgave  10

https://phet.colorado.edu/sims/html/balancing-chemical-equations/latest/balancing-chemical-equations_nl.html

Verbinding

Boortriflouride

2

4

SiCl4

5

2

Verbinding

CH₄ (g) + O₂ (g) --> CO₂ (g) + H₂O (g)

Reactievergelijkingen kloppend maken

CH₄ (g) + 2O₂ (g) --> CO₂ (g) + 2H₂O (g)

Reactievergelijkingen kloppend maken

Noteer

Om een chemische reactie kloppend te maken verander je de coefficiënten voor de molecuulformules, NIET de indexen in de molecuulformules!

      C₆H₁₂O₆ (s) +     O₂ (g)  -->      CO₂ (g) +     H₂O (l)

Voorbeeldoprdacht

Reactievergelijkingen vereenvoudigen

Een  reactievergelijking mag alleen coëfficiënten bevatten die uit gehele getallen bestaan, maar deze moeten ook zo klein mogelijk zijn.

Dus geen breuken!

Deze les geleerd

• Je kunt de fase-aanduiding van stoffen gebruiken 
• Je weet het verschil tussen de formule van een stof en één molecuul 
• Je weet dat bij een chemische reactie geen atomen verloren gaan en kunt dit toepassen bij het kloppend maken van reactievergelijkingen als de formules van de stoffen gegeven zijn

Eigen werk

Uit je hoofd leren (SO): H2.1 tabel 1 tot en met 5 en H2.2 tabel 2

Maken: H2.1 opgave 1, 2, 3, 5 (en 4, 10 en 11d als je die vorige week niet hebt begrepen)

Bestudeer stap 3 van voorbeeldopdracht 1 t/m 3 van H2.2 

Volgende les - donderdag MiniSO2!