grammatica opdr 11-12 (rvl)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

1 T/H Blok 3 Grammatica 

Lesdoelen

Na deze les: 

-Heb je de stof over lidwoorden, werkwoorden en zelfstandige naamwoorden nog eens herhaald.

Zelfstandig naamwoord

Een zelfstandig naamwoord geeft een ‘naam’ aan ‘zelfstandige’ dingen.

• Namen van mensen, dieren en dingen (eigennamen)
  Lady Gaga, Pluto, Samsung
• Woorden voor concrete zaken
  tafel, laptop, toets
• Woorden voor abstracte zaken
  twijfel, werk, grootte

Zelfstandig naamwoord

Zelfstandignaam woorden komen in verschillende vormen voor. Let op de volgende zaken om ze te herkennen:

• Je kan er een lidwoord voor zetten, ‘de’, ‘het’, ‘een’:
  de taart, het kopje, een stekker
  
• Enkelvoud of meervoud
  taart – taarten, kopje – kopjes
  
• Verkleinwoord
  taart – taartje, kop - kopje
  

Lidwoorden

Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord (lid)

de, het, een

• Er zijn twee bepaalde lidwoorden (de, het) en er is een onbepaald lidwoord (een).
• Bij een bepaald lidwoord weet je precies waarom het gaat, bij een onbepaald lidwoord kan het om van alles gaan.

bepaald lidwoord: ‘de’ en ‘het’

• mannelijk               de leraar
• vrouwelijk               de actrice
• onzijdig                   het station 
• verkleinwoord       het autootje

onbepaald lidwoord: ‘een’

• mannelijk              een leraar
• vrouwelijk              een beroemde actrice
• onzijdig                  een koud, leeg station

Zelfstandige naamwoorden en lidwoorden ken je al.

Nu volgen enkele herhalingsoefeningen.

Bedenk zelf 3 zelfstandige naamwoorden.

De zelfstandige naamwoorden uit de volgende zinnen zijn:

Evelien heeft haar agenda op de keukentafel laten liggen.

1. agenda
2. agenda, keukentafel
3. Evelien, agenda, keukentafel
4. Evelien, keukentafel

De zelfstandige naamwoorden uit de volgende zinnen zijn:

Op haar verjaardag kreeg ze veel leuke kaarten van haar beste vriendinnen.

1. ze, verjaardag, kaarten, vriendinnen
2. verjaardag, kaarten, vriendinnen
3. verjaardag, kaarten, beste vriendinnen
4. ze, verjaardag, leuke kaarten, vriendinnen

Welke 3 lidwoorden zijn er in de Nederlandse taal?

Hoeveel zelfstandige naamwoorden staan er in de volgende zin?

Onze reis start op het vliegveld en Parijs en vandaaruit vliegen we naar Barcelona.

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Hoeveel lidwoorden staan er in de volgende zin?

Stel je voor dat je op een dag zomaar de straatprijs en de auto wint bij de loterij.

1. 5
2. 4
3. 3
4. 2

Zelfstandige namen zijn:

namen van mensen,
dieren, planten, dingen en aardrijkskundige namen.

1. waar
2. niet waar

Bijvoeglijk naamwoord

de rode jas

rode zegt iets over de jas

Een bijvoeglijk naamwoord (bnw) 

zegt iets over een zelfstandig naamwoord (znw) 

Bijvoeglijk naamwoord

• Zegt iets over het zelfstandige naamwoord.
  Kleur, materiaal, eigenschap, enzovoort.

• Staat er direct voor en soms achter een zelfstandig naamwoord;
  Een paarse krokodil – De krokodil is paars.
  

• Heeft soms een verbogen vorm;
  Het ticket is goedkoop – het goedkope ticket
  
  
  
• Krijgt bij stoffen en materialen'-en' erachter;
  Het stalen kettingslot – de katoenen sok

Bedenk bij 3 objecten op de afbeelding een bijvoeglijk naamwoord
bijvoorbeeld 'de plastic tas'

Breid deze zin uit met 2 bijvoeglijke naamwoorden.

De buren klagen over de muziek.

Welke bijvoeglijke naamwoorden staan er in deze zin ?
Mijn nieuwe fiets heeft een laag stuur.

Welke bijvoeglijke naamwoorden staan er in deze zin ?
Ik brand mijn volle mond aan de hete soep.

Welke bijvoeglijke naamwoorden staan er in deze zin ?
Het drukke verkeer heeft jaarlijks dodelijke ongelukken tot gevolg.

2 BK Blok 4 Spelling

Benoem in de volgende slides het GROOT gedrukte woord.

De PLAATSELIJKE politie denkt dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

DE plaatselijke politie denkt dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke POLITIE denkt dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie DENKT dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie denkt dat het een CRIMINELE bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie denkt dat het EEN criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie denkt dat het een criminele BENDE is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

2 BK Blok 4 Spelling

HUISWERK 

 

Maak opdr 11 en 12

blz 134 - 135