grammatica blok 3 (totaal)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

1 T/HAVO Blok 3 Grammatica 

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kun je 

• lidwoord in een zin benoemen
• zelfstandige naamwoorden in een zin benoemen
• bijvoeglijke naamwoorden in een zin benoemen
• heb je geleerd wat voorzetsels zijn

Zelfstandig naamwoord

Een zelfstandig naamwoord geeft een ‘naam’ aan ‘zelfstandige’ dingen.

• Namen van mensen, dieren en dingen (eigennamen)
  Lady Gaga, Pluto, Samsung
• Woorden voor concrete zaken
  tafel, laptop, toets
• Woorden voor abstracte zaken
  twijfel, werk, grootte

Zelfstandig naamwoord

Zelfstandignaam woorden komen in verschillende vormen voor. Let op de volgende zaken om ze te herkennen:

• Je kan er een lidwoord voor zetten, ‘de’, ‘het’, ‘een’:
  de taart, het kopje, een stekker
  
• Enkelvoud of meervoud
  taart – taarten, kopje – kopjes
  
• Verkleinwoord
  taart – taartje, kop - kopje
  

Lidwoorden

Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord (lid)

de, het, een

• Er zijn twee bepaalde lidwoorden (de, het) en er is een onbepaald lidwoord (een).
• Bij een bepaald lidwoord weet je precies waarom het gaat, bij een onbepaald lidwoord kan het om van alles gaan.

Bedenk zelf 3 zelfstandige naamwoorden.

De zelfstandige naamwoorden uit de volgende zinnen zijn:

Op haar verjaardag kreeg ze veel leuke kaarten van haar beste vriendinnen.

1. ze, verjaardag, kaarten, vriendinnen
2. verjaardag, kaarten, vriendinnen
3. verjaardag, kaarten, beste vriendinnen
4. ze, verjaardag, leuke kaarten, vriendinnen

Zelfstandige namen zijn:

namen van mensen,
dieren, planten, dingen en aardrijkskundige namen.

1. waar
2. niet waar

Bijvoeglijk naamwoord

de rode jas

rode zegt iets over de jas

Bijvoeglijk naamwoord

• Zegt iets over het zelfstandige naamwoord.
  Kleur, materiaal, eigenschap, enzovoort.

• Staat er direct voor en soms achter een zelfstandig naamwoord;
  Een paarse krokodil – De krokodil is paars.
  

• Heeft soms een verbogen vorm;
  Het ticket is goedkoop – het goedkope ticket
  
  
  
• Krijgt bij stoffen en materialen'-en' erachter;
  Het stalen kettingslot – de katoenen sok

Bedenk bij 3 objecten op de afbeelding een bijvoeglijk naamwoord
bijvoorbeeld 'de gele kruk'

Breid deze zin uit met 2 bijvoeglijke naamwoorden.

De buren klagen over de muziek.

2 BK Blok 4 Spelling

Benoem in de volgende slides het GROOT gedrukte woord.

DE plaatselijke politie denkt dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De PLAATSELIJKE politie denkt dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke POLITIE denkt dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie DENKT dat het een criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie denkt dat het een CRIMINELE bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie denkt dat het EEN criminele bende is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

De plaatselijke politie denkt dat het een criminele BENDE is.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

VOORZETSELS

• voorzetsels zijn woorden zoals                                                                                                      op, in, naast, voor, achter na, bij, tijdens enz.

• Je gebruikt ze niet los maar altijd samen met een ander woord. Meestal een zelfstandig naamwoord.

                 op tafel, uit school, door mij

Uitleg

Kijk even goed naar het plaatje 

boven de doos

in de doos

voor de doos

tussen de doos

......

... de kast 

op

in

naast

onder

tussen

buiten

uit

etc. 

... het schoolfeest

tijdens

na 

voor

op

gedurende

sinds

tot

Vul het juiste voorzetsel in.
Mijn oom woont ... een huis ... een hele grote tuin.

1. in + met
2. in + aan
3. bij + voor
4. bij + naast

Vul de 2 juiste voorzetsels in.

Loop je ... de tuin dan komt de pony ... je toe.

Vul het juiste voorzetsel in.
Als het slecht weer is, zet mijn oom de pony ... de stal.

Een voorzetsel staat meestal voor een ....

1. zelfstandig naamwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. persoonsvorm
4. werkwoord

Voorzetsels geven ALTIJD een plaats aan.

1. waar
2. niet waar

Voorzetsels helpen om de precieze plaats, richting of tijd aan te geven.

1. waar
2. niet waar

Welk woord in de zin is het voorzetsel :
Let op, het zijn er 2!
Achter het station staat een bus op het plein.

Woordsoorten -> even herhalen

LW : lidwoord 'de, het, een'

WW : werkwoord vb. lopen, fietsen, gezwommen

ZNW : zelfstandig naamwoord vb. paal, deur, zwembad

BNW : bijvoeglijk naamwoord vb. de nieuwe schoenen

VZ : voorzetsel vb. in de kast, tijdens het galabal

Sleep de woorden naar de juiste woordsoort.

er niet     

Lidwoord

zelfstandig naamwoord

werkwoord

Bijvoeglijk naamwoord

voorzetsel

gesproken.

voorstelling

mag

de

Tijdens

worden

saaie

Huiswerk

Maak opdracht 7-9-10

blz 132-134