Een goede column

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Nederlands

Schrijven: Column

Les: 

Aantrekkelijk schrijven:

Een goede column

VG3 P2 2021-2022

Vorige les heb je geleerd ...

Aan het einde van deze les ...

Rosanne Hertzberger

Columniste van het NRC

Iedere week schrijft wetenschapper Rosanne Hertzberger over de raakvlakken tussen wetenschap en het dagelijks leven.

Op de volgende slides nemen we de tips van Rosanne voor het schrijven van een vlijmscherpe column door.

Het onderwerp

Kies een onderwerp waarover jij een afwijkende mening hebt.

Onderbouw jouw mening met argumenten die nog niet zijn genoemd. 

Heb een afwijkende mening

Rosanne Hertzberger: 

Een goede column bevat een afwijkende 

mening, of een argument waarmee je een 

gat schiet in de consensus. 

Het is de kunst om argumenten te vinden die nog 

niet aan bod zijn gekomen in maatschappelijke discussies.

Heb een afwijkende mening

Rosanne Hertzberger:

De algemene opvatting is bijvoorbeeld dat nepnieuws 

iets slecht is, maar in één van mijn columns betoog dat 

ik dat dat niet per definitie zo is'. 

Het belangrijkste nepnieuws van de afgelopen maanden 

is dat nepnieuws een belangrijke verstorende factor zou 

zijn in onze democratie.

Heb een afwijkende mening

Rosanne Hertzberger:

Toen iedereen het had over kankerverwekkende 

korrels op kunstgrasvelden en het gevaar daarvan 

voor sportende kinderen, dacht ik: 

maar is het voor de volksgezondheid niet veel 

gevaarlijker als je alle voetbalwedstrijden moet 

afgelasten zodat kinderen helemaal niet meer 

sporten? 

Argumenten ondersteunen

Gebruik tastbare voorbeelden

Gebruik cijfers

Schets een toekomstscenario

Schrijf tastbaar

Rosanne Hertzberger: Tastbaar schrijven, dat vind ik belangrijk. Kom met voorbeelden, show don’t tell. 

Als je beargumenteert dat het eetgedrag van kinderen in sportkantines een grotere bedreiging voor de volksgezondheid is dan kunstgraskorrels, begrijpt iedereen je. Maar zo’n zin komt veel harder binnen als je schrijft: cola, friet en AA-drink zijn een grotere bedreiging voor de gezondheid van kinderen dan kunstgraskorrels. Dan heb je er meteen een beeld bij.

Gebruik cijfers ter illustratie

Cijfers werken ook goed ter illustratie. Deins er niet voor terug om een voorbeeld door te rekenen. Om te laten zien hoe marginaal het risico op kanker is schrijf ik in mijn kunstgrascolumn bijvoorbeeld:

Voor elk kind met lymfeklierkanker hebben er ruwweg 1.800 overgewicht en 400 obesitas. Kinderen met obesitas lopen groot risico om, zonder chirurgisch ingrijpen, nooit van dat extra gewicht af te komen, wat levensgevaarlijke gevolgen kan hebben.

Schets een toekomstscenario

Rosanne Hertzberger: Het helpt om een helder toekomstscenario te schetsen, waarin je de consequenties van je argumentatie duidelijk maakt. In mijn kunstgrascolumn laat ik bijvoorbeeld zien wat er kan gebeuren als kinderen alleen nog maar op echt gras mogen voetballen:

Misschien wonen ze in krimpgemeentes met krappe budgetten die zo’n modern veld niet kunnen betalen. Of worden de wedstrijden afgelast omdat het ouderwetse grasveld onder water staat.

Afsluiten

Krachtig einde

Rosanne Hertzberger: Zelf houd ik van een krachtig einde: korte zinnen van twee of drie woorden. In een recente column over wetenschappers die te veel in de slachtofferrol kruipen, schrijf ik bijvoorbeeld in de laatste alinea:

Dat zou ‘de wetenschap’ ook moeten doen. Drie keer zo hard laten zien wat je waard bent. Niet jeremiëren. Aan het werk.

Het zijn een soort slagzinnen bijna, waarmee je de lezer iets meegeeft en ervoor zorgt dat de kern van je betoog blijft hangen.