6.5 - Opslag en afbraak in de lever

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 6 - Voeding, vertering en gezondheid

Hoofdstuk 6

6.1 - Gezonde voeding

6.2 - Verteringsstelsel

6.3 - Enzymen

6.4 - Transport door de darm, opname van stoffen

6.5 - Opslag en afbraak in de lever

6.5 - Opslag en afbraak in de lever

bladzijde 219 - 222

BiNaS 67(F3, H), 82(A, C, D), 84 (A), 85(B)

Doelen van deze les

Je weet hoe de lever is opgebouwd

Je weet wat gal is, en hoe het wordt afgevoerd en opgeslagen

Je kent de verschillende functies van de lever

Je kan uitleggen hoe de lever verschillende voedingsstoffen verwerkt

Je kan uitleggen hoe de lever afvalstoffen verwerkt

Vragen over 6.5

Heb je de tekst van tevoren gelezen en snap je het?

1. Ja ik heb het gelezen en ik snap het
2. Ja ik heb het gelezen en ik snapte het een beetje
3. Ja ik heb het gelezen en ik snapte het niet
4. Nee ik heb het niet gelezen

Wat is geen taak van de lever?

1. Opslag glucose
2. Afbraak afvalstoffen
3. Aanmaak essentiële aminozuren
4. Opbouw cholesterol

In welke richting stroomt het bloed van de poortader?

1. Nier > Lever
2. Darm > Lever
3. Lever > Nier
4. Lever > Darm

Bloed dat via de poortader de lever in stroomt bevat................dan bloed uit de leverslagader

1. Meer zuurstof
2. Minder zuurstof

Wat is de functie van de lever met betrekking tot gal?

1. Gal verwijderen
2. Gal maken
3. Gal opslaan
4. Gal verteren

Gal bevat onder andere...

1. aminozuren
2. ureum
3. bilirubine
4. ijzer

Ureum ontstaat door?

1. Het afbreken van aminozuren
2. Het afbreken van giftige stoffen
3. Het koppelen van aminozuren
4. Het afbreken van bilirubine

Waar of niet waar?
Medicijnen worden door de lever in een keer afgebroken

1. Waar
2. Niet waar

Infographic 6.2-6.5

- Duidelijke weergave organen verteringsstelsel (6.2)

- Steekwoorden/tekening werking organen (6.2)

- Duidelijke uitleg (steekwoorden/tekening) werking enzymen (met specifieke voorbeelden) (6.3)

- Duidelijke uitleg opname voedingsstoffen (6.4)

- Duidelijke uitleg werking lever (6.5)

Richtlijn: alle leerdoelen H6 (blz 231)

6.5 - Opslag en afbraak in de lever 

bladzijde 219 - 222

BiNaS 67(F3, H), 82(A, C, D), 84 (A), 85(B)

Lever

-> Leverslagader (20%, ZR); poortader (80%, ZA)

Poortader: voedingsstoffen (par. 6.4)

Levercellen in groepjes: leverlobjes

Elk leverlobje heeft aftakking van beide bloedvaten

Afvoerkanaaltjes tussen cellen: gal naar TVD/galblaas

Gal

Afbraak rode bloedcellen -> hemoglobine

Ijzer - opgeslagen voor nieuwe Hb moleculen

Overig hemoglobine afgebroken -> bilirubine

Via buisjes als gal afgevoerd -> galblaas & TVD

Gal: bilirubine + galzure zouten (emulgeren vet)

De lever

Verwerking: voedingsstoffen

Koolhydraten: Concentratie glucose -> glucose uit bloed bij hoge concentratie, opslaan als glycogeen. Afgifte bij lage concentratie

Aminozuren: 

Vetachtige stoffen: 

Verwerking: voedingsstoffen

Koolhydraten: 

Aminozuren:  -aanmaak bloedeiwitten; 

- omzet tot niet-essentiële aminozuren (H5);

- Afbraak aminozuren -> ureum (afgevoerd naar nieren)

Vetachtige stoffen: 

Verwerking: voedingsstoffen

Koolhydraten: 

Aminozuren: 

Vetachtige stoffen: 

- Aanmaak fosfolipiden (onderdeel celmembraan)

- Aanmaak cholesterol (onderdeel celmembraan; bouwstof hormonen)

Verwerking: gifstoffen

Gifstoffen afbreken:

- medicijnen

- alcohol

- drugs

Afbraak geleidelijk, soms gaat het meerdere malen door de lever.

Aan het werk

Maak de opdrachten van 6.5

Volgende les: Examen oefeningen

Lees deze paragraaf van tevoren door!