triaspolitica

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Nederland als parlementaire democratie

Staatsinrichting van Nederland

Boek/ CB/ pen op tafel

Zoek op: 

Wat is de trias politica?

Tas op de grond

Jas uit

§1.4

Nederland als parlementaire democratie

A

Het vormen van een bestuur

Leerdoel:

Je kan beschrijven hoe na verkiezingen in Nederland een regering wordt gevormd.

Begrippen:

referendum

coalitie

oppositie

B

Rechten en taken van het parlement

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke rechten en taken de Tweede Kamer en de Eerste Kamer hebben.

Begrippen:

recht van budget

recht van interpellatie

recht van enquete

C

Rechten in de democratie

Leerdoel:

Je kan drie manieren noemen waarop de Nederlandse burger wordt beschermd tegen machtsmisbruik door de overheid.

We gaan Trias Politica koppelen aan de stikstofcrisis.

Begrippen:

klassieke grondrechten

sociale grondrechten

rechtsstaat

 

recht van initiatief

recht van amendement

 

wetgevende macht

uitvoerende macht

rechterlijke macht

Stap 1: Zelfstandig in stilte oplossen
(2 minuten)

Stap 2: In duo's bespreken en tot een conclusie komen
(3 minuten)

Stap 3: Klassikaal bespreken

Stap 1: Zelfstandig in stilte oplossen
(2 minuten)

Stap 2: In duo's bespreken en tot een conclusie komen
(3 minuten)

Stap 3: Klassikaal bespreken

krachtenveld.tools.prodemos.nl

krachtenveld.tools.prodemos.nl

nos.nl

Waarom was er in 2019 grote paniek in politiek
Den Haag?’

‘Bij deze stikstofcrisis zie je de trias politica aan
het werk. Op welke manier?’

Wie maakte de voorstellen om te veel
stikstof tegen te gaan?

Wie voerden de stikstofregels uit?

Wie oordeelde dat de overheid zich niet aan
de Europese regels hield?

Wat gebeurt er als de
overheid de stikstofregels niet aanpast?’

Debat

Stelling: De rechter mag uitspraken doen die bindend zijn voor het kabinet.

Bedenk argumenten voor deze stelling

Bedenk argumenten tegen deze stelling

Stelling: De rechter mag uitspraken doen die bindend zijn voor het kabinet.

Argumenten voor:

• Scheiding der machten. De rechter mag de andere twee machten dwingen zich aan de wet te houden.
• Is een controle op de beleidsmakers. Checks-and-balances.
• De rechter heeft geen politieke agenda.

Stelling: De rechter mag uitspraken doen die bindend zijn voor het kabinet.

Argumenten tegen: 

• De rechter is niet democratisch gekozen.
• De rechter behoort niet tot de wetgevende macht.
• Een rechter kun je niet ter verantwoording roepen. De minister wordt uiteindelijk op het matje geroepen, terwijl die misschien wel van het beleid af wilde.

Afronding

De verschillende machten in ons land zijn gescheiden:

• Wetgevende macht
• Uitvoerende macht
• Rechterlijke macht

Hierdoor kan de macht niet bij één instantie liggen

§1.4

Nederland als parlementaire democratie

C

DeBoze burgers

Rechten in de democratie

Trias Politica

Wetgevende macht:

• Dit is het recht om wetten te maken, te wijzigen en goed- of af te keuren.
• In Nederland ligt deze macht voor het grootste deel bij het parlement.
• Ministers mogen ook wetsvoorstellen indienen (recht van initiatief), maar dit moet wel goedgekeurd worden door het parlement.

§1.4

Nederland als parlementaire democratie

C

DeBoze burgers

Rechten in de democratie

Uitvoerende macht:

• Dit is het recht om aangenomen wetten uit te voeren. Dit recht ligt bij de ministers. Zij vormen samen met de koning de regering

§1.4

Nederland als parlementaire democratie

C

DeBoze burgers

Rechten in de democratie

Rechterlijke macht:

• Dit is het recht om te beslissen of iemand schuldig is en welke straf er wordt gegeven.
• Alleen rechters hebben in Nederland dit recht

§1.4

Nederland als parlementaire democratie

C

DeBoze burgers

Rechten in de democratie