Week 11: Les voor de toets

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom

• Vandaag gaan wij de toets voorbereiden. Leg je laptop alvast op tafel.

1. Cursus 5 doornemen

2. Oefenen

3. Zelfstandig werken

In deze les gaan we

6.2

Woordsoorten

- Ieder woord in de zin benoemen: WW, LW, VZ, ZNW, BIJV NMW, VZ

Ik loop naar school.

 

- Eén woordsoort kan meerdere keren in een zin voorkomen.

Werkwoord

Een werkwoord geeft aan wat iets of iemand doet of wat iets of iemand overkomt. 

Een werkwoord is een woordsoort.

Een zelfstandig naamwoord

Een zelfstandig naamwoord is een woord voor een mens, dier, plant of ding. Een ding kan van alles zijn. 

vrouw, vader, hond, goudvis, kamerplant, tabaksplant, fiets, pen, voetbal, telefoon, AirPods, school.

Een zelfstandig naamwoord

Je herkent een zelfstandig naamwoord aan drie dingen:

1. Je kunt een zn in het meervoud zetten (een fiets, twee fietsen).

2. Je kunt een zn verkleinen. (fiets - fietsje).

3. Je kunt er een lidwoord voor zetten (de fiets, een fiets). 

Lidwoorden

Er zijn drie lidwoorden (lw): de, het en een. 

Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord: 

de prijs – een prijs.

Onbepaald lidwoord: een
Bepaald lidwoord: de & het

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

• Zegt iets over een zelfstandig naamwoord
• De mooie trui, de snelle auto, het groene gras, de lieve jongen. 
• Staat voor óf achter een zelfstandig naamwoord.
• Heeft een lange en een korte vorm.

Voorzetsel (vz)

• Een plaats: in / op / naar (de kast)
  
• Een tijd: na / tijdens / in (de pauze)
  
• Een reden of oorzaak: door / vanwege (de regen) 

Wat zijn de zelfstandig naamwoorden in onderstaande zin?
Het dorp is afgezet omdat er een nieuwe netflix serie wordt opgenomen.

1. is
2. dorp
3. serie
4. opgenomen

Aan welke drie kenmerken herken je een zelfstandig naamwoord?

Wat zijn de zelfstandig naamwoorden in onderstaande zin?
Na de wedstrijd eet Janneke een ijsje.

Een werkwoord is iets dat je doet.

1. Niet waar
2. Waar

Wat zijn de drie lidwoorden?

Wat is het werkwoord in de zin:
Ik loop naar school.

1. ik
2. loop
3. naar
4. school

Koken is een werkwoord

1. Waar
2. Niet waar

Maak een zin met een bijvoeglijk naamwoord én een zelfstandig naamwoord.

Schrijf zoveel mogelijk VOORZETSELS (VZ) op.

Zinsdelen 

- De zin opdelen in stukjes: PV, OW, WG

- Het werkwoordelijk gezegde (WG) zijn alle werkwoorden in de zin.

- De PV is altijd een werkwoord.

- De PV hoort bij het WG.

Persoonsvorm 

• Een zin heeft maar één persoonsvorm.
  
• De afkorting is: pv. 
  
• Je begint bij ontleden met het vinden van de pv.
• Je vindt de pv door de tijdproef, aantalproef of vraagproef.
  

De persoonsvorm

Hoe vind je de pv?

1. Maak van de zin een vraagzin. De pv staat dan vooraan.
2. Verander de zin van enkelvoud naar meervoud (of andersom). Het ww dat verandert, is de pv.
3. Verander de zin van tijd (tegenwoordige tijd naar verleden tijd of andersom). Het ww dat verandert, is de pv.

 Werkwoordelijk gezegde

• Het werkwoordelijk gezegde is een zinsdeel.
  
• Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin.
  
• De persoonsvorm is onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.
  
• Het werkwoordelijk gezegde zegt wat het onderwerp ‘doet’ of ‘overkomt’.

Het onderwerp

Iedere zin heeft een onderwerp.

De pv en het onderwerp horen bij elkaar.

Zonder de pv kun je het onderwerp niet vinden

Stel de vraag: wie/wat + persoonsvorm? 

Wat is de PV?
Gister las ik uit een boek.

1. Gister
2. las
3. ik
4. een boek

De PV is altijd een werkwoord.

1. Waar
2. Niet waar

Het onderwerp bestaat uit maximaal één woord.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het werkwoordelijk gezegde (WG) in een zin?

Vul maar in..

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit .......................... in een zin. De ............ hoort altijd bij het werkwoordelijk gezegde. Het werkwoordelijk gezegde kan uit .................... werkwoorden bestaan. Het woordje ..... hoort ook bij het werkwoordelijk gezegde.

Ik baal ontzettend van mijn enkelblessure.
Baal =

1. Werkwoord
2. Lidwoord

Wat wil je drinken bij het eten?
Bij =

1. Werkwoord
2. Voorzetsel

Mijn oma heeft twee perzische katten.
Katten =

1. Zelfstandig naamwoord
2. Bijvoeglijk naamwoord

Noteer de pv:
Op de bodem van de oceaan liggen meer dan drie miljoen scheepswrakken.

Noteer de PV:
Betaal jij de croissantjes?

Noteer de volgorde van het onderwerp (ow) en persoonsvorm (pv) in de zin. Kies: ow-pv of pv-ow. 

Op de maan zijn voetafdrukken te zien van de eerste mens.

1. OW - PV
2. PV - OW

Vanuit ons zwembad hoorden we de supporters juichen.

1. OW - PV
2. PV - OW

Benoem de woorden in de volgorde van de zin:

Komt Marie op de training?

 Benoem de woorden in de volgorde van de zin.

a Komt Marie op de training? → ww – zn – vz – lw – zn 

Wat	Oefenen voor de toets over cursus 5 Maak de oefentoetsen
Hoe	Via de online methode
Hulp	Eerst buurman/buurvrouw vragen, daarna vinger omhoog als je het niet begrijpt.
Tijd	... minuten
Uitkomst	Je kent de theorie van cursus 5
Klaar	Verder oefenen op cambiumned.nl