1.2 les 2 + start 1.3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen

• Demo geluid
• Herhalen 1.2 met lessonup 
• Uitleg 1.3
• aan de slag 1.3

leerdoelen 

• weten wat een oscillogram is
• weten wat de trillingstijd is
• weten wat de frequentie is
• weten wat toonhoogte is
• weten wat de amplitude is
• harde/zachte en lage/hoge tonen herkennen 

De toon rechts is...

1. harder
2. zachter
3. hoger
4. lager

Wat is het symbool voor frequentie en de eenheid van de frequentie

1. f en Hz
2. f en dB
3. L en Hz
4. L en dB

De toon rechts is....

1. Harder
2. zachter
3. hoger
4. lager

Bereken is de
frequentie?

1. 5Hz
2. 50Hz
3. 500Hz
4. 100Hz

Wat kun je zeggen over de toon hiernaast.

1. Die wordt steeds harder
2. Die wordt steeds zachter
3. Die wordt steeds hoger
4. die wordt steeds lager

Wat is een amplitude?

1. De grootte van de evenwichtsstand.
2. De tijd voor één volledige trilling.
3. De maximale uitwijking vanaf de evenwichtsstand.
4. De afstand tussen twee opeenvolgende toppen.

Bepaal de trillingstijd en
bereken de frequentie

formule trillingstijd

T= tijd voor 1 trilling

f= aantal trillingen in 1 seconde 

T=​f​​1​​

grootheid	symbool	eenheid	afkorting
Trillingstijd	T	seconde	s
frequentie	f	hertz	Hz

Doelen §1.3

• weten wat de grondtoon is
• weten wat de boventoon is
• weten wat resonatie is
• weten wat klankkleur is  

§1.3

grondtoon = de toon die je hoort van een bepaalde frequentie als je een snaar op een gitaar aanslaat 

Lengte, dikte en de spanning bepalen de toon 

1

2

3

Toonhoogte verhogen/verlagen

Boventonen

De grondtoon van een snaar is het laagst mogelijke trilling (frequentie).

Snaar hoger = boven toon is een meervoud van de grondtoon  

rekenen met grond en boventonen.

Je hebt een snaar die een grondtoon heeft van 110 Hz.

De eerste boventoon is dan 2x 110 Hz = 220 Hz

De tweede boventoon is dan 3x 110 Hz = 330 Hz.

Zo gaat het door. 

Resonantie

Een trillend voorwerp kan een ander voorwerp in trilling brengen

Als dit andere voorwerp in het ritme van de oorspronkelijke trillingen gaat meetrillen, wordt dat verschijnsel resonantie genoemd. 

De snaren van een snaarinstrument laat de lucht in een klankkast meetrillen waardoor het geluid van de snaar wordt versterkt.

Aan het werk 

Lezen 1.3 in stilte 

Maken =28, 31, 32, 33