Paragraaf 1.1 - Organismen indelen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

1.1 Organismen indelen 

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de levenskenmerken noemen en uitleggen
• Je kunt de groepen waarin organismen zijn ingedeeld noemen.

1.1 Organismen indelen

Wat zijn levenskenmerken?

• Organisme > levend wezens:
  - bacterie, schimmel, plant, dier

• Zes levenskenmerken:
  - Voeden                                                 - Groeien
  - Ademen                                                - Voortplanten
  - Uitscheiden                                          -  Reageren op prikkels (waarnemen)    

• Soort > Als organismen samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.
  - vruchtbaar betekend dat de nakomelingen zich ook weer kunnen voortplanten. 

Welk levenskenmerk
zie je op de foto?

1. Ademhalen
2. Reageren op prikkels
3. Uitscheiden
4. Voeden

1.1 Organismen indelen

In welke groepen deel je organismen in?

• Ordening > organismen indelen in groepen
  - voor de eerste indeling kijken biologen naar de cellen
  van de organismen.
  - cellen zijn kleinste bouwstenen van een organisme
  - er zijn vier verschillende soorten cellen

• Ordening van organismen in vier rijken
  (aan de hand van de 4 soorten cellen)
  - Plantenrijk                  - Dierenrijk
  - Schimmelrijk              - Bacterierijk

In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld?

1.1 Organismen indelen

Hoe deel je het dierenrijk in? (8 groepen)

1. Eencellige dieren (bestaan uit één cel, leven in water, bijv. pantoffeldiertje)
2. Sponzen (skelet van naalden, leven in zee op de bodem, bijv. buisspons)
3. Holtedieren (geen skelet, tentakels, leven in zee, bijv. kwallen)
4. Stekelhuidigen (knobbels of stekels op huid, leven in zee, bijv. zeester)
5. Wormen (geen skelet, lichaam lang en dun, bijv. regenworm)
6. Weekdieren (zacht lichaam, vaak huisje of schelp, bijv. slak of mossel)
7. Geleedpotigen (exoskelet, lijf en poten bestaan uit meerdere delen, bijv. spin
8. Gewervelde dieren (inwendig skelet met wervelkolom, bijv. koe)

1.1 Organismen indelen

Pkaatje bron 4/5 toevoegen

1.1 Organismen indelen

Indelen gewervelden; 5 groepen

1. Vissen
2. Amfibieën
3. Reptielen
4. Vogels
5. Zoogdieren 

1.1 Organismen indelen

Wat? Maken 1.1 – Opdracht 1 t/m 9

Hoe? Blz. 8 t/m 10

Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.

Tijd? 20 minuten

Uitkomst? Opdracht 1 t/m 6 is af. Niet af? Dan huiswerk.

Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)

1.1 Organismen indelen

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de naam van organismen opzoeken met een zoekkaart of determineertabel

1.1 Organismen indelen

Hoe zoek je de naam van een organisme op?

• Determineren > Opzoeken van een naam, indelen van organisme
  - Bestudeer de kenmerken > iets waaraan je een organisme herkent
  - Bijv. vorm lichaam, soort huid, aantal poten, etc.
  - Gebruik een zoekkaart of een determineertabel
  - Flora voor planten
  - Blz. 16 / bron 7 & 8

Welke verschillen in kenmerken zie je tussen deze twee verschillende soorten insecten?

1.1 Organismen indelen

Wat? Maken 1.1 – Opdracht 9 t/m 16

Hoe? Blz. 10 t/m 12

Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.

Tijd? 15 minuten

Uitkomst? Opdracht 9 t/m 16 is af. Niet af? Dan huiswerk.

Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)