1.8 1KGT Spelling les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 1

• Etui, werkboek op tafel
• Pak je leesboek en ga rustig lezen.

Toetsen Nederlands periode 1

•         Leesvaardigheid en woordenschat
•         Orientatie op fictie
•         Taalvaardigheid (grammatica en spelling)
  

Wat moet je weten voor de toets Taalvaardigheid?

• wanneer: dinsdag 3 december
  
  
• Grammatica
  - je weet in een zin de persoonsvorm (pv), onderwerp (O) en werkwoordelijk 
    gezegde (wg)  te vinden.
• Spelling
  - Je weet hoe je werkwoorden in de tegenwoordige tijd (tt) correct schrijft.
  - Je weet hoofdletters en leestekens (? ! . , ) correct te gebruiken in zinnen.
  

Vandaag

• Herhalen 'de stam' van het werkwoord
• PV in de tegenwoordige tijd

1.8 Spelling - de stam

• Wat is de stam van een werkwoord?
  
  
• Het hele werkwoord -en
   spelen => stam: spel           denken=> stam : denk

1.8 Spelling - De stam en de ik-vorm (blz. 82)

De stam en ik-vorm van het werkwoord

De stam is het hele werkwoord zonder -en.
De stam van het werkwoord heb je nodig om de ik-vorm te maken.

Bijvoorbeeld:

• LET OP: de stam is niet altijd hetzelfde als de ik-vorm

hele werkwoord (hw)	stam (hw -en)	ik-vorm
brengen	breng	ik breng
helpen	help	ik help
roepen	roep	ik roep
zoeken	zoek	ik zoek

1.8 Spelling - De stam en de ik-vorm (blz. 82)

Leertekst: De stam en ik-vorm van het werkwoord

De stam is het hele werkwoord zonder -en.
 
Maar let op: bij de ik-vorm van sommige werkwoorden veranderen er letters

Bijvoorbeeld:

	hele werkwoord (hw)	stam (hw -en)	ik-vorm
letter erbij	roken	rok	ik ro o k
letter eraf	stoppen	stopp	ik stop
v wordt f	graven	grav	ik graa f
z wordt s	wijzen	wijz	ik wij s

1.8 Spelling pv in de tegenwoordige tijd (blz. 82)

Zo schrijf je de persoonsvorm (pv) in de tegenwoordige tijd:

	ik-vorm	hij-vorm	wij-vorm
	ik-vorm	ik-vorm +t	hele werkwoord
hele werkwoord (hw)	ik *	jij hij zij het	wij jullie zij
brengen	ik breng	breng t	brengen
helpen	ik help	help t	helpen
roepen	ik roep	roep t	roepen
zoeken	ik zoek	zoek t	zoeken

* = staat je/jij achter de persoonsvorm, dan schrijf je de ik-vorm

1.8 SpellingOnregelmatige werkwoorden (blz. 83)

Er zijn zes werkwoorden die zich niet aan deze regels houden, deze noemen we onregelmatige werkwoorden.
Dat zijn de werkwoorden: hebben, zijn, kunnen, zullen, willen en mogen.                             

hele werkwoord (hw)	ik	jij	hij zij het	wij jullie zij
hebben	heb	hebt	heeft	hebben
zijn	ben	bent	is	zijn
kunnen	kan	kunt / kan	kan	kunnen
zullen	zal	zal / zult	zal	zullen
willen	wil	wil / wilt	wil	willen
mogen	mag	mag	mag	mogen

Aan de slag

• Maak opdracht 10, 11, 12 (blz. 83-84)
• Lees de opdrachten goed.

1.7 grammatica - werkwoordelijk gezegde

Heeft een werkwoordelijk gezegde (wg) meerdere werkwoorden, dan is één werkwoord de pv en de andere werkwoorden zijn vaak een heel werkwoord( infinitief) of een voltooid deelwoord.
Bijvoorbeeld:

•         wg                              wg 
  Julia wil haar huiswerk maken. 
     O    pv
•                                 wg                                         wg
  Mijn broer Pieter heeft een nieuwe boot gebouwd. 
                     O             pv                          

  

Even herhalen grammatica

Onderstreep de pv en het O in de zin, en zet er pv en O onder
Zet wg boven de werkwoorden:

• Oom Karel heeft een nieuwe fiets gekocht.
  
  
•                       wg                                        wg
  Oom Karel heeft een nieuwe fiets gekocht. 
          O             pv 

Even herhalen grammatica

Onderstreep de pv en het O in de zin, en zet er pv en O onder
Zet wg boven de werkwoorden:

• Was jij al naar de markt geweest?
  
  
•  wg                                        wg
  Was jij al naar de markt geweest? 
    pv   O

Even herhalen grammatica

Onderstreep de pv en het O in de zin, en zet er pv en O onder

Zet wg boven de werkwoorden:

• De gezonde Hollandse jongen sport 4 keer in de week.
   
•                                                              wg
   De gezonde Hollandse jongen sport 4 keer in de week.
                                 O                            pv
                                            

Oefenen met pv, O, wg

• Je krijgt een werkblad.
• Lees de opdrachten goed.

1.8 Spelling - herhalen

• Is de stam hetzelfde als de ik-vom van een werkwoord?
  
  
• Niet altijd.
• - soms moet er een letter weg of bij  rennen=> stam: renn  => ik-vorm: ik ren
                                                                         lopen   => stam: lop     => ik-vorm: ik loop
  
  
• - soms moet een letter veranderen   wijzen      => stam: wijz      => ik-vorm: ik wijs
                                                                        schrijven  => stam: schrijv => ik-vorm: ik schrijf