Par. 3.2 Het bestuur van de stadstaat 23

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Par. 3.2

Het bestuur van de stadstaat

Bestuursvormen Griekse oudheid:

monarchie (monos = alleen)= wanneer iemand door zijn afkomst alleen mag regeren

tyrranos = tiran = wanneer iemand door een staatsgreep alleen mag regeren

democratie (demos= volk) = wanneer het volk regeert

aristocratie (aristos =beste)= wanneer een kleine groep edelen regeren

Democratie

- bedenker =Clisthenes (Kleisthenes) 

- democratie=  het volk beslist ==>  macht in handen van alle burgers  van Athene 

- wanneer was je burger? ==> wanneer je een in Athene geboren man was en je ouders in Athene geboren zijn

- vrouwen, slaven en buitenlanders hadden niets te vertellen (90% bevolking)

Tegenstanders democratie

 Filosofen zoals Socrates, Plato en Aristoteles

- zij vonden dat alleen mensen die er verstand van hadden mochten regeren (de aristocratie)

- zij zeiden dat in een democratie bestuurders alleen naar het eigenbelang keken

Tiran

Er waren goede en slechte tirannen. 

Een voorbeeld van een goede tiran is  Pisistratus uit Athene.

Pisistratus was erg geliefd. 

Hij bevorderde de nijverheid en verbeterde de rechtspraak: beslissen over toepassing van wetten.

nijverheid = verwerken van grondstoffen

nijverheid = verwerken van grondstoffen

huiswerk opdr 1, 2 en 3

1

a  A, B, C, E

b raad van oudsten (oude mannen uit adellijke families)

opdr.3

a Een koning heerst alleen.

b Hij vond het slecht.

c “Daardoor gaat hij verkeerde dingen doen. Hij luistert naar mensen die over hen roddelen. En als mensen hem erg bewonderen, vertrouwt hij de vleierij niet. Maar het ergste is dat de alleenheerser oude gewoontes afschaft, geweld tegen vrouwen gebruikt en mensen zo maar laat doden.”

opdr 3

d aristocratie

e Hij vond deze goed

f “De staat moet bestuurd worden door de meest bekwame mensen”

opdr. 6

a 1 monarchie 2 aristocratie 3 tirannie 4 democratie

b 1 wel  2 niet 3 wel 4 niet 5 niet 6 niet

c Bijvoorbeeld: 

Plicht: de regering gehoorzamen. 

Recht: spreken en stemmen in de volksvergadering.

d Bijvoorbeeld: over oorlog of vrede, de benoeming van een ambtenaar, de bouw van tempels

opdr. 7

a. (afb 17 -> toespraak Pericles
Bijvoorbeeld: Onjuist, want links zit een vrouw.

b voor democratie en tegen aristocratie

c Bijvoorbeeld: Een gekozen leider kan bedwelmd raken door macht en een tiran worden (of: als je eenmaal geproefd hebt van macht, wil je meer - ten koste van alles-).

d Bijvoorbeeld: Hij wilde niet dat de staten allemaal onafhankelijk waren, wilde 1 staat!! Dus ertegen. Hij was voor één bestuur voor alle mensen in één staat.

a Bijvoorbeeld: Hij zit op de troon, hij heeft een staf en iemand knielt voor hem. 

b Bijvoorbeeld: Het graf was bij een groot gebouw (misschien een paleis). Goud was heel kostbaar. Egypte had ook gouden dodenmaskers voor koningen.