valentie + ontleden + week 51

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat doen we vandaag? 

• leerdoelen 
• valentie (rollen geven aan zinsdelen) + ontleden oefenen 
• herhalen vorige week 

Leerdoelen - wat heb je eraan? 

• Je begrijpt beter hoe de Nederlandse taal is opgebouwd en dat zorgt ervoor dat je minder fouten maakt bij het formuleren van zinnen.
  
• Je weet waarschijnlijk meer over de taal dan jouw ouders ;)

Rollen (bij het gezegde)

één rol = onderwerp

twee rollen = onderwerp en lijdend voorwerp/meewerkend vw

drie rollen = onderwerp, lijdend vw en meewerkend vw

de bijwoordelijke bepaling en de bijvoeglijke bepaling staan los van die rollen

Bijvoorbeeld, er kunnen meerdere bwb's in een zin zitten.

valentie en ontleden 

De oude oma bereidt in haar keuken iedere dag een verse, gezonde maaltijd.

- pv =                                                bereidt

- hoeveel rollen? twee ->        iemand bereidt iets

- hoeveel zinsdelen? ->           ow, lijdend voorwerp

- wg =                                               bereidt

- ond =                                             de oude oma

- lv=                                                   een verse, gezonde, maaltijd

- mv=                                                x

- bwb=                                             in haar keuken, iedere dag

Hoe kom je erachter hoeveel 'rollen' een werkwoord heeft?

Hoeveel rollen heeft het werkwoord 'gooien'?

1. 1
2. 2
3. 3

Hoeveel rollen heeft het werkwoord 'geven'?

1. 1
2. 2
3. 3

Rollen (bij het gezegde)

één rol = onderwerp

twee rollen = onderwerp en lijdend voorwerp

drie rollen = onderwerp, lijdend vw en meewerkend vw

de bijwoordelijke bepaling, bijvoeglijke bepaling en bijstelling staan ook los van de rollen.

Bijvoorbeeld, er kunnen meerdere bwb's in een zin zitten.

Ontleed onderstaande zin. Zoek eerst de pv, benoem het aantal rollen en zoek daarna: ow, wg, lv, mv en bwb.

De koorddanser geeft tijdens eerste kerstdag een duur cadeau aan de grappigste clown van het circus.

Ontleed onderstaande zin. Zoek eerst de pv, benoem het aantal rollen en zoek daarna: ow, wg, lv, mv en bwb.

De lieve, oude vrouw opent haar dure, rommelige winkeltje iedere dinsdagochtend om negen uur.

Wat is 'zijn vriend die daar loopt' in deze zin?
Bedenk eerst de rollen die horen bij 'geven'.

De jongen geeft zijn vriend die aan komt lopen een boks.

1. meewerkend vw zin
2. lijdend vw zin
3. onderwerps zin
4. bijw bepalings zin

Toets

V3B: woensdag 17 januari, blok 3

V3C: dinsdag 16 januari, blok 2

tot hier

Zelf zinnen maken met zinsdelen

Maak een zin met daarin een persoonsvorm, een onderwerp en een bijwoordelijke bepaling. 

• stap 1: bedenk een werkwoord met één rol -> lopen
• stap 2: bedenk een invulling voor die ene rol -> oma 
• stap 3: bedenk een bijwoordelijke bepaling (tijd of plaats) -> op de stoep. 
• stap 4: schrijf de zin op: Oma loopt op de stoep. 

Maak een zin met daarin:
een persoonsvorm;
een onderwerp;
en een bijwoordelijke bepaling.

Maak een zin met daarin:
een persoonsvorm;
een onderwerp;
en een lijdend voorwerp.

Maak een zin met daarin:
een persoonsvorm;
een onderwerp;
een lijdend voorwerp;
en een bijwoordelijke bepaling.