Kern paragraaf 33 standaard tekststructuur

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom 1L

- Nieuw blok

- paragraaf 33

- zelfwerk & 

-    Nieuwsquiz

Nieuw blok

33 leesvaardigheid

Standaard tekststructuur

Lesdoel: Herkennen van een tekstopbouw.

Standaard tekststructuur

Inleiding

Kern

Slot

Inleiding

Het onderwerp van de tekst

Het doel van de tekst

'Waarom schrijf ik deze tekst?'

'Wat kan de lezer verwachten?'

Kern

De 'boodschap' van de tekst.

Slot

Is niet altijd aanwezig (nieuwsartikelen)

Conclusie

Opdracht

Twee teksten zijn uit elkaar gehaald. Schat in welk onderdeel van de tekst hoort bij het tekstfragment. Kies tussen inleiding, kern of slot.

Bredero haalt in een, op het oog, simpel lijkend toneelstukje met slechts een paar personages heel helder de slechte aard van de mens naar voren, naar mijn mening een knappe prestatie. Er wordt tegenwoordig veel gepraat over de slechte moraal van mensen, maar Bredero laat ons zien dat mensen in de 17e eeuw net zo op zichzelf gericht waren als de mensen van nu dat zijn. Some things will never change. De kwaliteit van Bredero’s kluchten en andere werken ook niet. Dus ga het lezen, laat de boodschap op je in werken en wie weet kan deze zeventiende-eeuwse legende in de schrijfwereld je nog wat leren over je eigen houding ten opzichte van anderen. Om met Bredero af te sluiten:

Het zal verkeren.

1

Slot

Een goede goochelaar lijkt nonchalant, maar laat je niet misleiden: geen enkele beweging, grapje of gelaatsuitdrukking gebeurt zonder voorbedachte rade. Een goede goochelshow is een indrukwekkend staaltje choreografie waarbij de toeschouwer zijn eigen ogen niet mag vertrouwen. Neurowetenschappers hebben onthuld hoe goochelaars met onze hersenen spelen.

2

Inleiding

Bredero verstaat als geen ander de kunst om een boodschap in een verhaal te stoppen en het toch luchtig te houden. Hij staat niet voor niks bijna vier eeuwen na zijn overlijden nog steeds bekend als groot schrijver. Gerbrant Adriaensz. Bredero wordt geboren op 16 maart 1585 als zoon van een schoenmaker. Hij heeft in tegenstelling tot andere belangrijke schrijvers uit die tijd dus geen geleerde opvoeding gehad, zo kon hij bijvoorbeeld geen klassieke talen lezen. Daardoor waren zijn stukken niet moeilijk en vol van lastig taalgebruik, maar geschreven in normale simpele taal. En dit is net wat hem zo bijzonder maakt. Hij schreef in zijn korte leven veel liederen, gedichten, blijspelen en kluchten. Helaas kon de literaire wereld niet lang van hem genieten, in augustus 1618 stierf hij aan een ziekte, op slechts 33jarige leeftijd. Maar gelukkig heeft hij enkele kroonjuweeltjes in de Nederlandse literatuur op aarde achter gelaten. Zo ook deze klucht. Maar wat is nou eigenlijk een zogenaamde klucht? Als we het aan meneer van Dale vragen, is een klucht “een (kort) toneelstuk dat op een platvloerse manier grappig is.” Zie hier: De klucht van de koe.

3

Inleiding

Goochelaars proberen constant je aandacht af te leiden. Niet jij, maar zij bepalen wat je aandacht krijgt. En in tegenstelling tot wat velen denken, proberen ze je niet af te leiden tijdens een cruciale beweging die de methode onthult, maar proberen ze jouw aandacht naar het magische effect te trekken. Onze hersenen werken als een soort zaklamp: een object waar we ons op concentreren, zullen we duidelijker en helderder waarnemen dan de rest van het decor.

Een goochelaar moet dus enkel jouw aandacht naar een bepaalde plek trekken en je brein doet de rest. Je hersenen verdringen alles waar je je niet volledig op concentreert, dus ook de geheime methode achter de goocheltruc.

Hoe trekken goochelaars dan jouw aandacht naar waar zij het willen? Met gebaren en specifieke vragen is dat poepsimpel: "Vertel me welke kaart dit is", "Wat is de datum op deze munt", en samen met enkele gerichte handbewegingen zijn je ogen in enkele seconden gericht op de plek waar de goochelaar het wil.

4

kern

Wil je echt weten hoe een truc in elkaar steekt, dan zal je moeten proberen om je te focussen op waar de goochelaar het niet wil. Laat je focus bovendien niet splitsen, maar bundel je aandacht op één punt. Laat je daarnaast niet afleiden door grapjes en praatjes van de goochelaar, want voor je het weet, blaast de illusionist je opnieuw van je sokken.

5

slot

Een gauwdief reist door het land en overnacht in een leuk herbergje dat gerund wordt door een gezellig waardin genaamd Giertje. Haar man is boer en komt ’s avonds de 2 gasten, de gauwdief en een optrekker, gezelschap houden. De boer die van plan is de volgende dag naar Amsterdam te gaan, net als de gauwdief, stelt voor dat ze samen zullen gaan. De gauwdief vindt dit prima en verzint een list om optimaal te profiteren van dit reisje. De boer trapt er volledig in en laat zich uitbuiten door de gauwdief. Die heeft dus goed zaken gedaan en als zij ’s avonds allen terug zijn in de herberg stelt hij voor om het hele gezelschap te trakteren op een maaltijd. Hij leent hij een jas van de optrekker en een paar schotels van de waardin, om daarna nooit meer terug te komen. Terwijl zij op hem wachten komt het zoontje van de boer huilend binnen en vertelt wat hij heeft ontdekt. Dan realiseren zij zich dat ze zich allemaal door de gauwdief te grazen hebben laten nemen, door hun domheid en inhaligheid.

Ik kan niet ontkennen dat terwijl ik dit verhaal las er meerdere keren een glimlach, of zelfs een kleine grinnik, bij mij naar boven kwam. Als je iets leest waarbij 3 mensen worden uitgebuit door een dief heb je over het algemeen snel medelijden met de slachtoffers. Maar door de manier waarop Bredero het schrijft krijg je sympathie voor de slimme gauwdief. Bredero legt niet de nadruk op de gauwdief die zo’n boef is, maar op de slechte kanten van de slachtoffers, waardoor ze zichzelf láten uitbuiten.

Je krijgt een houding van: Ha, net goed! De vraag is alleen of Bredero zijn lezers hiermee niet een verkeerde moraal leert. In deze tijd waarin gehamerd wordt op normen en waarden zal Jan Peter Balkenende het niet erg op prijs stellen dat de wetovertreder als ‘good guy’ wordt neergezet in dit verhaal. De geloofwaardigheid van het verhaal wordt ook in twijfel getrokken, ik denk dat een boer zijn eigen koe wel herkent, vooral in de 17e eeuw toen boeren nog geen massaproductie bedrijven hadden maar er slechts 5 hadden. Maar de intentie waarmee hij het schrijft is wel goed, Bredero geeft aan dat mensen veel te veel gericht zijn op eigen belang, en daardoor de realiteit nog wel eens uit het oog verliezen. Je komt ook makkelijk door het boekje heen, het is geschreven in simpele straattaal. Ik vind het ook verrassend dat aan het eind de mensen die te grazen zijn genomen er wel om kunnen lachen en hun eigen fout inzien, in plaats van dat ze alleen maar heel boos zijn.

6

kern

Antwoorden

1. Slot

2. Inleiding

3. Inleiding

4. Kern

5. Slot

6. Kern

Zelfstandig werken