1abe: NWG (1)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Vandaag: het naamwoordelijk gezegde

Nodig: je boek en je schrift

Start van de aantekeningen (volgende les gaan we hiermee verder): het naamwoordelijk gezegde

• Hoort bij redekundig ontleden
• Als het ow in de zin niks doet, maar iets is, dan heb je te maken met een nwg
  --> Als het ow in de zin wel iets doet (actie/handeling), dan heb je te maken met een werkwoordelijk gezegde (wwg)
  
  
• Er staat dus een kww in de zin bij een nwg!
  
  
• Het nwg bestaat uit twee onderdelen
  - alle werkwoorden in de zin (= werkwoordelijk deel --> WD)
  - het zinsdeel dat aangeeft wat het ow is (= naamwoordelijk deel --> ND)

Voorbeelden

Frenkie de Jong is een goede voetballer.

• WD = is
• ND = een goede voetballer (Wat is Frenkie de Jong?)

Duncan Laurence schijnt heel erg succesvol te zijn geweest het afgelopen jaar. 

• WD = schijnt te zijn geweest
• ND = heel erg succesvol (Wat schijnt Duncan Laurence te zijn geweest?)

• HW voor de volgende les: maak opdracht 1 (blz. 119)

NWG (2)

Neem je aantekening van vorige week nog even door. We gaan zo kijken wat je hebt onthouden!

Uit hoeveel onderdelen bestaat een naamwoordelijk gezegde?

1. 0
2. 1
3. 2
4. 3

(1) Een werkwoordelijk deel (WD): alle werkwoorden in de zin

(2) En een naamwoordelijk deel (ND): het zinsdeel dat de eigenschap van het onderwerp aangeeft.

Het kww en het nwg hebben niets met elkaar te maken.

1. Waar
2. Niet waar

Dat is wel waar,

want als jij taalkundig (= woordsoorten) hebt vastgesteld dat er een koppelwerkwoord in de zin staat ...

Dan heb je bij redekundig ontleden altijd dat een een nwg in de zin staat!

Dus alleen wanneer er een vorm van een van de negen koppelwerkwoorden in de zin staat, kan er dus überhaupt een nwg in de zin staan?

1. Ja!
2. Nee!

Je mag ze dus nog steeds niet vergeten...

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen 

heten

dunken

voorkomen

Mevrouw Jacobs is naar de tandarts geweest.

1. NWG
2. WWG

Geen nwg

Als 'zijn' betekent zich ergens bevinden is het geen kww en dus geen nwg. 

          ow                wg                             wg                   

/ Mevrouw Jacobs/ is / bij de tandarts/ geweest./

De toets Nederlands schijnt erg makkelijk te worden.

1. NWG
2. WWG

Wat is het WD? (zet geen komma's)

De toets Nederlands schijnt erg makkelijk te worden.

Wat is het ND?

De toets Nederlands schijnt erg makkelijk te worden.

Pak je huiswerk (opdr. 1) erbij! blz. 119

Microfoon moet aan kunnen. 

Opdracht 1

1. Voor haar leeftijd blijft Daniëla nog altijd vrij klein. 

• Ow = Daniëla
• WD = blijft
• ND = erg klein

2. Dat verhaal van Melinde komt me erg bekend voor. 

• Ow = Dat verhaal van Melinde
• WD = komt voor
• ND = erg bekend

Opdracht 1

3. Aan het eind van groep 8 bleek de Cito-toets behoorlijk pittig voor Elsie

• Ow = de Cito-toets
• WD = bleek
• ND = behoorlijk pittig

4. Is de Braziliaan Pelé volgens velen de beste voetballer aller tijden? 

• Ow = de Braziliaan Pelé
• WD = is
• ND = de beste voetballer aller tijden

Opdracht 1

5. In het begin lijken de deelnemers aan deze quiz altijd een beetje verlegen. 

• Ow = de deelnemers aan deze quiz
• WD = lijken
• ND = een beetje verlegen

6. Een iPad dunkt me voor een student een bijzonder nuttig verjaardagscadeau. 

• Ow = Een iPad
• WD = dunkt
• ND = een bijzonder nuttig verjaardagscadeau

Het huiswerk ging:

1. Heel goed!
2. Prima
3. Oke, maar ik snap wat ik fout heb gedaan
4. Nog niet zo goed als ik zou willen

Aanvulling aantekening NWG

• In een NWG staat nooit een lijdend voorwerp

	NWG	WWG
OW	doet niets, is iets	doet iets (actie, handeling)
Werkwoorden benoem je als	WD	WG
LV mogelijk?	Nee	Ja
Bij taalkundig ontleden staat er in deze zin een ( werkwoordsoort )	KWW	ZWW

Klaar met het overnemen van de aantekening? 

Huiswerk = opdr. 2 en 3 (blz. 119)

Aan de slag!

Huiswerk voor morgen = opdr. 3 (blz. 119)

Tip

- Kijk eerst naar de werkwoorden in de zin
     1) staat er een mogelijk koppelwerkwoord in de zin?
         Nee = wwg
         Ja = ga naar stap 2
     2) Doet het ow iets? Ja = wwg
         Doet het ow niets / is het iets? Ja = nwg

Succes!

NWG (3)

Neem je aantekening van de vorige les nog even door. We gaan zo kijken wat je hebt onthouden!

Frank de Boer heeft de selectie voor het Nederlands elftal bekendgemaakt.

1. NWG
2. WWG

Frenkie de Jong is als middenvelder geselecteerd.

1. NWG
2. WWG

Wout Weghorst zal de nieuwe spits in het elftal worden.

1. NWG
2. WWG

Wout Weghorst zal de nieuwe spits in het elftal worden.
WD?

Wout Weghorst zal de nieuwe spits in het elftal worden.
ND?

In een NWG kan een lijdend voorwerp staan.

1. Ja
2. Nee

Huiswerk bespreken

Opdracht 2 (blz. 119)

Opdracht 2

1. Voor beroepssporters moet hun werk wel hun belangrijkste hobby zijn. 

• Ow = hun werk
• WD = moet zijn
• ND = hun belangrijkste hobby

2. De boeken van Carry Slee zijn bij kinderen enorm populair. 

• Ow = De boeken van Carry Slee
• WD = zijn
• ND = enorme populair

Opdracht 2

3. Noah schijnt later graag een bekende acteur te willen worden

• Ow = Noah
• WD = schijnt te willen worden
• ND = een bekende acteur

4. Zou die speelfilm over de Zeeuwse watersnoodramp inderdaad zo spannend zijn?

• Ow = die speelfilm over de Zeeuwse watersnoodramp
• WD = zou zijn
• ND = zo spannend

Opdracht 2

5. Na een zware nederlaag kunnen spelers dagenlang teneergeslagen blijven. 

• Ow = spelers
• WD = kunnen blijven
• ND = teneergeslagen

6. Zo ervaren als deze sprinter zullen volgens mij weinig atleten worden. 

• Ow = weinig atleten
• WD = zullen worden
• ND = zo ervaren als deze sprinter

Pak je huiswerk (opdr. 3) erbij! blz. 119

Microfoon moet aan kunnen. 

Let op: de pv is onderstreept in WG/WD

Opdracht 3

1. Nederlanders besteden het grootste deel van hun vrije tijd (zo'n 21 uur) aan mediagebruik. 

• OW: Nederlanders
• WG: besteden

2. Daarbinnen zijn vooral televisiekijken en internetten populair.

• OW: televisiekijken en internetten
• WD: zijn
• ND: populair

3. Het onderhouden van sociale contacten is een goede tweede. 

• OW: het onderhouden van sociale contacten
• WD: is
• ND: een goede tweede

Opdracht 3

4. Wel neemt de tijd daarvoor al geruime tijd af. 

• OW: de tijd
• WG: neemt af

5. Recreatie wordt daarentegen een belangrijker vorm van vrijetijdsbesteding. 

• OW: recreatie
• WD: wordt
• ND: een belangrijker vorm van vrijetijdsbesteding

Opdracht 3

6. Hierbij moet je denken aan uitstapjes, sport- en cultuurdeelname en hobby's. 

• OW: je
• WG: moet denken 

7. Ten slotte blijken veel Nederlanders als vrijwilliger of kerklid actief te zijn. 

• OW: veel Nederlanders
• WD: blijken te zijn
• ND: actief

Maak opdracht 12 (blz. 252)

Klaar? Huiswerk = opdracht 4 (blz. 119)

Opdracht 12 (blz. 252)

1. Wd = heet, ND = milieuvriendelijk
2. Wd = bleven, ND = erg hoog
3. Wd = blijkt, ND =  Kevins zus
4. WD = schijnt, ND = volstrekt overbodig
5. WD = wordt, ND = de nieuwe wereldkampioen
6. WD = is, ND = erg bekend

Aan de slag!

Huiswerk voor de volgende les = opdr. 4 (blz. 119)

Tip

- Kijk eerst naar de werkwoorden in de zin
     1) staat er een mogelijk koppelwerkwoord in de zin?
         Nee = wwg
         Ja = ga naar stap 2
     2) Doet het ow iets? Ja = wwg
         Doet het ow niets / is het iets? Ja = nwg

Succes!

NWG (3)

Huiswerk: opdr. 4 (blz. 119)

Tussenopdracht

Pak opdracht 4 erbij en benoem van iedere zin de werkwoordsoorten

Vb. 

1: werden = hww, achtergelaten = zww

Benoem de werkwoordsoorten

1. werden = hww, achtergelaten = zww
2. is = hww, gebleven = kww
3. waren = hww, aan het knabbelen = zww
4. bleven = hww, slapen = zww
5. bleek = hww, te kunnen = hww, spinnen = zww
6. Waren = kww
7. werd = hww, opgesloten = zww
8. bleken = kww

Opdracht 4 (huiswerk)

• 1. Ow = Klein Duimpje en zijn broers
• Wg = werden achtergelaten

• 2. Ow = Sneeuwwitje
• Wd = is gebleven
• Nd = de verzorgster van de zeven dwergen

• 3. Ow = de twee kinderen
• Wg = waren aan het knabbelen

Opdracht 4 (huiswerk)

• 4. Ow = Doornroosje en de andere kasteelbewoners
• Wg = bleven slapen

• 5. Ow = De molenaarsdochter
• Wg = bleek te kunnen spinnen

• 6. Ow =  Hans en Grietje
• Wd = waren
• Nd = een tweeling

Opdracht 4 (huiswerk)

• 7. Ow = Rapunzel
• Wg = werd opgesloten

• 8. Ow = haar stiefzusters
• Wd = bleken
• Nd = erg jaloers

Aan de slag! 

• Huiswerk voor donderdag: startopdracht (blz. 148) 
• en werken aan je Pecha Kucha