Taalverzorging klas 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Taalverzorging grammatica 

Wat gaan we vandaag doen?

- Voorkennis activeren

- Uitleg nieuwe theorie 

- Samen oefenen

- Zelfstandig werken

- Afsluiting

Leerdoelen

Na de les kun je de persoonsvorm, het onderwerp en het gezegde in een korte zin vinden. 

Wat is een werkwoord?

Wat is de persoonsvorm?

De persoonsvorm (pv)

• De persoonsvorm is altijd een werkwoord.
• Elke zin heeft altijd één persoonsvorm.
• Staat er maar één werkwoord in de zin? Dan is dat automatisch de persoonsvorm.
• Staan er meer werkwoorden in de zin? Dan kun je één van de volgende 3 proeven gebruiken om de PV te vinden: 

Hoe kan je de persoonsvorm vinden?

Persoonsvorm vinden

De persoonsvorm in de zin zoeken:

1. TIJDPROEF: Verander de tijd in de zin (tegenwoordig of verleden). Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.
2. GETALPROEF: Verander het onderwerp (vaak de personen) in de zin (enkelvoud of meervoud). Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.
3. VRAAGPROEF: Maak van de zin een vraagzin. De persoonsvorm komt dan voorop te staan  

Wat is de persoonsvorm in:
Ik was in het winkelcentrum.

Kan ik iets voor jou doen?

De persoonsvorm is: …

Het onderwerp

Bijna elke zin heeft een onderwerp.

Het onderwerp hoort bij de persoonsvorm. Kijk maar:

Mieke loopt vandaag naar huis.

Vandaag loopt Mieke naar huis. 

Naar huis loopt Mieke vandaag.

Loopt Mieke vandaag naar huis?

Het onderwerp vinden

Je kunt het onderwerp vinden door deze vraag:

Wie of wat + persoonsvorm?

Het antwoord op deze vraag = het onderwerp.

Isha is gisteren tot 11:30 uur naar school geweest.

Wie is? 

Antwoord: Isha is ...

Wat is het onderwerp?

De docent vindt dit een heel leuk onderwerp.

Wat is het onderwerp in deze vraagzin:

Wat vind jij van dit onderwerp, eigenlijk?

Hoe vind ik het onderwerp?

Het werkwoordelijk gezegde

Dus: de persoonsvorm is altijd onderdeel van het 

werkwoordelijk gezegde.

werkwoordelijk gezegde =

persoonsvorm + alle andere werkwoorden

Voorbeeld werkwoordelijk gezegde

Mieke loopt naar huis. --> gez. = loopt

Mieke wil naar huis lopen. --> gez. = wil lopen

Mieke zou graag naar huis willen lopen. --> gez. = zou willen lopen. 

Hoe vind je
het werkwoordelijk gezegde?

1. Wie/ Wat?
2. Wie/ Wat + onderwerp?
3. Wie/ Wat + persoonsvorm?
4. PV + andere werkwoorden

Wat is het werkwoordelijk gezegde in deze zin?

Ik kan het werkwoordelijk gezegde in de zin vinden.

Onderwerp

Persoonsvorm

Werkwoordelijk
gezegde

Dit zinsdeel geeft aan wie of wat iets doet.

Dit zinsdeel vertelt wat het onderwerp in een zin doet.

Dit zinsdeel verandert mee als je de zin van tijd verandert.

Ik vind het vinden van de persoonsvorm nog lastig

Ja

Nee

Een beetje

Ik vind het vinden van het onderwerp nog lastig

Ja

Nee

Een beetje

Ik vind het zoeken van het werkwoordelijk gezegde nog lastig

Ja

Nee

Een beetje

Zelfstandig werken

Blz. 28-29

Maak de opdrachten 2 t/m 4

Klaar?  maak ook opdracht 5