les 6 dd 14 of 15 december

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

-> heb je je schrift en pen bij de hand?

Op weg naar het eindexamen en TW2 Nederlands

Amstelveen College

5 havo 2020 - 2021

les 6 dd 14 of 15 december

Programma

• Lesdoelen
• Herhaling theorie 4: argumenteren (vanaf drogredenen op . 72)
• Nakijken huiswerk
• Huiswerk volgende les
• Zelfstandig aan de slag

Lesdoelen

• Je weet na deze les en na het zelfstandig doornemen en oefenen met het tweede gedeelte van theorie 4 (weer) wat drogredenen zijn 
• Je kunt drogredenen in teksten herkennen

Huiswerk voor woensdag 16 december

• Neem de theorie in examenbundel door:

1. v.a. p.  72  t/m 81 
2. Maak alle tussenliggende opdrachten in je schrift

• Neem je examenbundel en schrift mee naar de les!

Drogredenen

Een drogreden is een reden of redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. Drogredenen worden vaak in discussies gebruikt

Drogredenen

• Wat is een drogreden?  
•      -> er wordt een argumentatieschema onjuist gebruikt of er wordt              een discussieregel overtreden 

• Wat was ook alweer een argumentatieschema?
•      -> een argumentatieschema geeft aan wat het verband is tussen              een standpunt en zijn argumenten (zie les 5).
• Er zijn zes argumentatieschema's (zie volgende dia):

Agumentatieschema's: verschillende soorten argumenten (p. 67 examenbundel e.v.)

1. Argumentatie o.b.v. autoriteit
2. Argumentatie o.b.v. kenmerk of eigenschap
3. Argumentatie o.b.v. oorzaak en gevolg
4. Argumentatie o.b.v. vergelijking
5. Argumentatie o.b.v. voorbeelden
6. Argumentatie o.b.v. voor- en nadelen

Er zijn TWAALF drogredenen die je moet kennen voor de toetsweek en voor het CSE (p. 72 examenbundel e.v.)         (1)

Er staat in de L&M-budel een aantal drogredeneringen in de bundel die je NIET hoeft te kennen voor het examen! 

Zet daarom een kruis door:

• B: de drogreden van het hellend vlak
• D: de drogreden van het meelopersperspectief
• F: een onjuiste conclusie trekken uit wat een ander beweert
• K: de drogreden van de overhaaste conclusie

Er zijn TWAALF drogredenen die je moet kennen voor de toetsweek en voor het CSE (p. 72 examenbundel e.v.)         (1)

Onjuist gebruikt argumentatieschema:

1. onjuist beroep op een oorzaak-gevolgschema (in L&M: G, p. 73)
2. onjuist beroep op een kenmerk- of eigenschapsschema (in L&M: O, p. 75)
3. onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema: overdrijven van voor- of nadelen (in L&M: P, p. 75)
4. onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema: vals dilemma (in L&M: N, p. 74)
5. onjuist beroep op een voorbeeldschema: overhaaste generalisatie (in L&M: P, p. 75)
6. onjuist beroep op een vergelijkingsschema: verkeerde vergelijking (in L&M: H, p. 73)
7. onjuist beroep op autoriteit (in L&M: E, p. 73)

Er zijn TWAALF drogredenen die je moet kennen voor de toetsweek en voor het CSE (p. 72 examenbundel e.v.)           (2)

Overtreding van een discussieregel:

8.  persoonlijke aanval (in L&M: M, p. 74)

9.  Ontduiken van bewijslast (in L&M: J, p. 74)

10. Cirkelredenering (in L&M: A, p. 72)

11.  Vertekenen van een standpunt (in L&M: I, p. 74)

12. Bespelen van publiek (in L&M: C, p. 73)

-> Elke drogreden wordt hierna uitgebreid besproken

Bij de volgende zeven drogredenen is sprake van onjuist gebruik van een argumentatieschema:

1. Onjuist beroep op een oorzaak-gevolgschema

Het argumentatieschema op basis van oorzaak en gevolg wordt onjuist gebruikt als 

1. de in het argument genoemde oorzaken niet voldoende zijn voor het optreden van het voorspelde gevolg of 
2. het in het argument genoemde gevolg andere oorzaken kan hebben dan de in het standpunt genoemde oorzaak of
   
3. alleen op basis van het gelijktijdig of na elkaar optreden van twee verschijnselen geconcludeerd wordt tot een oorzaak-gevolgrelatie tussen die verschijnselen

1. Onjuist beroep op een oorzaak-gevolgschema, voorbeeld:

Jeroen is als vakkenvuller aangenomen bij C1000. Hij zal voortaan wel niet meer om zakgeldverhoging zeuren.

2. Onjuist beroep op een kenmerk- of eigenschapsschema

Het argumentatieschema op basis van een kenmerk of eigenschap

wordt onjuist gebruikt als aan een bepaald kenmerk of eigenschap wel

betekenis wordt toegekend, terwijl andere relevante kenmerken of

eigenschappen worden genegeerd.

2. Onjuist beroep op een kenmerk- of eigenschapsschema, voorbeeld

Evert komt uit Purmerend en alle inwoners van Purmerend zijn tegen asielzoekers. Evert is tegen asielzoekers.

3. Onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema: overdrijven van voor- of nadelen

Het argumentatieschema op basis van voor- en nadelen wordt onjuist

gebruikt als het gevolg of de gevolgen van een handeling schromelijk

worden overdreven

3. Onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema: overdrijven van voor- of nadelen, voorbeeld:

Als Nederland het gebruik van softdrugs legaliseert, krijgen we veel meer drugsverslaafden, zal het aanzien en de invloed van ons land in de Europese unie enorm afnemen en zal de illegale teelt vanwege de sterkte van de illegale wiet niet verdwijnen.

4. Onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema: vals dilemma

Het argumentatieschema op basis van voor- en nadelen wordt onjuist

gebruikt als wordt gesuggereerd of aangenomen dat we moeten kiezen

uit twee mogelijkheden met beide even grote nadelige gevolgen, terwijl

er nog andere mogelijkheden zijn

4. Onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema: vals dilemma, voorbeeld

Ben je geen deel van de oplossing, dan ben je deel van het probleem.

5. Onjuist beroep op een voorbeeldschema: overhaaste generalisatie

Het argumentatieschema op basis van voorbeelden wordt onjuist

gebruikt als op basis van te weinig en/of niet-representatieve

voorbeelden een standpunt wordt beargumenteerd

5. Onjuist beroep op een voorbeeldschema: overhaaste generalisatie, voorbeeld

Bas houdt niet van champignons. Zie je nou wel dat hij een lastige eter is.

6. Onjuist beroep op een vergelijkingsschema: verkeerde vergelijking

Het argumentatieschema op basis van vergelijking wordt onjuist

gebruikt wanneer de vergeleken situaties op relevante punten van

elkaar verschillen

6. Onjuist beroep op een vergelijkingsschema: verkeerde vergelijking, voorbeeld

Voorbeeld: Nederland moet veel meer investeren in kinderopvang. Scandinavische landen doen dat toch ook? 

7. Onjuist beroep op autoriteit

Het argumentatieschema op basis van autoriteit wordt onjuist gebruikt

wanneer een beroep wordt gedaan op een bron die ondeskundig of

belanghebbend is of zichzelf tegenspreekt

7. Onjuist beroep op autoriteit, voorbeeld

Tiësto is een van de beste DJ’s ter wereld. Dat heeft Martin Garrix zelf gezegd.

Bij de volgende vijf drogredenen is sprake van een overtreding van een discussieregel: 

8. Persoonlijke aanval

Van een persoonlijke aanval is sprake wanneer een discussiant niet

ingaat op de argumentatie van zijn tegenstander, maar hem

beschuldigt van onkunde, onbetrouwbaarheid of slechte persoonlijke

eigenschappen. De discussiant neemt zijn tegenstander daarmee niet

serieus als gesprekspartner

8. Persoonlijke aanval, voorbeeld

Wat weet jij van nu gezondheid, jij weegt zelf 105 kilo!

9. Ontduiken van bewijslast

Van het ontduiken van de bewijslast is sprake wanneer een discussiant

geen argumenten wil geven voor het ingenomen standpunt

9. Ontduiken van bewijslast, voorbeeld

Voorbeeld: ik vind dat poëzie geschrapt kan worden uit de examenstof voor de havo! Geef me één goede reden waarom dat niet zou kunnen.

10. Cirkelredenering

Van een cirkelredenering is sprake wanneer een discussiant een

standpunt onderbouwt door het in andere woorden weer te geven. Als

de discussiant geen andere argumenten geeft, is het tegelijkertijd het

ontduiken van de bewijslast

10. Cirkelredenering, voorbeeld

Ik ben de baas omdat ik het hier voor het zeggen heb.

11. Vertekenen van een standpunt

Van het vertekenen van een standpunt is sprake wanneer een

discussiant het standpunt of een argument van een tegenstander

onjuist weergeeft of deze een standpunt of argument in de mond legt

dat niet is ingenomen

11. Vertekenen van een standpunt, voorbeeld

Jij vindt dat we de toelating van asielzoekers moeten beperken. Dus jij bent een aanhanger van Geert Wilders.

12. Bespelen van publiek

Van het bespelen van publiek is sprake wanneer een discussiant een

beroep doet op de emoties van het publiek om het te winnen voor een

standpunt

12. Bespelen van publiek, voorbeeld

Je bent toch niet goed bij je hoofd als je daar wil wonen.

Tot slot voor de liefhebber...

Hierna een filmpje waarin een boel van de drogredenen nog eens uit gelegd worden met voorbeelden, alleen: dit filmpje is van vóór de wijziging in het examen, dus de daarin behandelde drogredenen komen niet helemaal overeen met het huidige examenprogramma

Afronding

• Wat is een drogreden?
• Hoeveel drogredenen moet je kennen?
• In welke hoofdcategorieën kun je drogredenen onderscheiden?
• Hoeveel drogredenen zitten er in elk van deze twee categorieën?