Les 12 §10 vd en od H1D


Lesplanning
* stillezen in je leesboek
* terugblik vorige lessen
* theorie §10 vd en od 
* oefeningen §10


Lesdoel

Aan het eind van de 
les kan/weet ik:
* voltooide en onvoltooide deelwoorden correct spellen.

timer
10:00
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1,3

In deze les zitten 33 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les


Lesplanning
* stillezen in je leesboek
* terugblik vorige lessen
* theorie §10 vd en od 
* oefeningen §10


Lesdoel

Aan het eind van de 
les kan/weet ik:
* voltooide en onvoltooide deelwoorden correct spellen.

timer
10:00

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Pak je schrift en pen erbij. We gaan aantekeningen maken.

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wanneer gebruik je een voltooid deelwoord?
Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is, dan gebruik je een voltooid deelwoord. Voltooid betekent dat iets is afgerond.



Voorbeeld:
Het regent → Het is nu aan het regenen.
Het heeft geregend →  De regen is voorbij, het is nu droog.

Slide 3 - Tekstslide

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur
Hoe ziet een voltooid deelwoord eruit?
  • Het heeft altijd een ander werkwoord erbij (hebben, zijn of worden).
  • Begint bijna altijd met ge-
Voorbeelden:
Ik ben gebleven, ik heb gehuild, ik word gezocht

Slide 4 - Tekstslide

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur
Noteer het voltooid deelwoord in de zin:

Mijn moeder moest naar het ziekenhuis rijden, omdat mijn vader in zijn vinger had gezaagd. 
timer
0:30

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Noteer het voltooid deelwoord in de zin:
Ik heb sperziebonen gekocht, want ik wist niet zeker of je spruitjes lust. 
timer
0:30

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Let op
Soms begint een werkwoord met be-, ver-, ont-, of her-. Deze krijgt dan géén ge- aan het begin van het voltooid deelwoord.

Voorbeelden: betaald, verteld, ontvoerd, hersteld.

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De uitgang bepalen
- gezaagd
- bezocht
- ontvangen


Hoe weet je op welke letters een voltooid deelwoord eindigt?

Slide 8 - Tekstslide

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur
Weet je nog?
Zwakke werkwoorden
blijven in een andere tijd hetzelfde klinken.

Sterke werkwoorden 
hebben de kracht om in de verleden tijd van klank te veranderen.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De uitgang bepalen
  • Een voltooid deelwoord eindigt meestal op -en bij de sterke werkwoorden.

  • Een voltooid deelwoord eindigt altijd op een -t of -d bij de zwakke werkwoorden.



Slide 10 - Tekstslide

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur
Voorbeelden 
Sterk
lopen - liep - gelopen
slapen - sliep - geslapen

Zwak
koken - kookte - gekookt
tekenen - tekende - getekend

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

-t of -d?

Gebruik de verlengproef:
Maakt het voltooid deelwoord langer met -e. Je hoort dan of je een -t of een -d moet schrijven.

Regel
Leer de regels uit je hoofd.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


                            
Twijfel je?
Als de laatste letter van de stam voorkomt in
't kofschip X, schrijf je een -t. Zo niet, dan schrijf je een -d.
Regel
Leer de regels uit je hoofd.

Slide 13 - Tekstslide

Deze regel is bij de verleden tijd al aan bod geweest.
Voorbeeld
Hij heeft zijn geld eerlijk ... verdient of verdiend?

Langer maken met -e: verdiende

Je hoort een -d, dus je schrijft VERDIEND

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onvoltooid deelwoord (od)

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onvoltooid deelwoord: geeft aan dat de handeling nog aan de gang is.

Bevend stapte Geert op de mevrouw af.
Zij lachte het voorval hoofdschuddend weg. 

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onvoltooid deelwoord: schrijfwijze

🡪 Een od schrijf je als infinitief +d
Juichend, slapend, gapend, fietsend, 
whatsappend, bellend


Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

ZELFSTANDIG WERKEN
Wat:


Keuze 1: Maak de 3 trainingsopdrachten voltooid deelwoord van Cursus 7 - §10 
Keuze 2: Maak opdracht 2, 4 en 6
Hoe:
Laptop / Nieuw Nederlands online 
Je mag fluisterend overleggen.
Hulp:
Theorie uit je boek of schema werkwoordspelling
Tijd:
20 minuten
Klaar:
Ga naar het vwo boek (via 'boekenplank) en maak de opdrachten van C7 §10 
timer
20:00

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ga naar LessonUp

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Noteer het voltooid deelwoord uit de zin:
We wilden naar het theater, maar de kaartjes waren te duur dus toen hebben we maar een museum bezocht. 

Slide 21 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Noteer het voltooid deelwoord uit de zin:
De buurman heeft zijn salaris niet op tijd ontvangen en nu moet hij verhuizen omdat hij de huur niet kan betalen.

Slide 22 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Schrijf nu het voltooid deelwoord met de juiste uitgang: klemmen.

Slide 23 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Verleng het voltooid deelwoord:
staken

A
Gestaakte
B
Gestaakde

Slide 24 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Schrijf nu het voltooid deelwoord met de juiste uitgang: staken

Slide 25 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Vul de juiste vorm in: kies vd of od.
___ (surfen) op de golven komen de dolfijnen dichterbij.
A
gesurft
B
surfent
C
gesurfd
D
surfend

Slide 26 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Vul de juiste vorm in: kies vd of od.
Heeft Jos eigenlijk wel zijn tanden ___ (poetsen)?
A
gepoetst
B
poetsent
C
gepoetsd
D
poetsend

Slide 27 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Vul de juiste vorm in: kies vd of od.
De minister heeft ___ (stotteren) veel ___ (beloven).
A
gestottert, belooft
B
stotterent, belovent
C
stotterend, beloofd
D
stotterend, belooft

Slide 28 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Ik kan voltooide en onvoltooide deelwoorden correct spellen.
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel
010

Slide 29 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Hoe vind je zelf dat je gewerkt hebt?
😒🙁😐🙂😃

Slide 30 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Welke vragen heb je nog?

Slide 31 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Ik kan de verleden tijd van zwakke werkwoorden correct spellen.
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel
010

Slide 32 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Hoe vind je zelf dat je gewerkt hebt?
😒🙁😐🙂😃

Slide 33 - Poll

Deze slide heeft geen instructies