taalkunde
1 / 33
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat vindt iemand van het taalgebruik?
Wat zeggen de regels?
Wat mensen hardop zeggen.
Taalnorm
Taalwerkelijkheid
Taalgevoel
Slide 3 - Sleepvraag
Aansluitend op de sleepvraag de theorie herhalen over over taalnorm, taalgevoel, taalwerkelijkheid met de nadruk op de verschillen binnen deze drie termen en dat de taalwerkelijkheid per situatie verschilt.
Wat is de invloed van ons taalgevoel en onze taalwerkelijkheid op de taalnorm?
Moet een taalnorm altijd in overeenstemming zijn met ons taalgevoel en onze taalwerkelijkheid?
Moet of kan een taalnorm aangepast worden aan de taalwerkelijkheid?
Slide 4 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Als het goed is komen leerlingen hier met: het woord chocolade komt veel te vaak voor. Een verwijswoord is beter. Vervolgvraag is: welk verwijswoord? Gebruik je elke keer hetzelfde verwijswoord? Welke dan?
En is chocolade mannelijk, vrouwelijk of onzijdig (het is mannelijk)? Is dit van invloed op de verwijswoorden?
En zou het anders zijn in een recept voor appeltaart?
Belang van verwijswoorden?
Slide 7 - Woordweb
Laat leerlingen kort en bondig formuleren. Ze mogen meerdere antwoorden geven.
Slide 8 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Deel leerlingmateriaal uit: drie x acht zinnen over drie soorten verwijswoorden: bezittelijk voornaamwoord, persoonlijk voornaamwoord, betrekkelijk voornaamwoord
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat heb jullie als groepje ontdekt over het bezittelijk voornaamwoord als verwijswoord ?
Slide 13 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat heb jullie als groepje ontdekt over het persoonlijk voornaamwoord als verwijswoord?
Slide 14 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat heb jullie als groepje ontdekt over het betrekkelijk voornaamwoord als verwijswoord?
Per groepje 1 antwoord.
Per groepje 1 antwoord.
Slide 15 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Hier zouden de leerlingen een conclusie moeten trekken, namelijk dat het niet eenduidig is wat de regel is.
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 18 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 19 - Tekstslide
Wat zijn de verwijswoorden? Kloppen die? Hoe zat het ook al weer?
het meisje dat
De olijfolie is op, hij moet...
de puree... Hoe heb je hem gemaakt?
Dat is de regel, de norm.
De werkelijkheid is vaak anders.
Slide 20 - Tekstslide
Kort gesprek voorafgaan aan het onderzoek over taalgevoel/taalnorm/taalwerkelijkheid in de klas en bij de leerlingen. Na afloop nogmaals een inventarisatie van het taalgevoel en de taalwerkelijkheid. Is er iets veranderd daarin?
In hoeverre past 'een meisje die' binnen jouw taalgevoel? 0 is niet, 100 is wel.
Slide 21 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
In hoeverre past 'De olijfolie is op. Het moet gehaald worden' binnen jouw taalgevoel? 0 is niet, 100 is wel.
Slide 22 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
In hoeverre past 'Lekkere puree! Hoe heb je het gemaakt?' binnen jouw taalgevoel? 0 is niet, 100 is wel.
Slide 23 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 26 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 27 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Welke taalnorm/taalgevoel van de artikelen
vind jij het beste?
vind jij het beste?
Groep 1
Groep 2
Groep 3
Groep 4
Groep 5
Groep 6
Slide 28 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
Mijn taalwerkelijkheid is:
A
Het meisje die en dat.
Het gaat door elkaar
B
Meisje die gebruik ik nooit.
C
Ik weet niet hoe ik dit doe, het maakt me niets uit
D
Ik weet niet hoe ik dit doe, ik ga er eens op letten.
Slide 29 - Quizvraag
Is er een betere oplossing om de pronominale verwijswoorden correct te kunnen toepassen?
Vind je de huidige taalnorm voor het correct kunnen toepassen van de pronominale verwijswoorden goed of fout? Licht je antwoord toe en geef een concreet voorbeeld.
Welke veranderingen voor het correct kunnen toepassen van de pronominale verwijswoorden raad jij aan? Onderbouw je mening.
Wat zijn de consequenties van ons taalgevoel en taalwerkelijkheid voor een (bestaande) taalnorm?
Wat zijn de voors en tegens van het aanpassen van een taalnorm als de bestaande regels voor veel mensen voor onduidelijkheid/ verwarring zorgt?
De taalwerkelijkheid van de klas is:
A
Meisje die of dat.
Dat wisselt per persoon in de klas.
B
Meisje die zeggen we zelden.
C
Meisje die zeggen we meestal.
D
Meisje die of dat, het maakt ons niks uit.
Slide 30 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
De taalwerkelijkheid van deze klas, komt overeen met mijn taalwerkelijkheid thuis?
A
Ja
B
Nee
C
Ik weet het niet
D
Soms
Slide 31 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 32 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Over verwijswoorden gebruiken:
Eerst dacht ik.... nu weet ik...
Eerst dacht ik.... nu weet ik...
Slide 33 - Open vraag
Evaluerende vraag over het pronominale voornaamwoord. De leerlingen nemen een deel van de tekst over en vullen de rest in.
