Grammatica; Redekundig ontleden les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom 2Ga

Leg je spullen op tafel en wacht rustig de start van de les af

Wat heb je altijd nodig?

Lesboek en lijntjesschrift, Nederlands leesboek, schrijfgerei, (opgeladen) laptop met oplader

Wat gaan we vandaag doen?

Kennismaken

Korte discussie 

Taalinzicht

Terugblik

(Misschien wat nieuwe theorie)

Een aantal vragen???

Kennismaken (Met mij)

Regels

• Telefoon (Onzichtbaar & onhoorbaar) Dit geldt te allen tijde in het lokaal! Telefoon toch opgemerkt? Ophalen om 16:30 in 004.
• Oortjes uit en laptop is dicht bij de start van de les.
• Elke les gehele paklijst bij je (Spullen vergeten = aantekening)
• 3x aantekening = strafwerk
• Tijdens de les geen ruimte voor toiletbezoek (Ook niet voor water vullen).       Zorg dat je dit doet voor of na de les.
• Te laat? Bij de receptie aangeven hoe dat komt en briefje meenemen.
• Komt er iets voorbij dat je niet snapt? Vraag het gerust. Je zit op school.

Kennismaken (Met jullie)

Vragen om te beantwoorden:

1. Wat is je (volledige) naam?
2. Hoe oud ben je?
3. Wat is je minst favoriete bezigheid op school?
4. Wat hoop je te bereiken nadat je jouw diploma op het Laurens Lyceum hebt gehaald?

Docent

Je hebt hiervoor les gehad van mevrouw Maas.

Hoe beviel dit?

Zijn er dingen die je graag hetzelfde zou zien?

Zijn er dingen die je graag anders zou zien?

Taalinzicht 2: redekundig ontleden

Redekundig ontleden (zinsontleding)

Het ontleden van een zin in zinsdelen.

Taalinzicht 2: Terugblik

Vorige week heb je les gehad over het koppelwerkwoord en het naamwoordelijk gezegde.

Klopt dat?

Taalinzicht 2: Terugblik

Er zijn 9 koppelwerkwoorden. Wie kent ze allemaal?

Taalinzicht 2: Terugblik

Er zijn 9 koppelwerkwoorden. Wie kent ze allemaal?

• zijn
  
• worden
  
• blijven
  
• blijken
  
• lijken
  
• schijnen
  
• heten
  
• dunken
  
• voorkomen

Taalinzicht 2: Terugblik

Wat doet zo een koppelwerkwoord precies?

Er zijn 9 koppelwerkwoorden. 

Wie kent ze allemaal?

• zijn
  
• worden
  
• blijven
  
• blijken
  
• lijken
  
• schijnen
  
• heten
  
• dunken
  
• voorkomen

Taalinzicht 2: Terugblik

Wat doet zo een koppelwerkwoord precies?

Het koppelwerkwoord 'koppelt' een toestand

of eigenschap aan het onderwerp.

'Ik ben blij.'

'ben' koppelt onderwerp 'ik' aan toestand 'blij'

Er zijn 9 koppelwerkwoorden. 

Wie kent ze allemaal?

• zijn
  
• worden
  
• blijven
  
• blijken
  
• lijken
  
• schijnen
  
• heten
  
• dunken
  
• voorkomen

Naamwoordelijk gezegde

Het naamwoordelijk gezegde zegt wat iemand (of iets) is of wordt.

Matthias / wordt / later / zeer waarschijnlijk / wiskundeleraar.

Matthias wordt iets, dus:

ng: wordt wiskundeleraar

Naamwoordelijk gezegde

Bestaat uit een werkwoordelijk en naamwoordelijk deel. Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van die werkwoorden is het koppelwerkwoord: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen.

Het naamwoordelijk deel bevat een bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord dat een eigenschap (wiskundeleraar) van het onderwerp (Matthias) geeft.

Het koppelwerkwoord (wordt) koppel de eigenschap aan het onderwerp.

Nieuw: Hoofd- en bijzinnen

Als eerst is het goed om te weten wat enkelvoudige en samengestelde zinnen zijn.

Enkelvoudige zin: 1 persoonsvorm + 1 onderwerp

Samengestelde zin: 2 of meer persoonsvormen

Hoofd- en bijzinnen

Binnen samengestelde zinnen kan je te maken hebben met diverse variaties aan soorten zinnen die bij elkaar horen.

Zo heb je:

Hoofdzin + bijzin (HZ + BZ)

Bijzin + hoofdzin (BZ + HZ)

Hoofdzin + hoofdzin (HZ + HZ)  

Hoofd- en bijzinnen

Staat het onderwerp direct naast de persoonsvorm?

En kan er niets tussen worden geplaatst?

Je hebt te maken met een hoofdzin (HZ)

      O    Pv                                                   O    Pv                                        

Hij heeft een kaartje over, dus hij geeft er een aan mij.

HZ                +                       HZ

Hoofd- en bijzinnen

Staat het onderwerp niet direct naast de persoonsvorm? En kan er iets tussen worden geplaatst? 

Je hebt te maken met een bijzin (BZ)

      O    Pv                                                                O                                   Pv        

Hij heeft een kaartje over, aangezien hij er eentje over heeft.

HZ                +                       BZ

Hoofd- en bijzinnen

Een samengestelde zin met 2 hoofdzinnen noemen we nevenschikkend. Ze zijn gelijk aan elkaar (neefjes)

Een samengestelde zin met een hoofd- en bijzin noemen we onderschikkend. De bijzin is onderschikkend aan de hoofdzin.

DWOEM - Nevenschikkend

Dus

Want

Of (Let op! kan ook onderschikkend zijn)

En

Maar

2 hoofdzinnen (hoofdzin + hoofdzin) 

Huiswerk

Opgave: 1 & 2

Opgave 3 is extra

Geef uitgebreid antwoord: Heb je het gevoel dat je achterloopt met Nederlands? Zo ja, waarom?

Geef uitgebreid antwoord: Zijn er openstaande zaken die moeten worden geregeld voor Nederlands?

Wil je nog iets kwijt?
Mag ook aan mijn bureau!