Thema 2 Organen en cellen B1 B2 B3 B4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Thema 2: Organen en cellen

Basisstof 1: Organen van mensen

d3clkn2tk03bff.cloudfront.net

Leerdoelen:

1. Je kunt organen benoemen in een torso

2. Je kunt organen benoemen in orgaanstelsels van mensen

Welke organen in het
menselijk lichaam ken jij?

Torso

= Je romp + je hoofd

-> Je bovenlichaam zonder je ledematen (armen en benen)

Organen

Orgaan  = een deel van een organisme (levend wezen) met een bepaalde taak.

Bijvoorbeeld: huid, hart, maag, etc. 

Orgaanstelsel

= Een groep organen die samen een taak uitvoeren.

Orgaanstelsels

Bloedvatenstelsel

Dit orgaanstelsel bevat je hart en alle bloedvaten.

Functie: Bloed door je lichaam vervoeren.

Verteringsstelsel

Dit orgaanstelsel bevat alle organen die nodig zijn om je voedsel te kunnen verteren. 

Functie: Voedsel verteren.

Ademhalingsstelsel

Dit orgaanstelsel bevat alle organen die nodig zijn om adem te kunnen halen.

Functie: Ademhalen (zuurstof binnenkrijgen en koolstofdioxide afgeven)

Welke functie heeft het verteringsstelsel?

Welke functie heeft het Bloedvatenstelsel?

Welke functie heeft het Ademhalingsstelsel?

bloedvatenstelsel

verteringsstelsel

ademhalingsstelsel

holle ader

longen

slokdarm

Aan de slag!

Huiswerk:

Lezen: 

Thema 1 Organen en cellen

Basisstof 1 organen van mensen

Maken: 

In je werkboek: basisstof 1 opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8

Test jezelf basisstof 1 in de online leeromgeving

Thema 2: Organen en cellen

Basisstof 2: Organen van planten

Planning

Planning

Hoofdstuk planning

Terugblik

Leerdoelen

Uitleg

Aan de slag

Huiswerk

Hoofdstuk planning

Leerdoelen:

1. Je kunt de bouw en functie van wortels, stengels en bladeren beschrijven

2. Je kunt orgaanstelsels van planten beschrijven met hun functie

Net als mensen hebben ook planten organen en orgaanstelsels. Denk aan wortels, stengels en bladeren. 

Wortels

Alle wortels van een plant samen noemen we het wortelstelsel:

• Hoofdwortel
• Zijwortel
• Wortelharen

Functies van wortelstelsels

Het wortelstelsel kan drie taken hebben:

1. Water en voedingsstoffen opnemen uit de bodem
2. De plant stevig vastzetten in de grond
3. Reservestoffen opslaan

Stengels

Stengels en bladeren zijn met elkaar verbonden door de stengels. De stengels hebben twee functies:

1. Transport (vervoer) van stoffen
2. Stevigheid geven aan de plant 
   (door hout of door water)

Genoeg water → stevige stengels en bladeren

Te weinig water → stengels en bladeren hangen slap

Bladeren

Het vatenstelsel

• Water met voedingsstoffen gaat van de wortels naar de bladeren
• Voedsel (glucose) gaat van de bladeren naar de rest van de plant 

Noem de vier organen van een plant

Sleep de taken naar

 de juiste plek

1. Dit orgaan is voor de voortplanting. Hier ontstaan zaden, waaruit nieuwe planten groeien.

2. Water met mineralen opzuigen en verankering in de grond

3. Hierin lopen de nerven die zorgen voor vervoer van water en stoffen. Tussen de nerven zit bladmoes, daar maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen.

4. Dit houdt de plant overeind. Hierin lopen dunne 'buisjes' die water en stoffen naar de bladeren en bloemen vervoeren.

Waarom worden de stengels slap bij kruidachtige planten ?

1. Tekort aan houtstof
2. Tekort aan water en houtstof
3. Tekort aan water
4. Wortels kunnen geen mineralen vervoeren

Welke stof ligt er tussen de nerven

1. Hoofdnerf
2. Bladmoes
3. Zijnerf
4. Bladschijf

Aan de slag!

Huiswerk:

Lezen: 

Thema 2 Organen en cellen

Basisstof 2 Organen van planten

Maken: 

In je werkboek: basisstof 2 opdracht 1, 2, 3, 5

Test jezelf basisstof 2 in de online leeromgeving

Thema 2: Organen en cellen

Basisstof 3: Cellen

Planning

Planning

Hoofdstuk planning

Terugblik

Leerdoelen

Uitleg

Aan de slag

Huiswerk

Hoofdstuk planning

Leerdoelen:

1. Je weet dat een organisme bestaat uit cellen

2. Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken

3. Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken

Cellen

Zijn de bouwstenen van een organisme. 

Cellen zijn erg klein, je kunt ze alleen zien onder een microscoop. 

Ze zijn doorzichtig. We kleuren ze om ze onder de microscoop goed te kunnen zien. 

Verschillende typen

Cellen kunnen allerlei vormen hebben zoals een bolletje of kubus. Sommige cellen hebben uitlopers.

De vorm van ieder type cel is verschillend. De vorm heeft te maken met de functie.  

Cellen van dieren

Een cel is opgebouwd uit verschillende delen. 

• Water met opgeloste delen: celplasma (cytoplasma)
• Celmembraan (dun vlies om de cel), is een beetje doorlaatbaar
• Celkern regelt alles wat er in de cel gebeurt

Cellen van planten

Net als dieren ook cytoplasma, celmembraan en een celkern. 

Extra delen:

• Grote vacuole (blaasje met vocht)
• Bladgroenkorrels (fotosynthese!)
• Celwand zorgt voor stevigheid, ligt om de cel heen

Aan de slag!

Huiswerk:

Lezen: 

Thema 2 Organen en cellen

Basisstof 3 Cellen

Bekijk de video "cellen" in de online leeromgeving

Maken: 

In je werkboek: basisstof 3 opdrachten 1, 2, 3, 5, 6

Test jezelf basisstof 3 in de online leeromgeving

Thema 2: Organen en cellen

Basisstof 4: De celkern

Planning

Planning

Hoofdstuk planning

Terugblik

Leerdoelen

Uitleg

Aan de slag

Huiswerk

Hoofdstuk planning

Leerdoelen:

1. Je kunt de kenmerken van chromosomen noemen

Chromosomen

In de cel van een plant en dier ligt een celkern. Hierin liggen chromosomen -> lange, dunne draden. 

Mensen hebben in iedere celkern 46 chromosomen. 

Erfelijke eigenschappen

Eigenschappen die je van je ouders krijgt noem je erfelijke eigenschappen. 

Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA. DNA bevat de informatie voor je erfelijke eigenschappen. 

Aan de slag!

Huiswerk:

Lezen: 

Thema 2 Organen en cellen

Basisstof 4 de celkern

Maken: 

In je werkboek: basisstof 4 opdrachten 1 t/m 8

Test jezelf basisstof 4 in de online leeromgeving