12.3 Soorten veranderen

12.3 Soorten veranderen
1 / 26
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 40 min

Onderdelen in deze les

12.3 Soorten veranderen

Slide 1 - Tekstslide

12.3 Leerdoelen
  • Je weet hoe lang er al leven is op aarde.
  • Je kunt benoemen waaraan je kunt zien dat soorten aan elkaar verwant zijn. 
  • Je kunt oorzaken benoemen waardoor soorten veranderen.
  • Je kunt uitleggen hoe nieuwe soorten ontstaan.

Slide 2 - Tekstslide

EVOLUTIE
De ontwikkeling op aarde waarbij soorten (langzaam) veranderen  en er nieuwe soorten ontstaan 

Slide 3 - Tekstslide

Hoelang is er al leven
 op aarde?
De aarde is ong.  4.5 miljard jaar oud 

-> Geen leven op aarde
-> Geen zuurstof in lucht, maar mengsel van gassen uit vulkanen. 


Slide 4 - Tekstslide

Hoelang is er al leven op aarde?
1e organismen: cyanobcterién (blauwalg),  ontstonden 3,5 miljard jaar geleden in water
en kunnen (net als planten) zuurstof maken.
daarna: 
algen en dieren in water (geen leven op land)
en toen:
UV-straling is te schadelijk voor het leven op aarde. Door zuurstof (van de cyanobacterien) ontstaat er ozon (door reactie met UV). Hierdoor bescherming tegen UV. Nu leven op aarde mogelijk!

Slide 5 - Tekstslide

Minder UV-straling
-> ook leven op land
1e planten:  algen, daaruit andere groepen.

1e dieren: ongewervelden; kwallen, zeesterren. Later duizendpoten, insecten. 
Toen mét wervelkolom; vissen, amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren (wij!)

Slide 6 - Tekstslide

Cyanobacteriën waren de eerste organismen op aarde. Waarom waren ze zo belangrijk voor het ontstaan van andere organismen?
A
Ze produceren zuurstof
B
Ze produceren zonlicht
C
Ze produceren koolstofdioxide
D
Ze produceren water

Slide 7 - Quizvraag

Waardoor werd leven op land mogelijk?
A
De temperatuur ging omlaag
B
Er kwam genoeg zuurstof in de lucht
C
De dieren kregen poten
D
Er kwam minder UV-straling op de grond

Slide 8 - Quizvraag

Wat betekent survival of the fittest?

Slide 9 - Open vraag

Hoe oud schatten wetenschappers onze aarde?

Slide 10 - Open vraag

Verwantschap
Verwantschapsschema:
schema met afstamming van verworven soorten en hun uitgestorven voorouders  

Gemeenschappelijke voorouder: soort waaruit verschillende soorten zich ontwikkeld hebben  
- soorten met recent gemeensch.voorouder staan dicht bij elkaar in schema: zijn verwant
Verwant:
Dieren die verwant zijn, tonen veel overeenkomstige kenmerken, door recente gemeensch.voorouder. 

Slide 11 - Tekstslide

Ongewervelden (zonder wervelkolom) vs Gewervelden (mét wervelkolom).
Verwantschap tussen gewervelden - er zijn steeds nieuwe kenmerken ontstaan

Slide 12 - Tekstslide

Leg in je eigen woorden uit wat 'verwant' betekent.

Slide 13 - Open vraag



Soort B toont het meeste verwantschap met
soort: A of C?
A
A
B
C

Slide 14 - Quizvraag

Vissen behoren tot de .....
A
gewervelden
B
ongewervelden

Slide 15 - Quizvraag

Kijk goed naar de afbeelding. Je ziet hier ...
A
ongewervelden, holtedieren
B
gewervelden, weekdieren
C
gewervelden, stekelhuidigen
D
ongewervelden, sponzen

Slide 16 - Quizvraag

Waardoor veranderen soorten?
Evolutie = veranderen van soorten en ontstaan van nieuwe soorten
Evolutietheorie
 theorie die dit verklaart. Opgesteld door Charles Darwin 

'Hoe kan het dat soorten veranderen en de ene soort uit de andere soort is ontstaan?'

Slide 17 - Tekstslide

Darwin 1809 - 1882
On the origin of species 1859
Survival of the fittest

Slide 18 - Tekstslide

Ontstaan van nieuwe soorten

Slide 19 - Tekstslide

Natuurlijke selectie
Survival of the fittest: de best passende varianten overleven en planten zich voort.
Door isolatie kunnen nieuwe soorten ontstaan.

Slide 20 - Tekstslide

Soorten kunnen veranderen als..
1. er variatie in eigenschappen als gevolg van mutaties in het DNA optreedt

2. de eigenschappen die variëren, erfelijk zijn
3. er natuurlijke selectie op deze eigenschappen plaatsvindt

<- filmpje 2.5 min. 

Slide 21 - Tekstslide

Hoe onstaan nieuwe soorten?


filmpje
= 2 min. 

Slide 22 - Tekstslide

Het proces waarbij organismen zich aanpassen aan hun omgeving noem je...?
A
Ecologie
B
Charles Darwin
C
Survival of the fittest
D
Evolutie

Slide 23 - Quizvraag

natuurlijke selectie 
de aarde bevat miljoenen soorten 
Radioactiviteit
scheiding tussen organismen van een soort 
Mutageen
Aanpassing
Ras
Evolutie

Slide 24 - Sleepvraag

Slide 25 - Video

Slide 26 - Video