Taalverzorging les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Planning

• Werkwoordspelling: bijzonderheden
• Werkmoment / verlengde instructie werkwoordspelling
• Afsluiting van de les
  

Werkwoordspelling

Paragraaf 2.9

• persoonsvorm tt en vt
• Engelse werkwoorden

Paragraaf 3.9

• Voltooid deelwoord
• Tegenwoordig deelwoord

(Gebruikt als een bijvoeglijk naamwoord zie paragraaf 4.9)

Engelse werkwoorden (p. 157)

als de Nederlandse werkwoorden: 

• rugbyen - ik rugby - jij rugbyt - hij rugbyde
• speechen - ik speech - jij speecht - hij speechte

Uitspraakregels:

• deleten - ik delete - jij deletet - hij deletete - is gedeletet
• paintballen - ik paintball - jij paintballt - hij paintballde - heeft gepaintballd

Tegenwoordig deelwoord (p. 237)

De handeling is nog bezig => hele werkwoord +d

Terwijl ze aan het lachen waren, liepen ze de klas in.

Lachend                                                  liepen ze de klas in.

Bijvoeglijk gebruikt: De lachende leerlingen liepen de klas in.

Voltooid deelwoord als bn (p. 72/deel b)

De weg is verbreed.             De verbrede weg.

Schrijf zo kort mogelijk als de uitspraak toelaat.

Het schaap is gered.            Het geredde schaap.

Werkmoment

1. Bezig met je weektaak
2. Theorie werkwoordspelling bestuderen / schema

• Paragraaf 2.9: pv tt en vt, Engelse werkwoorden
• Paragraaf 3.9: voltooid deelwoord, tegenwoordig deelwoord
• Paragraaf 4.9 (b): vd en td bijvoeglijk gebruikt

Werkwoordspelling (schrijf op)

• De stam is het hele werkwoord zonder (e)n.
• De persoonsvorm is het werkwoord dat verandert van tijd. 
  
• In de tegenwoordige tijd kan er een -t bij komen.
  
• In de verleden tijd kan er -te/-ten of -de/-den bij komen.
• Bij een voltooid deelwoord kan er -t of -d bij komen.
• Taxi kofschip ALLEEN gebruiken bij verleden tijd en voltooid.

Werkwoordspelling (schema)

Persoonsvorm is geen voltooid deelwoord

het gebeurt - het is gebeurd

hij bekent - het is bekend

zij belooft het - zij heeft het beloofd

u verhuist - u bent verhuisd

Werkwoordspelling (pv-tt)

ik-vorm:

- ik

- je/jij achter de pv

- gebiedende wijs

- ik fiets

- brand je/jij je vingers

- fiets!

ik-vorm +t:

- je/jij voor de pv

- hij/zij, het

- je/jij brandt je vingers

- hij/zij, het hondje rent

Hele werkwoord wij, jullie, zij fietsen

Enkelvoud

MV

Werkwoordspelling (pv-vt-ev)

Sterk werkwoord

• klank verandert
• schrijf zoals je het hoort
• kort en eenvoudig

zingen - ik zong - wij zongen

lijden - ik leed - wij leden

Zwak werkwoord

• klank verandert niet
• ik-vorm + -de/-den
• ik-vorm + -te/-ten

Taxi Kofschip

Zit de laatste letter van de stam hierin, dan -te/-ten

Werkwoordspelling

ik-vorm- tt

ik raad

hij raadt

ik verhuis

hij verhuist

stam (ww -en)

raden => rad

verhuizen-verhuiz

taxi kofschip

t x  k  f  s ch  p

ik-vorm -vt

ik raadde

wij raadden

ik verhuisde

wij verhuisden

Werkmoment

1. Bezig met je weektaak
2. Theorie werkwoordspelling bestuderen / schema

• Paragraaf 2.9: pv tt en vt, Engelse werkwoorden
• Paragraaf 3.9: voltooid deelwoord, tegenwoordig deelwoord
• Paragraaf 4.9 (b): vd en td bijvoeglijk gebruikt

Afsluiting

Wat heb je gedaan?

Wat ga je thuis doen?

Welke vragen heb je?