Hoofdletters en interpunctie

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Hoofdletters en interpunctie

                                                                                                      Herhaling

Wanneer schrijf je een hoofdletter?

Hoofdletters

• Aan het begin van een zin. 

Uitzondering: als de zin met een ' (apostrof) begint, dan de tweede letter.

't Is hier verschrikkelijk warm vandaag.

Hoofdletters

• Bij persoonsnamen:

Hans de Wit     H. de Wit      de heer De Wit    de heer H. de Wit 

• Namen van verenigingen, instellingen, bedrijven en diensten: Rode Kruis, Ajax, Nederlandse Spoorwegen
• afleidingen van aardrijkskundige namen en van talen: Limburgse vlaai, Engelse boeken, Amsterdam-Noord

Geen hoofdletters!

• historische periodes: middeleeuwen
• afleidingen van feestdagen: kerstvakantie
• maanden, dagen, jaargetijden: mei, woensdag, winter
• windstreken: het oosten, het zuidwesten
• religies en afleidingen ervan: katholiek, islam

Hoofdletter of een hoofdletter?

1. Kerstmis
2. kerstmis

Hoofdletter of een hoofdletter?

1. Kerstcadeau
2. kerstcadeau

Hoofdletter?

1. Maandag
2. maandag

istanbul

unicef

de amerikanen

het noorden

het offerfeest

boeddhisme

zaterdag

Met hoofdletter

Zonder hoofdletter

Leestekens

• Punt: 

- aan het eind van een mededelende zin 

- bij afkortingen, behalve die je als woord uitspreekt en bij maten en gewichten

• Vraagteken: 

- aan het eind van een letterlijk gestelde vraag. (Niet in indirecte rede: Jan vroeg wie de bal had gegooid.)

Leestekens

• Uitroepteken: aan het eind van een zin met een bevel of een uitroep

Leestekens

• Komma:
  

- voor en na een bijstelling: Memphis, de beroemde voetballer, ..

- tussen twee persoonsvormen: Als je wilt, kun je nu gaan.

- tussen onderdelen van opsommingen, behalve voor en + of

- voor of na een aanspreking: Hé Jan, kom eens hier!

- voor een voegwoord waarmee de bijzin begint: Hij wil vanavond uit eten, omdat hij jarig is.

Leestekens

• Puntkomma: (en)

- tussen zinnen die sterk met elkaar samen hangen: Het is hier ontzettend heet; iedereen doet zijn jas uit. 

- tussen delen van opsommingen die uit zinnen bestaan.

• Dubbele punt:

- om een opsomming aan te kondigen.

- om de directe rede aan te kondigen. Janita zei: 'Ik ga naar huis.'

Leestekens

• Aanhalingstekens:

- bij een citaat: Mama roept: 'Het eten is klaar!' / 'Wie', vroeg hij, 'heeft mijn pen gejat?' 

- om aan te geven dat een woord een andere betekenis heeft dan normaal, bij ironie. Dat is echt een 'prachtig' liedje. (niet dus)

Wanneer gebruik je wat?

Aan het begin van een zin.

Tussen twee persoonsvormen.

Vóór een verbindingswoord.

Aan het eind van een vraagzin.

Aan het eind van een gewone zin.

hoofdletter

punt

vraagteken

komma

komma

Welke leestekens gebruik je altijd bij een citaat?

1. Dubbele punt en uitroeptekens
2. Dubbele punt en aanhalingstekens
3. Dubbele punt en vraagtekens

Welk leesteken staat er ALTIJD na de aanhef en de afsluiting van een brief?

1. dubbele punt
2. geen
3. komma
4. punt