Blok 6 formuleren congruentie en inversie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Congruentiefout

Vermoedelijk heb je misschien op de verkeerde knop gedrukt.

1. Tautologie
2. Pleonasme
3. Storende woordherhaling
4. Dubbele ontkenning

Vermoedelijk heb je misschien op de verkeerde knop gedrukt.

= tautologie.

Wie verbetert de zin?

Al vanaf kleins af aan wilde Ezra chirurg worden.

1. Storende woordherhaling
2. Tautologie
3. Pleonasme
4. Dubbele ontkenning

Al vanaf kleins af aan wilde Ezra chirurg worden.

= onjuiste herhaling.

Wie verbetert de zin?

Uit het niets daalde de engel Gabriël naar beneden.

1. Tautologie
2. Pleonasme
3. Storende woordherhaling
4. Dubbele ontkenning

Uit het niets daalde de engel Gabriël naar beneden.

= pleonasme.

Wie verbetert de zin?

Met een vreedzaam protest probeerden de betogers te verhinderen dat er geen nieuwe maatregelen zullen komen.

1. Tautologie
2. Pleonasme
3. Storende woordherhaling
4. Dubbele ontkenning

Met een vreedzaam protest probeerden de betogers te verhinderen dat er geen nieuwe maatregelen zullen komen.

= dubbele ontkenning.

Juist:

Met een vreedzaam protest probeerden de betogers te verhinderen dat er nieuwe maatregelen zullen komen.

Congruentiefout

Congruentie -> congruent = overeenstemmend
Bij formuleren: overeenstemming tussen OND en PV

Enkelvoudig onderwerp <-> enkelvoudige persoonsvorm
Meervoudig onderwerp <-> meervoudige persoonsvorm



Congruentiefout - oorzaak 1

Meervoudig onderwerp wordt voor enkelvoudig aangezien

De media schrijft bijzonder negatief over dit afvalverwerkingsbedrijf.
    De media schrijven …….

Drugs veroorzaakt veel overlast in de grensstreek.
    Drugs veroorzaken ……

Congruentiefout - oorzaak 2

Enkelvoudig onderwerp wordt voor meervoudig aangezien.

Zowel Karin als Ilona kwamen te laat.
    Zowel Karin als Ilona kwam…

De Nederlandse jeugd hebben steeds vaker schulden bij de bank.
    De Nederlandse jeugd heeft …

Congruentiefout - oorzaak 3

In het onderwerp wordt een enkelvoudige kern gevolgd door een meervoudige bijvoeglijke bepaling.

Meer dan de helft (kern) van de Nederlandse vrouwen (bijv. bep.) hebben een deeltijdbaan.
    Meer dan de helft van de Nederlandse vrouwen heeft …

Een aantal leerlingen hebben een acht gehaald.
    Een aantal leerlingen heeft ...

Congruentiefout - oorzaak 4

Een meewerkend voorwerp wordt voor onderwerp aangezien.

Bezoekers van het congres die vragen willen stellen aan de parlementariërs  worden verzocht dat van te voren schriftelijk kenbaar te maken.
    (aan) Bezoekers van het congres die vragen willen stellen aan de parlementariërs wordt verzocht dat van te voren schriftelijk kenbaar te maken.

De media schrijft bijzonder negatief over deze superster.

1. Goed
2. Fout

De kudde schapen stak de weg over.

1. Goed
2. Fout

De jeugd in de grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht hebben een probleem.

1. Goed
2. Fout

Dertig procent van de spaarders haalden hun geld van hun rekening.

1. Goed
2. Fout

congruentie

inversie

beknopte bijzin

samentrekking

In deze bijzin ontbreekt een persoonsvorm.

Door de woordvolgorde om te draaien, krijg je een levendiger tekst.

Door woorden weg te laten die je eerder hebt genoemd, val je niet in herhaling en schrijf je bondiger.

Onderwerp en persoonsvorm moeten hetzelfde getal hebben (ev of mv)

incongruentie

foutieve samentrekking

foutieve beknopte bijzin

foutieve inversie

lijdende vorm

congruente zin

samentrekking

beknopte bijzin

inversie

bedrijvende zin

Zowel mijn vader als ik heb honger.

15% van de mensen stemt voor FvD

Een groep kinderen zetten de boel op stelten.

De boterham wordt gesmeerd terwijl de kinderen wachten.

Vorige week was hij ziek en zijn we daarom te laat met inleveren.

Terwijl de kinderen wachten, maakt de moeder de boterhammen klaar.

Robert houdt wel van boeken die realistisch zijn, maar niet van thrillers

Lopend over het zebrapad reed de vrachtwagen de arme man aan.

Incongruentie?

1. Duidelijk, ik kan alleen verder.
2. Mwah, misschien heb ik zo wel een vraag.
3. Ik heb daar nu al een vraag over.

Inversie

Normale zin: eerst ow dan pv dan een ander zinsdeel
> Ik ga morgen niet naar school. 

Inversie: de pv komt voor ow, ander zinsdeel kan wisselen
> Ga ik morgen niet naar school? > vraagzin 
> Morgen ga ik niet naar school. > ander zinsdeel beginnen 

Met ontleding: 

Normale zinsvolgorde (OPA):

Onderwerp - Persoonsvorm - Ander zinsdeel (lv, mv, bwb)

> De leerlingen (O) wisten (P) niet wat inversie was (A) > (OPA) 

Inversie: 

> Nu (A) weten (P) de leerlingen (O) wat inversie is (A) > (APO) 
> Weten de leerlingen nu wat inversie is? > (POA > vraagzin)

Inversie komt voor: 

Samengestelde zinnen met twee hoofdzinnen. 

Let op voegwoorden: en, maar, want 

Foutieve inversie

Als het onderwerp achter de persoonsvorm wordt geplaatst, maar er wordt niks voor gezet:

Op het eindexamen (A) ging (P) het (O) fout en moest (P) hij (O) het hele jaar opnieuw doen (A) 

(APO en POA > geen vraagzin!) 

Oplossing foutieve inversie: 

1. Persoonsvorm en onderwerp omdraaien
   
   
2. Zinsdeel voor de persoonsvorm zetten

Voorbeelden: 

1. Vorige week was hij ziek (APO) en zijn we daarom nog niet klaar met de opdracht. (POA)

2. Vorige week was hij ziek  (APO) en daarom zijn we nog niet klaar met de opdracht. (APO)

3. Vorige week was hij ziek  (APO) en we zijn daarom nog niet klaar met de opdracht. (OPA)

Is deze zin goed of fout?
Het regende vanmiddag en we hebben dus niks kunnen doen.

Goed

Fout

GOED

Het (O) regende (P) vanmiddag (A) en we (O) hebben (P) dus (A) niks kunnen doen. 

Geen foutieve inversie, want er is geen inversie. 
Twee keer normale (OPA) woordvolgorde. 

Is deze zin goed of fout?
Het regende vanmiddag en hebben we dus niets kunnen doen.

Goed

Fout

Fout

Het (O) regende (P) vanmiddag (A) en hebben (P) we (O) dus (A) niets kunnen doen.

Eerste zin: OPA 
Tweede zin: POA > maar geen vraag! Dus niet terecht 

Congruentiefout of foutieve inversie

Maak opdracht 7

blz. 392