Havo 5 nectar 10.2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Met hulp van gidsfossielen kunnen wetenschappers aardlagen dateren. Welke fossielen zijn het best te gebruiken als gidsfossielen?

1. Een fossiel dat alleen in een bepaald gebied voorkomt.
2. Een fossiel dat wijdverspreid voorkomt.
3. Een fossiel van een soort die gedurende lange tijd op aarde heeft geleefd.
4. Een fossiel van een soort die slechts een korte tijd voorkwam.

Wat is GEEN voorwaarde voor een gidsfossiel?

1. Het fossiel kwam in een bepaalde periode voor
2. Het fossiel kwam overal ter wereld voor
3. Het fossiel bevat C14
4. Het is bekend in welke periode het fossiel voorkwam

Een gevonden fossiel bevat 25% oorspronkelijke C14.
De halveringstijd van C14 is 5730 jaar.
Hoe oud is het fossiel?

1. 5730 jaar
2. 11460 jaar
3. 17190 jaar
4. 22920 jaar

Ouderdomsbepaling

C14 methode:

100% C14: 0 jaar

50% C14 (gehalveerd): 5730 jaar

25% C14 (nog een keer gehalveerd): 11460 jaar

In een bepaald organisme is nog maar 6,25% C14 aanwezig. Hoe oud is dit fossiel?

1. 5730 jaar
2. 11460 jaar
3. 17190 jaar
4. 22920 jaar

Leerdoelen 10.1

Leerdoelen 10.2

Mutaties

Genetische variatie

Genenpool: 

• alle verschillende allelen in een populatie
  
• verschilt per populatie
• meer verschillende allelen zorgt voor grotere genetische variatie

Selectie

Fitness: 

• mate waarin eigenschappen bijdrage aan voortplantingssucces

Adaptatie:

• populatie raakt aangepast aan een nieuwe situatie

Seksuele selectie

Seksuele selectie

• selectie op kenmerken die een groter voortplantingssucces opleveren (dus grotere fitness)
• leveren niet bij aan overlevingskans

Natuurlijke selectie

https:

Kunstmatige selectie

• Selectie door de mens op eigenschappen
• Zowel planten als dieren

Kunstmatige selectie

Genetic drift

Genetic drift: 

• allelfrequentie verandert door toeval, niet door selectie


• staat los van fitness

Waarvan is de foto hiernaast een voorbeeld?

1. Populatie
2. Seksuele selectie
3. Genetic drift
4. Een walrus

Wat is genetic drift?

1. Invloed van milieufactoren op de genetische variatie in een populatie
2. Organismen best aangepast aan hun omgeving geven genen door
3. Verschijnsel dat in kleine populaties door toeval grote verschuivingen in allel frequenties optreden 
4. Het ontstaan van meerdere soorten door geografische scheiding

Heeft genetic drift meer invloed op een grote of een kleine populatie?

1. Grote populatie
2. Kleine populatie
3. Maakt niet uit

Wat is natuurlijke selectie?

1. De sterkste overleven
2. De grootste overleven
3. De best aangepaste overleven
4. De snelste overleven

Leerdoelen 10.2

• Lezen paragraaf 10.3 (5 min!)
• Maken 10.2: opdracht 16, 17, 21 t/m 23, 26

Huiswerk