10.5 deel 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

10.5 Bloedvaten

Hoe weefselvloeistof ontstaat

Hoe lymfevaten werken en hoe het lymfevatenstelsel is opgebouwd

Weefselvloeistof

Bij de haarvaten vindt de uitwisseling van 

stoffen plaats tussen bloed en weefsel.

De bloeddruk perst een deel van het 

bloedplasma (met zuurstof, aminozuren, 

glucose) tussen de endotheelcellen en door de poriën (indien aanwezig) het weefsel in (tussen de weefselcellen).

Bloedplasma buiten bloedvaten heet weefselvloeistof.

Weefselvloeistof

De bloeddruk neemt af van 4,6 kPa naar 2,3 kPa tussen begin en eind haarvat.

Weefselvloeistof

In het bloed achtergebleven eiwitten (te groot om het bloedvat te verlaten) zorgen voor een colloïd osmotische druk.

Weefselvloeistof

Het verschil tussen de bloeddruk (BD) en de Colloïd Osmotische Druk (COD) levert de netto filtratiedruk (NFD).

Weefselvloeistof

Deze NFD zorgt er voor dat veel weefselvloeistof aan het einde van een haarvat weer terugstroomt het haarvat in (met afvalstoffen, CO2).

Weefselvloeistof

Dagelijks ongeveer 20L van 

bloedplasma -> weefselvloeistof. 

Ongeveer 10% blijft achter in de 

weefsels.

Het lymfesysteem zorgt er voor 

dat deze weefselvloeistof weer 

terug komt in de bloedbaan. Als het weefselvloeistof in de lymfevaten komt heet het lymfe.

Lymfesysteem

Lymfevaten hebben kleppen om te zorgen dat de lymfe de goede kant op stroomt.

Lymfesysteem

Via de borstbuis komt de lymfe bij de sleutelbeenader weer het bloed in.

Bloedplasma=weefsel-vloeistof=lymfe.

Sleep de juiste namen naar hun plek.

1

2

3

4

5

6

Bloedplasma

Weefselvloeistof

Wittebloedcel

bloedvat

Lymfevat

rode bloedcel

Lymfe

bloedplaatje

Hoe komt lymfe weer in de bloedbaan terecht?

1. Via de bovenste holle ader
2. Via de lymfeknopen
3. Via de sleutelbeenader
4. Via weefselvloeistof

Door welke kracht wordt bloedplasma uit een haarvat geperst?

1. Osmotische druk
2. Filtratie
3. Resorptie
4. Bloeddruk

En door welke kracht stroomt weefselvloeistof weer terug naar het haarvat?

1. Osmotische druk
2. Filtratie
3. Resorptie
4. Bloeddruk

Het hart pomt bloed rond, geen lymfe. Hoe komt het dat lymfe door het lichaam stroomt?

Bij oedeem hoopt vocht zich op op plekken waar dat
niet hoort. Hoe kan hongeroedeem (foto) ontstaan?​
Denk aan welke voedingsstof zou kunnen missen.

Deze tekst hoort bij de volgende 3 vragen

Casus De keelamandelen knippen

De amandelen kunnen bij grote hoeveelheden ziekteverwekkers gaan ontsteken. Ze zwellen op en sluiten de luchtwegen af. Gebeurt dit regelmatig, dan kan dat een reden zijn om ze weg te halen.

Dit knippen van de amandelen gebeurt onder een algehele kortdurende narcose. Een arts maakt met een haakje de keelamandelen in één beweging los en verwijdert ze.

Binas 84N

Tot welke groep organen behoren de amandelen?

Van welke lichaamsdelen voeren de amandelen lymfe af?

Aan welk onderdeel kun je bij een lymfeknoop een aanvoerend lymfevat van een afvoerend lymfevat onderscheiden?