Pijnstillers Lessonup nog aanpassen aan DA2
1 / 52
Lesduur is: 120 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Trigger points = pijnlijke plekken tijdens drukken bij onderzoek
Aandoening niet vastgesteld
Somatoforme stoornis: sprake van lichamelijke klachten zonder lichamelijke of psychische verklaring
Slide 3 - Tekstslide
Pijn is pijn als iets pijn doet
De pijnstillers paracetamol, diclofenac en ibuprofen behoren tot de meest voorgeschreven geneesmiddelen in Nederland
Pijnbeleving verschilt per individu, niemand maakt zich ongerust over hevige kiespijn, maar iedereen raadpleegt bij pijn op de borst zo snel mogelijk een huisarts.
Altijd een oorzaak van pijn? Soms wel, soms niet. Pijn heeft een signaalfunctie, er is iets aan de hand
Slide 4 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Trigger points = pijnlijke plekken tijdens drukken bij onderzoek
Aandoening niet vastgesteld
Somatoforme stoornis: sprake van lichamelijke klachten zonder lichamelijke of psychische verklaring
Slide 6 - Tekstslide
Bij het pijnproces spelen prostaglandinen een belangrijke rol. Prostaglandinen zijn stoffen die in het lichaam worden gevormd. Ze hebben een belangrijke functie bij het ontstaan van pijnprikkels en het doorgeven van die prikkels aan het centraal zenuwstelsel. De pijnprikkel wordt via zenuwen doorgegeven aan het ruggenmerg en van daaruit verplaatst de prikkel zich naar de hersenen. In de hersenen wordt de prikkel herkend als pijn.
NSAID’s remmen de aanmaak van prostaglandine. Door de vorming (synthese) van prostaglandinen te remmen, vermindert de pijnprikkel. Ze worden dan ook wel prostaglandinesynthetaseremmers genoemd. Alle NSAID’s hebben een pijnstillende werking. Deze middelen hebben daarnaast een ontstekingsremmende (antiflogistisch) en/of een koortsdempende werking (antipyretisch). ontstekingsremmend
De NSAID’s worden gebruikt bij lichte tot matige pijn zoals hoofdpijn, kiespijn, spierpijn of menstruatiepijn. Bovendien worden ze gebruikt bij ontstekingen of pijnlijke aandoeningen van de gewrichten, spieren en pezen, zoals bij schouderklachten, rugklachten of een pijnlijke knie of enkel.
Slide 7 - Tekstslide
Een veelvoorkomende bijwerking van NSAID’s is maagklachten. Langdurig gebruik van deze middelen kan zelfs leiden tot een maagzweer. Dit is een gevolg van het werkingsmechanisme; de in het lichaam gevormde prostaglandinen spelen namelijk niet alleen een rol bij het ontstaan van pijn, maar beschermen ook het maagslijmvlies. Als de vorming van het natuurlijke prostaglandine geremd wordt, neemt die beschermende werking af. Daardoor kan het maagzuur het maagslijmvlies gemakkelijker irriteren. Bij langdurige irritaties, of bij patiënten die daarvoor gevoelig zijn, kan dat leiden tot een maagzweer. Deze bijwerking is dan ook niet afhankelijk van de toedieningsweg: ze kan zowel optreden na orale als na rectale toediening. Alleen de directe inwerking op het maagslijmvlies treedt bij rectale toediening niet op.
Slide 8 - Tekstslide
Precieze werking is niet bekend.
Duurt meest 1-6 maanden voordat het werkt.
Worden door specialist voorgeschreven (bij huisarts herhaalrecepten)
Slide 9 - Tekstslide
Precieze werking is niet bekend.
Duurt meest 1-6 maanden voordat het werkt.
Worden door specialist voorgeschreven (bij huisarts herhaalrecepten)
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Acute pijn ontstaat plotseling en gaat relatief snel weer over. Onder chronische pijn wordt pijn verstaan die langer dan 6 maanden aanhoudt.
Als we kijken naar de acute pijn en de chronische pijn, valt het volgende op: Bij acute pijn is er een duidelijk verband tussen weefselbeschadiging en de waargenomen pijn. Denk aan bijv. een blinde darmontsteking of een gaatje in je tand. Bij chronische pijn is dat verband er niet (meer). Denk bijv. aan reuma, osteoporose etc.! Soms is een duidelijke oorzaak ook niet aan te geven: Bijvoorbeeld een rugpijn kan chronisch zijn, zonder dat een lichamelijke afwijking wordt gevonden! Ook is het zo dat chronische pijn gepaard gaat met een groot aantal emotionele en sociale gevolgen! En die ontbreken weer bij de acute pijn!
Chronische pijn bij een kwaadaardige kanker noemen we maligne chronische pijn. Als de pijn niet door kanker wordt veroorzaakt, noemen we dit benigne.
Slide 13 - Tekstslide
VOORBEELDEN VAN NEUROPATISCHE PIJN?
- Ischias (lage rupijn door beschadiging van de zenuw)
- gordelroos (een herpesinfectie zorgt voor ontstekingen in bepaalde zenuwen)
- carpale tunnelsyndroom (zenuw beklemd in de pols en hand)
Een ander woord voor neuropatische pijn is?
A
Hoofdpijn
B
Rugpijn
C
Zenuwpijn
Slide 14 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Paracetamol
Slide 18 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 19 - Tekstslide
In Nederland wordt qua pijnstilling behoorlijk wat geslikt! De gemiddelde volwassen Nederlander slikt zo’n 27 pijnstillende middelen per jaar!
Het meest gebruikte middel:
Paracetamol. 1 van de meest gebruikte pijnstillers! Het werkingsmechanisme is nog niet precies opgehelderd. Er is wel sprake van een remming van de prostaglandinesynthese. De pijnstillende werking van paracetamol houdt 3 tot 5 uur aan. Daarnaast heeft paracetamol ook een koortsverlagende werking.
- Het lichaam neemt paracetamol sneller op na orale toediening dan na rectale toediening. De werking houdt bij rectale toediening wel wat langer aan!
Wat betekent antiflogistisch?
A
Koortsverlagend
B
Pijnstillend
C
Ontstekingsremmend
Slide 20 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat betekent analgetisch?
A
Koortsverlagend
B
Pijnstillend
C
Ontstekingsremmend
Slide 21 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Is paracetamol antipyretisch?
A
ja
B
nee
Slide 22 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Kan paracetamol maagklachten veroorzaken? Geef ook een toelichting
Slide 23 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Met welk middel kan een paracetamol overdosering behandeld worden
Slide 24 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is een andere benaming voor tegengif?
Slide 25 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is de werking van coffeïne indien toegevoegd aan paracetamol? Is coffeïne een opioïd?
Slide 26 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat zegt dit plaatje over coffeïne?
Slide 27 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Welke geneesmiddelen
behoren tot de NSAID's?
behoren tot de NSAID's?
Slide 28 - Woordweb
Tot de NSAIDS behoren veel middelen. WELKE?????? O.a. Celecoxib, ibuprofen, diclofenac, naproxen en indometacine. HOE ZIT DAT DAN MET ASA EN CARBASALAAT????? Acetylsalicylzuur en carbasalaatcalcium behoren in een dosering van meer dan 300mg tot de NSAID’s. Daaronder: trombocytenaggregatieremmers!
Slide 29 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 30 - Tekstslide
Ivm ontstekingsremmende werking kan het aan te raden zijn dit gm gedurende een langere periode continue in te nemen
** innemen voordat de verdoving is uitgewerkt, het werkt bloedverdunnend dus niet voor de behandeling innemen.
Welke bijwerkingen van NSAID's ken je?
Slide 31 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 32 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 33 - Link
Deze slide heeft geen instructies
Slide 34 - Tekstslide
Risico maagzweer of maagbloeding. NSAID’s remmen dus (als eerder gezegd) de beschermende COX-1 in het maagslijmvlies en zorgen dus dat er een vergroot risico op het ontwikkelen van maagbloedingen ontstaat! Zeker in combinatie met een aantal overige risico-vergrotende factoren... WELKE??????
- Gebruik van coumarines (acenocoumarol of fenprocumon)
- SSRI gebruik
- leeftijd
- eerder doorgemaakt maagprobleem (maagzweer): Een maagzweer in het verleden vergroot de kans op het ontstaan van een nieuwe maagzweer!
Heb jij een idee hoe we maagklachten bij NSAID's kunnen verhelpen?
Slide 35 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 36 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Tot welke therapeutische subgroep behoort het geneesmiddel celecoxib
Slide 37 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat betekent de afkorting d.c. op een recept? Waarom wordt deze gebruikswijze aangehouden bij celecoxib en andere NSAID’s?
Slide 38 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is geen bijwerking van NSAIDS's
A
Diarree
B
Hoofdpijn
C
Wazig zien
D
Duizeligheid
Slide 39 - Quizvraag
Diarree, hoofdpijn, duizeligheid. Maagdarmstoornissen.
De middelen celecoxib en diclofenac zijn beide NSAID's. Toch is er een verschil tussen beide middelen. Wat is het verschil? Wat is het voordeel van een middel als celecoxib? En wat is het nadeel?
Slide 40 - Open vraag
Diclofenac minder goed voor de maag. Celecoxib werkt niet op de goede prostaglandinen in de maag. Nadeel verhoogde kans op hart-vaat aandoeningen.
Slide 41 - Tekstslide
NSAID’s en cortico’s: Beide middelen zorgen voor remming van die beschermende prostaglandinen! MAAGBESCHERMING!
NSAID’s en coumarines: Ook MAAGBESCHERMING! Ook is het van belang dat de trombosedienst op de hoogte is van het gebruik van NSAID’s. De bloedingstijd (de protrombinetijd) kan namelijk verlengd zijn!
NSAID’s en RAS remmers: De bloeddrukverlagende werking van deze stoffen wordt door NSAID’s tegengewerkt!
NSAID’s en SSRI’s: beiden geven een verhoogd risico op maagbloedingen: Maagbeschermer.
Wat zijn opioïden?
Slide 42 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 43 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 44 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat zijn de bijwerkingen
van opiaten?
van opiaten?
Slide 45 - Woordweb
obstipatie;
sufheid;
misselijkheid en braken;
vasthouden van urine (urineretentie);
spierspasmen;
pupilvernauwing (miosis);
droge mond;
jeuk;
ademhalingsdepressie;
verlaging van de bloeddruk.
Minder vaak:
hallucinaties en verwarring
Slide 46 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wanneer wordt een opioïd in combinatie met gewone pijnstillers voorgeschreven?
Slide 47 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is geen ontwenningsverschijnsel van opiaten?
A
Hoest
B
Zweten
C
Misselijkheid
D
Spierkrampen
Slide 48 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is een ander woord voor toediening via het slijmvlies in de mond
A
Oraal
B
Oromucosaal
C
Bucaal
D
Sublinguaal
Slide 49 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 50 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Een mevrouw belt naar de apotheek.
“Ik snap er niets van” zegt ze. “Mijn dochter heeft nogal last van hoofdpijn en nu heeft zij van de huisarts zakjes met Ascal van 600 mg gekregen. En mijn man krijgt altijd zakjes van de cardioloog met Ascal cardio 100 mg omdat hij een licht hartinfarct heeft gehad. Hoe kan dat nu?”
Kun je uitleggen waarom de dochter voor hoofdpijn Ascal 600 mg krijgt en de man van de cardioloog Ascal cardio met 100 mg carbasalaatcalcium?
“Ik snap er niets van” zegt ze. “Mijn dochter heeft nogal last van hoofdpijn en nu heeft zij van de huisarts zakjes met Ascal van 600 mg gekregen. En mijn man krijgt altijd zakjes van de cardioloog met Ascal cardio 100 mg omdat hij een licht hartinfarct heeft gehad. Hoe kan dat nu?”
Kun je uitleggen waarom de dochter voor hoofdpijn Ascal 600 mg krijgt en de man van de cardioloog Ascal cardio met 100 mg carbasalaatcalcium?
Slide 51 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
1. Is dit een zogenaamd opiumwet-recept?
2. Welke aanvullende wettelijke eisen gelden er voor opiumwet-recepten ten opzichte van ‘normale’ recepten? Noem er drie.
3. Wat is een belangrijke bijwerking van Tramadol?
4. Valt paracetamol in dezelfde therapeutische subgroep als tramadol? Zo niet: in welke wel?
5. Wat is het maximale gebruik van tramadol per dag (hoeveel mg in totaal)?
6. Wat is het maximaal aantal keren dat tramadol per dag gebruikt mag worden?
2. Welke aanvullende wettelijke eisen gelden er voor opiumwet-recepten ten opzichte van ‘normale’ recepten? Noem er drie.
3. Wat is een belangrijke bijwerking van Tramadol?
4. Valt paracetamol in dezelfde therapeutische subgroep als tramadol? Zo niet: in welke wel?
5. Wat is het maximale gebruik van tramadol per dag (hoeveel mg in totaal)?
6. Wat is het maximaal aantal keren dat tramadol per dag gebruikt mag worden?
Slide 52 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
