Alle theorie HV

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Theorie

Hier vind je alle theorie

- Woordenschat tips

- Hoofdletters

- Leestekens 

- Werkwoordspelling

Woordenschat: tips

Zinnen maken:

1. Zorg dat je écht weet wat een woord betekent: 

is de uitleg uit het boek onduidelijk? Vraag het aan iemand uit je groepje, zoek op Google of zoek het woord op: www.synoniemen.net

2. Uit de zin moet blijken dat je weet wat het woord betekent: maak de zin dus lang genoeg!

Extra oefenen

- Via www.cambiumned.nl

- Oefenbladen op Magister in de studiewijzer

- Test jezelf via de link in de studiewijzer

Hoofdletters

Kern les G

Wanneer schrijf je een hoofdletter?

1. Aan het begin van een zin: Ik moet morgen vroeg opstaan

2. Als een zin met een apostrof (') begint, krijgt de eerste letter van het woord daarna de hoofdletter: 's Ochtends moet ik vroeg opstaan.

Wanneer schrijf je een hoofdletter?

3. Eigennamen: 

- personen: Jan Janssen, Piet van den Berg, meneer Van Dijk

- instituten: Voedingscentrum

- merken en bedrijven: Nike, MediaMarkt

- historische gebeurtenissen: de Tweede Wereldoorlog

- feestdagen: Kerstmis, Suikerfeest

Wanneer schrijf je een hoofdletter?

4. Aardrijkskundige namen en afleidingen daarvan: Rotterdam, Nederlands

5. Heilige namen: God, Allah

6. Titels: Alice in wonderland, Spijt!

Wanneer schrijf je GEEN hoofdletter?

1. Bij maanden en dagen: januari, maandag

2. Bij windstreken: noordoosten

3. Bij historische tijdperken: oudheid, middeleeuwen

4. Bij woorden die afgeleid zijn van feestdagen: kerstvakantie

Leestekens

Kern les H

Punt (.)

- aan het einde van een zin

- bij een afkorting

Uitroepteken (!)

- bij een uitroep of bevel

Vraagteken (?)

- aan het einde van een vraagzin

– als je een pauze hoort

   Tja, wanneer schrijf je een komma?

  – bij een opsomming

   We zijn open op maandag, dinsdag en donderdag

– tussen bijvoeglijke naamwoorden

   een prachtige, fantastische, onvergetelijke avond

   – tussen twee persoonsvormen

   Waar hij is, weet niemand.

   – voor- en nadat je iemand aanspreekt

   Hé, pannenkoek, kijk eens uit.

Komma (,)

Dubbele punt (:)

- bij een opsomming

 Hij heeft vele talenten: hij zingt, hij danst en hij speelt toneel.

- bij een citaat

En toen zei ze: ‘Ik vertrek.’

- bij een nadere uitleg

Je weet: met mij valt niet te sollen.

Apostrof (')

– tegen uitspraakverwarring bij meervouds- en bezitsvormen

   safari’s, Petra’s kat 

  – na de bezitsvorm van namen op een s- klank

   Lukas’ werkstuk, Mitch’ koptelefoon

- bij een afkorting

's morgens (des morgens), 't (het)

Werkwoordspelling

Kern les C en D

De persoonsvorm

Dit is de vervoegde vorm van een werkwoord.

De persoonsvorm hoort bij het onderwerp van de zin.

Tegenwoordige tijd

ik

jij achter persoonsvorm

jij

hij/zij/het

.

.

hele werkwoord -en

hele werkwoord -en  +t

-de(n)!

Het voltooid deelwoord (1)

Het voltooid deelwoord geeft aan dat een handeling is gebeurd of gedaan: Ik heb een nieuwe serie gekeken

Het voltooid deelwoord wordt gemaakt met:

- de hulpwoorden hebben, zijn, worden

- de prefixen: ge-, ver-, be-, ont- en her-

Het voltooid deelwoord (2)

- Het voltooid deelwoord kan eindigen op -en, -d, -t

- Maak het voltooid deelwoord langer om te horen of je een -d of een -t schrijft

- Je kan hierbij ook 't sexy fokschaapje gebruiken

Het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

- Schrijf zo kort mogelijk: 

De aangebrande asperges 

NIET! de aangebrandde asperges

- Soms gebruik je -tt en -dd zodat de uitspraak hetzelfde blijft:

De omgespitte tuin 

NIET! de omgespite tuin

Het onvoltooid deelwoord

Het onvoltooid deelwoord geeft aan dat een handeling nog bezig is: Kijkend naar de nieuwe serie. 

Het onvoltooid deelwoord eindigt op:

 -nd(e)

Veel succes met leren!