Fictie trede 3: plaats en tijd

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

                             Fictie trede 3

                                                          Plaats en tijd

Welk boek ben jij aan het lezen voor trede 3? Noem de titel en de auteur.

Plaats  en verhaalruimtes 

in fictie

Plaats

Een verhaal speelt zich altijd ergens af: in een bepaald land of in een bepaalde streek, stad of dorp. Om een verhaal goed te kunnen begrijpen, moet je je altijd afvragen waar het zich afspeelt. 

Plaats

Als je vertelt waar een verhaal zich afspeelt, moet je dat ook uit kunnen leggen. Let dus op aanwijzingen: opmerkingen over cultuur, straatnamen, bezienswaardigheden, etc. 

Verhaalruimtes

Een verhaal bestaat uit verschillende gebeurtenissen. groot en klein. De plekken waar deze gebeurtenissen plaatsvinden noemen we verhaalruimtes.

Verhaalruimtes

Je kiest zelf welke verhaalruimtes jij belangrijk vindt in jouw boek. Je legt je keuzes uit door de gebeurtenissen te beschrijven die plaatsvinden in die ruimtes.

Tijd in fictie

Er zijn verschillende dingen belangrijk als je de tijd in fictieboeken gaat beschrijven.

- Wanneer speelt het verhaal zich af?
- Hoeveel tijd gaat er in het verhaal voorbij?

- In welke tijdsvolgorde is het boek geschreven?

Wanneer

 - Soms staat letterlijk in een verhaal beschreven wanneer het zich afspeelt.

- Als het niet letterlijk in het verhaal staat, moet je het zelf vinden. Let dan op: historische gebeurtenissen, gebruiksvoorwerpen, taalgebruik. Het ontbreken van bepaalde gebruiksvoorwerpen kan ook informatie zijn.

Wanneer

Je kunt een tijd aangeven door middel van een tijdvak of jaartal, maar er is meer over tijd te vertellen.

- Seizoenen

- Ochtend/middag/avond/nacht 

- Dagen van de week

- Kloktijden

Oefening

Je gaat luisteren naar een voorleesfragment. 

Bedenk in welke tijd het verhaal zich afspeelt. 

Bedenk in welke verhaalruimte(s) het verhaal zich afspeelt.

In welke tijd speelt dit verhaal zich af?
Leg je antwoord uit.

In welke verhaalruimte speelt dit verhaal zich af? Leg je antwoord uit.

Hoeveel tijd?

Hoeveel tijd gaat er voorbij in een verhaal? Een paar uur, een paar weken, een paar maanden of een paar jaar? 

Leg altijd je antwoord uit. 

Volgorde

De volgorde van de gebeurtenissen is ook erg belangrijk.

Chronologisch = De gebeurtenissen worden op volgorde verteld. Van het begin tot het einde. 

Niet-chronologisch = De gebeurtenissen worden niet op volgorde verteld.

Tijdsvolgorde

Flashback = we gaan terug in de tijd, een stukje verleden wordt beschreven. 

Tijdsprong = er wordt tijd overgeslagen. Wat minder belangrijk is, wordt gewoon niet verteld. 

Oefening

Je gaat luisteren naar een voorleesfragment. Bepaal de volgorde. Is dit verhaal chronologisch of niet?

Wat was de volgorde van het verhaal?

1. Chronologisch
2. Niet chronologisch, want er zat een flashback in.
3. Niet chronologisch, want je weet al hoe het afloopt.
4. Je weet niet in welke volgorde het verhaal wordt verteld.

Je gaat een korte film (fictie) zien. 

Je mag tijdens het kijken aantekeningen maken.

Bepaal wanneer het verhaal zich afspeelt, waar het zich afspeelt,  hoeveel tijd er voorbij gaat en in welke volgorde het verhaal wordt verteld.

Leg al je antwoorden uit!

kort.ntr.nl

Wanneer?

Waar (plaats)?

Belangrijkste verhaalruimte?

Hoeveel tijd gaat er voorbij?

Wat is de tijdsvolgorde?

Denk nu aan je boek voor trede 3. Wat kun je al zeggen over de tijd in jouw boek?

Denk nu aan je boek voor trede 3. Wat kun je al zeggen over de plaats en de verhaalruimtes in jouw boek?

Wat heb je deze les geleerd?

Workshoptijd

Je mag lezen in je boek.

Of in de portal werken aan de werkdoelen  fictie:

'Terug in de tijd'  en 'Wat gebeurt er?'