13.1

13.1
Centraal zenuwstelsel
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

13.1
Centraal zenuwstelsel

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Na vandaag kan je:
- Beschrijven hoe het zenuwstelsel is opgebouwd
- Uitleggen hoe verschillende onderdelen van het zs met elkaar in verbinding staan
- Uitleggen hoe de verwerking van impulsen verloopt
- Uitleggen hoe een reflexboog werkt

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel (CZS)
- neuronen in hersenen en ruggenmerg

Perifeer zenuwstelsel
- uitlopers van neuronen uit CZS

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Centraal zenuwstelsel
Hersenen
- grote hersenen
- hersenbalk
- kleine hersenen
- hersenstam


Ruggenmerg

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welk orgaan wordt hier met een kleur aangegeven?
A
Kleine hersenen
B
Hersenstam
C
Hersenbalk
D
Hypothalamus

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Bescherming hersenen
Hersenen en ruggenmerg zijn goed beschermd

De bloed-hersenbarrière =
bloedvaten omgeven door steuncellen (astrocyten)
Tight-junctions tussen haarvatcellen

Daaromheen drie vliezen

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Grote hersenen
Verschillende gebieden hebben specifieke taken

Neuronen uit allerlei delen vd hersenen communiceren met elkaar
Informatie verwerking en uitwisseling vindt plaats in de hersenschors

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe worden de hersenen goed beschermt tegen ziekteverwekkers en bepaalde stoffen?

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Motorische schors (1)
Primaire motorische schors
neuronen sturen groepen spieren aan

Secundaire motorische schors
bevat geheugen informatie over beweging van spieren

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Motorische schors (2)
Linker hersenhelft stuurt rechts aan en andersom

  • Centra die nauwkeurige bewegingen uitvoeren hebben een groter oppervlak

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bedenk een orgaan / plek in je lichaam waarvan je verwacht dat er een grote motorische schors is

Slide 11 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Sensorische schors
Primaire sensorische centra
Bewustwording van imput van verschillende zintuigen


Secundaire sensorische centra
Interpretatie van de zintuigelijke waarneming, bijv wat voor geluid is het

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Sensorische centra
Elk zintuig een eigen centrum in de linker EN rechter hersenhelft

  • Hoe groter en complexer de informatiestroom, hoe groter het oppervlak van het centrum in de hersenen

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zet de zinnen op de juiste volgorde
1
2
3
4

Prikkels komen binnen van zintuigen (zintuig zet prikkel om in impuls)


Via zenuwen > ruggenmerg > hersenstam >

Grote hersenen - primaire sensorische schors

Verwerking / koppelen aan geheugen – secundaire sensorische schors = bewustwording

Slide 14 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Andere hersengebieden
Andere delen van hersenen zijn belangrijk voor het ordenen en verwerken van informatie, zoals:

- plannen
- logisch redeneren
- de eigen wil
- bewustzijn
- emoties

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Binas 88c

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Hersenstam
Pons + Middenhersenen + Verlengde merg

Centra voor belangrijke autonome processen:
Bloedcirculatie
Lichaamstemp.
Ademhaling

Slide 18 - Tekstslide

Pons: verbinding grote en kleine hersenen
Middenhersenen: bevat het beloningscentrum
Verlengde merg: verbinding hersenen en ruggenmerg + zenuwbanen kruisen
Hersenstam
Middenhersenen: o.a. bij reflexen

Pons: verbinding grote en kleine hersenen

Verlengde merg: overgang naar het ruggenmerg, kruising van links en rechts

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Andere delen
Kleine hersenen: coördinatie bewegingen (verbonden door pons)

Thalamus: selectie van impulsen van zintuigen

Hypothalamus: betrokken bij homeostase (o.a. aansturen hypofyse)

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

In welk onderdeel kruisen de zenuwen van linkerhersenhelft naar rechterlichaam helft?
A
Kleine hersenen
B
Pons
C
Verlengde merg
D
Middenhersenen

Slide 21 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 22 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Volgende les
Bouw ruggenmerg
Reflexen


Vragen?

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan het werk
Par 13.1
Opdracht 1, 3, 5, 10, 11

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ruggenmerg
Aan ruggenmerg zitten zenuwen

- Aanvoerende zenuwen (sensorische zenuw) naar ruggenmerg toe aan rugzijde. 
- Via schakelcellen verspreiding in centrale zenuwstelsel.
- Afvoerende zenuwen (motorische zenuw) vanaf ruggenmerg aan buikzijde.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spinale ganglion = verdikking bij aanvoerend deel
= cellichamen van neuronen bij elkaar

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke letter geeft de rugzijde van ruggenmerg doorsnede aan?
A
A
B
B
C
C
D
D

Slide 27 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Reflex
Automatische reactie op een prikkel zonder bewustwording (pas later)
Signaal van zintuigen naar ruggenmerg/hersenstam en direct terug naar effector = reflexboog

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan het werk
Par 14.2
Opdracht 1 t/m 7

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies