Herhalingslessen H4/5/6

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Lezen H4/5/6

Woordenschat 4/5/6

Letterlijk en figuurlijk taalgebruik

Woorden hebben een letterlijke betekenis. Soms hebben woorden ook nog een figuurlijke betekenis.


Een voorbeeld zie je op de volgende dia.

Bijvoorbeeld

Figuurlijk taalgebruik

Dat vind je vaak in uitdrukkingen en spreekwoorden. Bekijk het plaatje maar eens.
"De hond in de pot vinden". Zoek de betekenis maar eens op.

Met weinig woorden kun je veel zeggen.

Casper bedankt voor het antwoord. Hoe bedoelt hij dat?

1. Casper is echt blij met het antwoord en wil zijn klasgenootje bedanken.
2. Casper is helemaal niet blij met het antwoord en bedoelt iets anders dan dat hij zegt.

Overdrijving

• Extra laten opvallen
• Iets mooier, groter, erger maken dan dat het is.
• Vorm van figuurlijk taalgebruik.
• Wordt ook wel hyperbool genoemd.'
• VB: Justin schreef met koeienletters.
  Justin schreef heel groot.

Ironie

• Schrijver zegt iets op een manier waardoor de lezer weet dat het niet serieus bedoeld wordt.
• Tegenovergestelde van wat bedoeld wordt.

Taalverzorging 4/5/6

Aan elkaar of los?

Tussenletter in samenstellingen

3 soorten tussenletters:

Tussenletters –en
Tussenletter –e-
Tussenletter –s-

Tussenletters -e-

• Als het eerste woord een meervoud met -s heeft, gebruik je -e- als tussenletters.
• garage
• garages
• DUS:
• garagedeur
• garagebedrijf

Tussenletters -en-

• Als het eerste woord alleen een meervoud heeft op -en, gebruik je -en- als tussenletters.
• Bananendoos
• Schoenenwinkel
• Kippensoep

Tussenletters gebruiken

Tussenletters -s:

De tussenletter -s kun je meestal horen.

spruitje + lucht = spruitjeslucht

Twijfel je over de tussenletter -s, omdat je deze niet goed hoort?

Vervang dan het tweede deel.

damesschoen, want het is ook damestoilet

schema werkwoordspelling

pvtt of vd?

Is het grootgedrukte werkwoord een pvtt of een vd?


Gelukkig wordt Zeeland BESCHERMD door hoge dijken.

1. pvtt
2. vd

Is het grootgedrukte werkwoord een pvtt of een vd?

Elke laatste zondag van de maand BEHANDELT de debatclub een controversieel onderwerp.

1. pvtt
2. vd

Bijvoeglijk naamwoord of werkwoord?

Het afgebrande huis. = bijvoeglijk 

Het huis brandde af. = pv-vt 

Het huis is afgebrand. = voltooid deelwoord