LE 1. les 8 het oefendoel en het lesdoel

Waarom is het belangrijk om met doelstellingen te werken?

opdracht

Lees paragraaf 3 door. Doestellingen; wat en waarom. 

Je kunt deze paragraaf vinden in het boek De sportleider als lesgever onder thema  Doelstellingen

opdracht 

Opdracht: werk de casus uit van leereenheid/hoofdstuk 3

boek: De sportleider als lesgever

thema 3: Doelstellingen

LE 1  les 8 Doelen

Het oefendoel en het lesdoel.

hoofdstuk 3 van het boek De sportleider als lesgever.

leerdoel theorie

• Je kent het verschil tussen een oefendoel, lesdoel en een lesopdracht.
• Je kan een oefendoel, lesdoel  en een lesopdracht formuleren op jouw LVB formulier.

leerdoel praktijk 

• Je kan een  oefening voorbereiden en geven waarbij de je  de deelnemers iets wilt leren. 
• Je kan daarbij aangeven wat je hen wilt leren. Je stelt een doel. 
• Je kan een doelstelling formuleren waarbij het gaat om de overgang van niet kunnen naar wel kunnen. Het niet lukken naar het wel lukken.

praktijkopdracht 

Je geeft een les (of een oefening)  aan je mede studenten waarbij in de evaluatie de deelnemers duidelijk kunnen aangeven wat jij wil bereiken. Daarbij gaat het om de bewegingsvorm en de minimale eis (het technisch accent).

Hoe kun je controleren of je een gedragsverandering hebt bereikt?

Motorische doelstellingen

Bij motorische doelstellingen gaat het om doelstellingen die direct te maken hebben met het bewegen, met de motoriek.  Hierbij gaat het om het aanleren of verbeteren van een bepaalde techniek. 

Korte termijn doelstellingen

Doelstellingen op korte termijn zijn doelstellingen die je binnen het tijdsbestek van één les realiseert. Deze doelstellingen kun je onderverdelen in:

• lesdoel
• lesdeeldoel
  
• oefendoel.

Lesdoel

De concrete gedragsveranderingen die je aan het einde van de les wilt bereiken. Je besteedt het merendeel van de les hieraan.

lesdeeldoel

Een doel dat gericht is op een deel van de les. Je kunt hierbij denken aan het doel van de inleiding (bijvoorbeeld: warming-up en voorbereiding op de kern van de les) en het doel van de kern van een les (bijvoorbeeld: leren van een nieuwe techniek).

Het oefendoel

Oefendoel: het doel van de afzonderlijke bewegingsvormen.

Voorbeeld: de service bij tennis

-Het oefendoel van deze  oefenvorm is: de bal op het hoogste punt voor  je raken. 

-Het oefendoel hoort bij de kolom doel van de bewegingsvorm op jouw LVB 

In de volgende slide zie je een voorbeeld van een eerste jaars student die  LE 2 heeft  behaald. Het gaat met name om de kolom doel van de bewegingsvorm. Je ziet hier de lesdeeldoelen en het oefendoel.  Kijk ook naar de overige kolommen en probeer de onderlinge samenhang te zien. 

deel twee

Je hebt de vorige les geleerd hoe jij op je lesvoorbereidings- formulier de kolom doel van de bewegingsvorm moet invullen. Hierbij ging het om het oefendoel. 

Deel 2 gaat over het lesdoel. We behandelen een motorische doelstelling met de componenten bewegingsvorm en de minimale eis.

Formuleren van  motorische doelen 

De didactische sleutelvraag “Wat wil ik bereiken?”, beantwoord je door het formuleren van doelstellingen die aansluiten op de beginsituatie van de SB-deelnemers.  Enkele voorbeelden zijn:

• het aanleren van de schoolslag
  
• het verbeteren van het positiespel
  
• het aanleren van de lay-up
  
• het verbeteren van het samenspel.

Als doelstellingen zie je vaak: het verbeteren van of het aanleren van. Eigenlijk is dit te vaag. Het werken met concrete doelstellingen geeft je houvast bij het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van een les of training. 

Het formuleren van concrete motorische doelstellingen 

Stap 1: Beschrijf de bewegingsvorm

Stap 2: beschrijf de minimale eis. kwalitatief en/of kwantitatief

Stap 1: Voorbeelden van de beschrijving van de bewegingsvorm

• De SB-deelnemers kunnen de bovenhandse volleybaltechniek demonstreren.
  
• De deelnemers kunnen een wreeftrap uitvoeren.
  
• De deelnemers kunnen een duurloop van tien kilometer lopen.
  
• De deelnemers kunnen een voorwaartse salto springen.
  
• De deelnemers kunnen een goede bovenhandse service slaan.

Stap 2. Beschrijven van de minimale eis

Daarmee geef je de grens tussen voldoende en onvoldoende aan.  We noemen dit ook wel het technische accent binnen een bewegingsvorm wat je wilt aanleren of verbeteren. 

de kwalitatieve minimale eis

In dit geval heeft het begrip kwaliteit te maken met hoe goed, mooi of correct een beweging is uitgevoerd.  Het technische accent moet concreet omschreven worden. Voorbeelden:

• Bovenhandse volleybaltechniek: de strekking van de armen en de benen is goed zichtbaar
  
• De wreeftrap: Een goede zwaai van het been met voldoende spanning van de voet

de kwantitatieve minimale eis

Bij de omschrijving van een kwantitatieve eis staat niet de beweging centraal, maar het resultaat van de beweging (resultaateis).

 Hierbij gaat het om meetbare aspecten als de tijd of de snelheid. Dingen die je uit kunt drukken in een getal, die je kunt meten, worden kwantitatief genoemd

voorbeelden kwantitatief

• Bovenhandse volleybaltechniek: De bal wordt tien keer zonder fout geplaatst
• De wreeftrap: De bal komt over een afstand van twintig meter op hoofdhoogte bij de medespeler

de motorische doelstelling op jouw lesvoorbereidingsformulier

verschil lesopdracht en lesdoelstelling

Let op het verschil tussen lesopdracht en lesdoelstelling. Een lesopdracht is gericht aan de trainer of lesgever die deze opdracht uit moet voeren. In dit verband worden wel vaak woorden als: het aanleren van … en het verbeteren van … gebruikt. 

Als je een lesopdracht krijgt, vertaal je deze naar concreet geformuleerde doelstellingen.

• In de volgende leereenheid leer je om je doelen nog concreter te formuleren.
• In deze leereenheid wordt je beoordeeld op het opstarten van één oefening en deze op gang kunnen houden. Het feit dat je maar 1 oefening hoeft voor te bereiden bepaald dat het oefendoel van deze oefening tevens het lesdoel is en vice versa. 

Opdracht: 

formuleer onderstaande begrippen  in eigen woorden.

1. doelstelling
2. motorische doelstelling
3. cognitieve doelstelling
   
4. sociaal-affectieve doelstelling
   
5. lesdoel
6. lesdeeldoel
7. oefendoel
   
8. algemeen geformuleerde doelstelling
   
9. concreet geformuleerde doelstelling