PC Ontdekkers en de VOC

Powercollege Ontdekkers en de V.O.C.
Wat gaan we behandelen?

1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisBasisschoolGroep 6-8

In deze les zitten 30 slides, met tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Powercollege Ontdekkers en de V.O.C.
Wat gaan we behandelen?

Slide 1 - Tekstslide

Lesdoel
Je leert: 
  1. Welke ontdekkers er waren.
  2. Welke tijd bij de VOC hoort
  3. Wat voordelen waren van de compagnië.
  4. De belangrijkste handelsroutes in de tijd van de koloniën.
  5. Dat Nederland belangrijk was op het gebied van ontdekkingsreizen.
    5. Ik weet waarom Europeanen naar Azië gingen




Slide 2 - Tekstslide

Middeleeuwse Kaart
Op deze middeleeuwse wereldkaart
ligt de heilige stad Jeruzalem
in het midden er omheen
lagen Europa en een stuk van Azië en
een stuk van Afrika.

 

Slide 3 - Tekstslide

De Zijderoute

Slide 4 - Tekstslide

Het Ottomaanse Rijk

Slide 5 - Tekstslide

Wat nu?
- Nieuwe routes zoeken
- In de jaren '80 en '90 van de 15e eeuw (1480-1499) kwamen veel mensen rondom Afrika toch aan in Indië
- Er waren ook mensen die een andere route verzonnen...

Slide 6 - Tekstslide

Tijd van ontdekkers en hervormers
    (1500-1600)
De Europeanen kochten al in de
middeleeuwen kruiden en
specerijen uit Azië. Deze
werden door de tussenhandel
en belastingen 'peperduur'.
De Europeanen zochten
een manier om de specerijen
zelf uit Azië te halen.

Slide 7 - Tekstslide

Specerijen
Peper
Kaneel
Kruidnagel
Paprika
Nootmuskaat
Thee
Koffie

Slide 8 - Tekstslide

Specerijen
  • Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

  • Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

  • Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Ontdekkingsreizigers
Jaar:   Ontdekker:                          Ontdekking:
1324    Marco Polo                           China (over land)
1378    Ibn Buttata                           Arabisch schiereiland
1415    Hendrik de Zeevaarder   noord-west kust Afrika
1488    Bartolomeus Diaz             Kaap de Goede Hoop
1492    Christoffel Columbus     Amerika (hij denkt dat hij in India is)
1498    Vasco da Gama                  Eerste die echt in India komt
1499    Amerigo Vespucci            Ontdekt dat Amerika een nieuw continent is
1521    Ferdinand Magelheas      Eerste reis om de wereld (Stille Oceaan)
       

Slide 11 - Tekstslide

Nederlandse Ontdekkingsreizigers
Jaar:    Ontdekker:                        Ontdekking:
1516    Dirk Hartog                          West-kust Australië
1542    Abel Tasman                      Tasmanië en Nieuw- Zeeland
1595    Cornelis de Houtman    Eerste Nederlander in India
1596    Willem Barentsz               Nova Zembla (Behouden Huis)
1599    Olivier van Noort              Eerste Nederlandse reis om de wereld

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Kolonie

plek waar mensen gingen:

  • wonen
  • werken
  • handelen
  • grondstoffen verzamelen

Slide 14 - Tekstslide

De V.O.C.
Tijd van Regenten en Vorsten (1600 tot 1700)

Rond het jaar 1500 werden de wereldzeeën verkend door Portugese en Spaanse ontdekkingsreizigers. Door de omvang en ligging van de overzeese gebieden die beide landen veroverden, kun je spreken van een wereldrijk.

Door het succes van Portugal en Spanje kregen meer landen belangstelling voor de overzeese rijkdommen. Voor expedities naar onbekend gebied was veel geld en mankracht nodig. Het risico was voor de investeerders hoog, want de uitkomst was onzeker. Engeland en de Republiek werden vanaf 1600 de belangrijkste zeemachten.

Slide 15 - Tekstslide

Eerste Nederlanders in Azië
  • Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan

  • Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

  • Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

Slide 16 - Tekstslide

Handelsschip of oorlogsschip?

De schippers die handelden werden koopvaarders genoemd.

De schepen werden meer en meer bewapend met kanonnen.

Om zich te verdedigen tegen piraten, dieven en concurrenten.

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

Met dit (hier nagebouwde) schip, voeren drie schippers vanaf Texel op 2 april 1595 naar Indië.

Met 249 mannen gingen ze heen, met 87 mannen kwamen ze terug.
De rest ging dood aan scheurbuik.

Dus konden ze meer specerijen meenemen!
Vandaar het spreekwoord: De ene zijn dood is de ander zijn brood


Slide 19 - Tekstslide

Nederlandse kooplieden wilden deze specerijen zelf in
Azië inkopen.

Daarom vormden enkele Amsterdamse
kooplieden een 'compagnie' = een onderneming, een bedrijf.

De mensen in een compagnie zorgden met elkaar voor geld, schepen en bemanning.

Slide 20 - Tekstslide

Alle compagnieën waren concurrenten van elkaar.


De mensen in Azië  vroegen hogere prijzen. Hun peper, kaneel, nootmuskaat was populair! 
De compagnieën zaten elkaar dwars, schoten elkaars boten lek en maakten flink ruzie.

Het gevolg was dat er heel veel specerijen in Nederland te koop waren. Teveel!

Tja, hoeveel peper heeft een mens eigenlijk nodig...
De prijzen daalden en de kooplieden kwamen niet van hun specerijen af. Wat nu?

Slide 21 - Tekstslide

De VOC
Om een einde te maken aan alle compagnieën en kooplieden die elkaar dwars zaten werden ze gedwongen om samen te werken.

Er werd 1 grote organisatie opgezet in 1602: de VOC.

De Vereenigde Oostindische Compagnie.
Door de samenwerking gaan ze de concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje.

Slide 22 - Tekstslide

Doel VOC
Doel: handelsmonopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop

handelsmonopolie =  officieel recht om als enige te mogen handelen in een bepaald product of met een bepaald land of volk ('alleen verkooprecht')

Slide 23 - Tekstslide

Hoe?
  • Uitschakelen van concurrenten

  • Bouwen van handelposten

  • Contracten met inheemse vorsten

  • Opbouwen van handelsnetwerk in Azië

  • Indien nodig: veel geweld

Slide 24 - Tekstslide

VOC
2000 Schepen en 30.000 man personeel
Eerste multinational van de wereld

Slide 25 - Tekstslide

790.000.000.000

Slide 26 - Tekstslide

De VOC had 4 speciale rechten: 


  1. -oorlog voeren en afspraken maken met vorsten in Azië
  2. - forten en handelsposten bouwen
  3. - soldaten sturen
  4. - zeggen wie er bestuurder is

Slide 27 - Tekstslide

Om de schepen, de bevoorrading en het betalen van de bemanning te financiëren, kon je een aandeel van de VOC kopen. Je kreeg dan ook een gedeelte van de winst van de VOC.

De VOC is daarmee het bedrijf wat aandelen uitgaf om geld bij elkaar te krijgen. Je ziet hier een aandeel VOC. Voor het eerst mochten deze aandelen ook verhandeld worden, zo is de VOC dus de grondlegger van de huidige aandelenbeurs.

Slide 28 - Tekstslide

Forten bouwen
De VOC ging forten bouwen in Azië, om hun handel te verdedigen. Ook dwongen ze de bevolking om specerijen te verbouwen.De VOC gebruikte dwang en geweld om te krijgen wat ze wilden.

Slide 29 - Tekstslide

Samengevat:
Verenigde Oost-Indische Compagnie:
  • opgericht in 1602
  • eerste bedrijf met aandelen
  • recht om oorlog te voeren
  • alles in eigen beheer
  • eerste multinational
  • tussenhandel
  • factorijen (handelsposten)
  • onder leiding van Heren XVII
  • Spiegelretoursschip

Slide 30 - Tekstslide