Hoofdstuk 3 - Onderzoek doen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3

Onderzoek doen

3.1

Micro-organismen

4 Rijken

Virussen

Bacteriën

- Vermeerderen door deling

- Kolonie van klonen

- Kunnen sporen vormen

Schimmels

- Vertering extracellulair

- Bestaan uit lange draden (mycellium)

- Aan uiteinden draden sporen

3.2

Voedselconservering

Natuurwetenschappelijk onderzoek

Voedselconservering

Onderzoeksvraag

Hypothese

Methode

3.3

Diffusie

Actief en passief transport

Endo- en exocytose

Osmose

Diffusie

Osmose

• Osmose is diffusie van watermoleculen door een membraan (passief transport)
• Osmose van lage concentratie opgeloste stoffen/osmotische waarde (hoge concentratie water) naar hoge concentratie opgeloste stoffen/osmotische waarde (lage concentratie water)

Wat is het verschil tussen osmose en diffusie?

Osmotische waarde

• Totale concentratie opgeloste deeltjes in oplossing
• Hypertonisch: oplossing met hoogste osmotische waarde
• Hypotonisch: oplossing met laagste osmotische waarde
• Isotonisch: oplossingen met gelijke osmotische waarde

Plantaardige cellen

• Turgor: inhoud cel drukt celmembraan tegen celwand
• Grensplasmolyse: celwand raakt spanning kwijt, celmembraan laat nog net niet los
• Plasmolyse: celmembraan laat los van celwand

Dierlijke cellen

• Geen celwand
• Celmembraan rekt tot het knapt bij wateropname

Waaraan is de osmotische waarde van een celwand van een plantencel gelijk?

1. Extern milieu
2. Cytoplasma
3. Vacuole

Een druppel menselijk bloed wordt verdund met eenzelfde hoeveelheid gedestilleerd water.
Wat gebeurt er dan met de rode bloedcellen?

1. Ze veranderen niet
2. Ze krijgen een grotere turgor
3. Ze verschrompelen
4. Ze zwellen op

3.4

Resultaten

7a. Een plant verwelkt. De turgor van de cellen...

1. daalt
2. stijgt

7b. Een plant verwelkt. De osmotische waarde van de cellen

1. stijgt
2. daalt

10. Wat gebeurt er met het vloeistofniveau en de NaCl concentratie in de buis?

1. Vloeistof en NaCl stijgt
2. Vloeistof stijgt, NaCl daalt
3. Vloeistof daalt, NaCl stijgt
4. Vloeistof en NaCl daalt

Placebo-effect

• Bij medicijnenonderzoek
• Positieve werking van nepmedicijn
• Placebo-groep is de controle
• Blind onderzoek: patiënten weten niet dat ze placebo krijgen
• Dubbelblind: artsen weten niet welke patiënten placeno krijgen

Experimenteel onderzoek

Er wordt een hypothese getest door een experiment.

Één variabele wordt veranderd en het effect daarvan wordt gemeten.

Conclusie wordt getrokken uit waarnemingen (resultaten)

 Beschrijvend onderzoek

Verzamelt gegevens door bijvoorbeeld foto's en tekeningen of beschrijvingen.

Hieruit probeer je een algemene regel te vinden

Resultaten

• Alleen resultaten beschrijven, nog geen conclusies aan verbinden
• Kies de juiste grafiek om je resultaten te laten zien
• Onafhankelijke variabele op X-as, afhankelijke variabele op Y-as
• Genummerde onderschriften bij grafiek en foto's, verwijs hiernaar in de tekst

3.5

Klassieke en moderne biotechnologie

Conclusie en discussie

Biotechnologie

• Klassiek: gebruiken van micro-organismen bij voedselbereiding
• Modern: DNA van ander organisme toevoegen aan een organisme

Moderne biotechnologie

• Door genetische modificatie krijgt organisme nieuwe eigenschappen
• Gewijzigd DNA heet recombinant-DNA, organisme is transgeen

Conclusie

• Antwoord op je onderzoeksvraag
• Onderbouwen met beschreven resultaten
• Als het niet in je resultaten staat, mag je het niet bespreken

Discussie

• Was je hypothese juist? Waarom wel of niet
• Wat ging er mis in de proefopzet?
• Heb je ideeën voor je vervolgonderzoek?

In welke reageerbuis zal het meeste water aan de gistcellen onttrokken worden?

1. Reageerbuis P
2. Reageerbuis Q
3. Reageerbuis R
4. Reageerbuis S

Hoe noemt men de bewering van Videler?

1. Conclusie
2. Hypothese
3. Probleemstelling
4. Verklaring