WK 44: Les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga rustig zitten, pak je leesboek en start met lezen!

Wat gaan we doen?

- Lesdoel doornemen (2')

- Instructie (2')

- Herhaling grammatica (10')

- Zelf aan de slag (10')

- Kahoot (10')

- Evaluatie (3')

Lesdoelen

Aan het eind van deze les...

• ... kun je het zn, lw, bn, zww, hww, kww, pers.vnw, bez.vnw, aanw.vnw, betr. vnw, onbep.vnw, vr.vnw, vz, en telwoorden benoemen.

Zelf aan de slag!

- Je gaat een 'samenvatting' maken van alle woordsoorten die we hebben behandeld.

- Zelfstandig in stilte of je doet met mij mee.

- Daarna maak je de online oefentoets via It's Learning > map Grammatica WS > oefentoets

LW, ZN, VZ en BN

Lidwoorden: de, het of een

Zelfstandig naamwoord:  namen en woorden voor mensen, dieren, planten en voorwerpen. Bijvoeglijk naamwoord: zegt iets over een zelfstandig naamwoord, bijv. een mooi huis.

VZ: ''kastwoorden'' - in, op, achter, voor, onder etc.

PERS. VNW & BEZ. VNW

• Namen, mensen, dieren en planten zijn zelfstandig naamwoorden.
  

• De naam van een persoon kan worden vervangen door een woord, zoals hij, zij en jullie. Die woorden worden persoonlijk voornaamwoorden genoemd. 
  

• Woorden waarmee een bezit wordt aangeduid, noemen we bezittelijk voornaamwoorden. Ze staan ALTIJD voor een zelfstandig naamwoord!
  

BEZ. VNW

• Een bezittelijk voornaamwoord kan zowel bijvoeglijk     als zelfstandig in een zin voorkomen.
  

• Bij zelfstandig gebruik staat er altijd een lidwoord voor. 

        - Dat is mijn fiets. (bijvoeglijk)

        - Is dat de jouwe? (zelfstandig)

BEZ VNW vs. PERS VNW

Dat is mijn boek! 

Mijn = bezittelijk voornaamwoord.

Dat boek is van mij.

Mij = persoonlijk voornaamwoord.

Bedenk altijd goed of je te maken hebt met een persoonlijk voornaamwoord of een bezittelijk voornaamwoord

ZWW

Zelfstandige werkwoorden (zww): Werkwoord geeft de handeling weer in de zin.

• Na een lange dag gaat de agent naar huis.
  
• In Italië at ik elke dag pizza.
  

HWW

Hulpwerkwoorden (hww): Geeft een extra betekenis aan een ander werkwoord en komt  niet zelfstandig voor.

Ik heb vanmiddag even gevoetbald.

Hij is gisteren naar de stad gewandeld.

Zij had vorige week haar verjaardag gevierd.

KWW

Koppelwerkwoord (kww): koppelt onderwerp aan eigenschap.

NEGEN stuks: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken en voorkomen.

• Mijn tante is een bekende schrijfster.
• Die docent blijft een rare vogel.
  

Wederkerend en wederkerig voornaamwoord

• Soms keert dezelfde persoon terug (= weder) in een zin, zoals bij de werkwoorden (zich) gedragen en (zich) realiseren. 
  

• Je zegt immers altijd: 'Ik gedraag me' en 'Wij realiseren ons'. 
  

• Alle vormen van 'zich' noemen we bij het woordbenoemen 

     wederkerende voornaamwoorden.

• Elkaar is het enige wederkerige voornaamwoord. 
  

Aanwijzend, vragend en onbepaald voornaamwoord

• Mensen, dieren en dingen aanwijzen doe je met woorden als die, dit, dat en deze. Dat noem je aanwijzende voornaamwoorden. 
  

• Met wie, wat en welke en wat voor vraag je naar mensen, dieren en dingen. Daarom noem je dat vragende voornaamwoorden. 
  

• Sommige woorden wijzen niet specifiek naar een mens, dier of ding. Dat zijn de onbepaalde voornaamwoorden. Bijv. iets - niets, iemand - niemand, ieder - iedereen, alles - elke en men.
  

Betrekkelijk voornaamwoord

Een betrekkelijk voornaamwoord wijst terug naar een woord/groepje woorden dat eerder is genoemd.

Dat woord/groepje woorden noemen we het antecedent.

Belangrijkste betr. vnw: die, dat, wie, wat

Het boek dat ik vorige week las, vond ik heel indrukwekkend.

Bepaalde hoofdtelwoorden

Noemt een nauwkeurig aantal of nauwkeurige hoeveelheid.

Voorbeeld

Zeven boeken, zesendertig koeien, drie vijfde van de klas

Onbepaalde hoofdtelwoorden

Noemt een onbekend aantal of onbekende hoeveelheid

Voorbeeld

Alle, veel, weinig, enkele, sommige

Bepaalde rangtelwoorden

Geeft een nauwkeurige plaats in een rij (rangorde) aan.

Voorbeeld

Zevende, zesendertigste, duizendste etc.

Onbepaalde rangtelwoorden

Geeft een onnauwkeurige plaats in een rij (rangorde) aan.

Voorbeeld

middelste, laatste, zoveelste etc.

https: