*Herhaling tussenletters in samenstellingen en leestekens

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Herhaling

Tussenletters in samenstellingen en leestekens

Regels

Als je twee woorden aan elkaar plakt, maak je een samenstelling: achter + licht = achterlicht. Soms moet je tussen die twee woorden tussenletters toevoegen: -(e)n-, -e- of -s-.

Zo bepaal je of je een -(e)n- moet toevoegen

Als het eerste deel van een samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op -en heeft, schrijf je -en- tussen de woorden: berenkuil, vriendendienst.

 

Schrijf geen -(e)n- (maar soms wel -e-) in deze gevallen:

- Het eerste deel heeft geen meervoud: roggebrood, benzinelucht.

- Het eerste deel verwijst naar iets waar er maar één van is: zonnestraal.

- Het eerste deel heeft (ook) een meervoud op -s: (asperge – asperges) aspergesoep, (ziekte – ziekten/ziektes) ziektekiem.

- Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord: blindedarm, huilebalk.

- Het eerste deel versterkt een bijvoeglijk naamwoord: boordevol.

Zo bepaal je of je een -s- moet toevoegen

Als je in een samenstelling een -s- hoort, dan schrijf je die ook:

– machtsvertoon, passagierslijst.

Soms begint het tweede deel van de samenstelling met een s-klank. Vervang dan het tweede deel door een woord dat niet met een s-klank begint. Schrijf de -s- alleen als je hem bij de vervanging hoort:

– machtsstrijd, want machtsvertoon; passagiersschip, want passagierslijst.

Maar: slotceremonie, want slotalinea.

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

rijst+pap

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

beveiliging + systeem

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

aap + trots

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

fabriek + spullen

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

veld + slag

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

zon + bril

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

paard + stal

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

groente + soep

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

kat + bak

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

volk + zanger

Maak van de volgende woorden samenstellingen.

beroep + test

gedachte + spinsels

1. gedachtespinsels
2. gedachtenspinsels
3. gedachtesspinsels

boek + bon

1. boekebon
2. boekenbon

reus + idee

1. reuzenidee
2. reuzeidee
3. reuze-idee

lachen + bek

1. lachebek
2. lachenbek

station + chef

1. stationchef
2. stationschef

Plaats het juiste leesteken bij het sterretje.

Ik ga op vakantie naar Griekenland * ik kijk daar enorm naar uit.

1. ,
2. :
3. ;

Plaats het juiste leesteken bij het sterretje.

Op dat moment vroeg de docent * 'Je zit toch niet op je telefoon, Roan?'

1. ,
2. :
3. ;

Plaats het juiste leesteken bij het sterretje.

Voordat je gaat * wil ik je iets vertellen.

1. ,
2. :
3. ;

Plaats het juiste leesteken bij het sterretje.

Deze kleuren vind ik het mooist * blauw, groen en paars.

1. ,
2. :
3. ;