Herhaling lastige ww-vormen: -de(n) of -dde(n); -te(n) of -tte(n)?

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling lastige ww-vormen: -de(n) of -dde(n); -te(n) of -tte(n)?

Weten we het nog?

 Is het werkwoord een persoonsvorm, voltooid deelwoord of een bijvoeglijk naamwoord. Let ook op de samengestelde zin.

Hoe vind je een persoonsvorm?

Hoe vind je een voltooid deelwoord?

typ een zin met het werkwoord als bijvoeglijk naamwoord

Er zijn werkwoorden die op verschillende manieren geschreven worden en toch hetzelfde klinken: 

kosten – kostten; 

vergoeden – vergoedden; 

verbrandde – verbrande. 

Het gaat steeds om werkwoorden waarbij de ik-vorm tt op -d of -t eindigt: kosten – kost; vergoeden – vergoed.

Om de juiste keuze te maken tussen -de(n) en -dde(n) of tussen -te(n) en -tte(n), moet je vaststellen met welke werkwoordsvorm je te maken hebt. Gaat het om een 

persoonsvorm, 

een infinitief (het hele werkwoord) 

bijvoeglijk naamwoord

voltooid deelwoord

De persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt) meervoud schrijf je met -den en -ten:

– behoeden: 

Ouders behoeden hun kinderen graag voor narigheid.

 

– posten: 

Posten jullie deze brieven vandaag nog?

De persoonsvorm verleden tijd (pvvt) schrijf je met -dde(n) of -tte(n):

– landen: 

Hoe laat landden die passagiers gisteren op Schiphol?

– misten: 

Het mistte vanmorgen in grote delen van het land.

Van een infinitief (inf) vind je de spelling in het woordenboek:

– losbarsten: Wanneer zal het feest losbarsten?

– wedden: Daar gaan we zeker niet om wedden!

Een bijvoeglijk naamwoord (bn) schrijf je zo kort mogelijk, dus met -de of -te:

– De militairen brachten de bevrijde (bn) gijzelaars naar het hospitaal.

– Ik kan niet goed studeren in die slecht verlichte (bn) kamer.

Let op: bij infinitieven met -dd- of -tt- (bekladden, verrotten) heeft ook het bijvoeglijk naamwoord -dd- of -tt-: bekladde muren, verrotte aardappels.

Wanneer heb jij die mail beantwoord?
(beantwoord)

1. pvtt
2. pvvt
3. vd
4. inf

Sven verbetert zijn persoonlijk record.
(verbetert)

1. pvtt
2. pvvt
3. vd
4. inf

Gisteren crashte mijn computer.
(crashte)

1. pvtt
2. pvvt
3. vd
4. inf

Hij skatete vorige week op Zeeburgereiland.
(skatete)

1. pvtt
2. pvvt
3. bijv.
4. inf

De verrotte appel lag naast zijn hoofd.

1. pvtt
2. pvvt
3. bijv.
4. inf

Kies de goede vorm 

Zij (spotten) gisteren een prijzig horloge.

1. spotten
2. spoten
3. spotte
4. spodt

Verleden week (landen) Verstappens toestel op Schiphol.

1. lande
2. landde
3. landen
4. landden

Wie (breien) er nu nog?

1. breidt
2. brei
3. breit
4. breidt

Dat (gebeuren) gelukkig nooit meer omdat meneer Jansen er zoveel werk van maakt.

1. gebeurt
2. gebeurd
3. gebeurdt
4. gebeur