Wetenschapsfilosofie 2.0 - 10. Latour

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Laboratory life

Beschrijft het proces van wetenschap ‘in actie’

Hoe constructie van wetenschappelijke feiten gaat, welke stappen doorlopen worden

Bruno Latour (1947-2022)

Bruno Latour

Kritiek op dualistisch denken (in tweedelingen)

In dit dualistisch denken is de objectieve wereld slechts een object en de onderzoeker subject.

Waar staat Latour voor: verschijnselen zijn dynamische netwerken.

Wat de wetenschap onderzoekt zijn dynamische netwerken en krijgt daarbinnen een betekenis.

Bruno Latour

• 'We zijn nooit modern geweest': subject-objectschema doet geen recht aan menselijk leven, is slechts theoretische constructie

• Werkelijkheid geen werkelijkheid van objecten, maar voortdurend proces van verandering, waarbij alles is opgenomen in netwerken

Voorbeeld: verkeersdrempel

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Klassieke opvatting van wetenschap:

Wetenschap volgens Latour

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Wetenschap volgens Latour

Voorstel Latour:

Actor-netwerktheorie: 

Er zijn allerlei actoren die op elkaar inwerken en samenwerken in de totstandkoming van wetenschappelijke feiten.

Actoren: kunnen zowel mensen, systemen, organisaties, dingen zijn. 

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Wetenschappelijke feiten worden geconstrueerd in een netwerk van actoren.

Latours constructivistische opvatting van wetenschap, betekent niet dat hij wetenschap niet serieus neemt. Integendeel, hij heeft een grote bewondering voor wetenschap.

Het is belangrijk dat wetenschappers duidelijk communiceren hoe en binnen welk netwerk hun theorieën tot stand komen.

Wetenschap volgens Latour

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Feiten zijn constructies, want:

> het paradigma maakt de feiten

> het sociale domein van de wetenschapper maakt het paradigma (denk aan de genderbias)

Dus...

"Wetenschappers beschrijven niet alleen de wereld, ze maken hem ook" - p.110

Latour & Constructivisme

Bruno Latour

Wat kunnen we weten/onderzoeken?

Radicaal empirisme: 

filosoferen dat zich op niets meer (maar ook niets minder) baseert dan op ervaring

Ervaring werkelijkheid

Radicaal empirisme

Subject/objectschema

Feit

Feit

Onderdeel van een actor-netwerk

- Dynamisch proces

- Moeten we ons bewust van zijn

- Constructivisme